آداب ومستحبات شير خوارگى - ف‍ق‍ه‌ الاس‍لام‍ی‌ نسخه متنی

آداب ومستحبات شير خوارگى

حديث شريف:

1 - از امام صادق عليه السلام نقل است كه فرمود: "شير خوارگى بيست ويك ماه است وكمتر از آن ستم است بر كودك."(96)

2 - كسى از امام موسى بن جعفر نقل كرده كه از حضرت عليه السلام پيرامون زنى پرسيدم كه از زنا كودكى آورده وپرسيدم آيا شير اوشايستگى تغذيه را دارد؟

حضرت عليه السلام فرمود: "نه شير او شايستگى دارد ونه شير دختر اوكه از زنا زاده شده است."(97)

3 - در حديث ديگرى آمده است: "كودك با شير زن )گبر( تغذيه نشود ولى با شير زن يهودى ومسيحى كه شراب ننوشد تغذيه مى شود."(98)

4 - امام صادق عليه السلام مى فرمايد: "شير خوارگى از زن يهودى ومسيحى بهتر است از زن ناصبى."(99)

5 - امير المؤمنين عليه السلام مى فرمايد: "بنگريد چه كسى به كودكانتان شير مى دهد كه كودك با )آثار روانى( همان شير به جوانى مى رسد."(100)

6 - پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله مى فرمايد: "نگذاريد زن احمق يا زنى كه چشم او ضعيف است به فرزندتان شير دهد كه شير اثر وضعى دارد."(101)

7 - حضرت على عليه السلام مى فرمايد: "براى شير دادن بر گزينيد چنان كه براى ازدواج بر مى گزينيد كه شير سرشتها را تغيير مى دهد."(102)

8 - امام باقرعليه السلام مى فرمايد: "شير زن زيبا وخوشرو به كودكانتان دهيد نه شير زن زشت رو، كه شير اثر وضعى دارد."(103)

9 - فضل ابو العباس از امام صادق عليه السلام پرسيد: "آيا مرد )شوهر(سزاوارتر است نسبت به كودك يا زن؟"

حضرت عليه السلام فرمود: "مرد، ولى اگر زن به شويش كه او را طلاق داده بگويد: من كودكم را، با همان اجرتى كه به ديگرى خواهى داد،شير مى دهم در اين صورت آن زن نسبت به كودك سزاوارتر است."(104)

تفصيل احكام:

1 - شايسته است زنان را مانع از آن شد كه كودكان مختلف مردم رابى هيچ قيد وبندى شير دهند، زيرا ممكن است فراموش كنند كه به چه كسى شير داده اند ومردم در حرام افتند.

2 - پيوند رضاعى موجب حرمت ازدواج وحليت نگاه كردن مى شود، ولى ميان طرفهاى رضاع موجب ارث نمى گردد، بلكه بايدبا يكديگر با نيكى رفتار كنند واگر كودك شير خواره از طرف مادر يتيم است شير دادن او از سوى يك خانواده موجب مى شود او همچون عضوى از اعضاى آن خانواده گردد.

3 - مستحب است كه مادر، كودك خود را با شير خويش تغذيه كند، زيرا شير او قابل جايگزينى نيست، واگر ترسيد مبادا در حالت ندادن شير زيانى به طفل رسد، دادن شير بر او واجب مى شود.

4 - مدت شير دادن دو سال كامل است ومادر بايد مدت آن راكامل كند، مگر آن كه بترسد زيانى به خود وارد شود.

5 - مادر مى تواند براى شير دادن به فرزند خود از پدر فرزند اجرت بطلبد، ولى اگر مزدى كه او خواست بيش از مزد معمول باشد پدرمى تواند براى فرزندش زن شيرده اى بگيرد كه ارزانتر تمام شود.

6 - شايسته است پدر ومادر پيرامون از شير گرفتن فرزند با يكديگررايزنى ومشورت كنند.

7 - اگر پدرى مى خواهد زن شيرده اى براى فرزندش برگزيند بهتراست بهترين را انتخاب كند ونسبت به عقل، دين، رفتار، اخلاق،جمال وسلامتى او از بيماريها توجه داشته باشد كه شير اثر وضعى دارد.

8 - مكروه است كه زنى يهودى يا مسيحى را براى شير دادن برگزيند، واولى عدم اختيار زن )گبر( وناصبى براى شيردادن است مگر به هنگام اضطرار، وهمچنين كسى كه شيرش از روسپيگرى باشد.

9 - فقها مى گويند: از آن جا كه همسر برادر محرم انسان نيست وگاهى در يك خانه زندگى مى كنند، وهمى موجب مى شود در نگاه كردن به سختى افتند، لذا شيوه اى را پيشنهاد مى كنند تا اين سختى ازميان برود، وراه آن هم اين است كه برادر با كودكى شير خوار ازدواج كند )به طور مؤقت، يا به طور دائم ولى بعداً او را طلاق دهد(وسپس همسر برادر او، اين شيرخواره را )در مدّت عقد( با شيرش تغذيه كند به گونه اى كه موجب انتشار حرمت گردد، در اين صورت زن برادر، مادر رضاعى همسر او مى گردد كه به اين ترتيب براى هميشه محرم او خواهد بود.

10 - اثبات رضاع با راههاى شرعى وعقلانى ديگرى صورت مى پذيرد، همچون اعتراف وحصول يقين وآنچه اطمينان را موجب شود ونيز شهادت دو عادل ونظاير آن .

11 - اخيراً شاهد آن هستيم كه رحم به اجاره گرفته مى شود،بطوريكه نطفه تلقيح شده زن وشوهر در رحم زنى بيگانه قرار مى گيردوكودك در رحم غير از مادر رشد مى يابد. آيا اين نيز همان حكم رضاع را دارد به اين اعتبار كه كودك در طول چند ماه از آن زن تغذيه كرده تا آن كه عرفاً مادر او تلقى مى شود يا آن كه چنين نيست وآن زن نيز همچون ديگر زنان بيگانه است؟

احوط واقوى آن است كه اين زن مادر رضاعى به شمار مى آيدواحكام رضاع بر او بار است، واين از ظاهر آيه مباركه: )وَأُمَّهَاتُكُمُ الَّلاتِي أَرْضَعْنَكُمْ( فهميده مى شود واللَّه العالم.