ف‍ق‍ه‌ الاس‍لام‍ی‌ نسخه متنی

ه - آداب رفتار با نوزاد

1 - اسلام به والدين توصيه مى كند كه گريه كودكانشان را تحمل كنند، ومانع از آن مى شود كه به خاطر گريه، كودكان خود را بزنند.از پيامبرصلى الله عليه وآله روايت شده است كه فرمود: "به خاطر گريه، كودكان خود را نزنيد. گريه آنها در طول چهار ماه، شهادت است به يگانگى اللَّه، وچهار ماه درود بر پيامبر وخاندان او، وچهار ماه دعا براى پدر ومادرشان."(412)

2 - سنت پيامبر، شير دادن به كودك را تشويق مى كند. ودرحديث شريفى پيرامون اجر زن شيرده از پيامبر رسيده است كه فرمود: "هرگاه زنى كودكى را شير دهد هر مكيدن كودك برابر است باآزاد كردن فرزندى از فرزندان اسماعيل، وهرگاه از شير دادن او فارغ شد فرشته اى بزرگوار به پهلوى او مى زند ومى گويد: كار را از سر گيركه خداوند تو را بخشيده است."(413)

وامير المؤمنين على عليه السلام مى فرمايد: "هيچ شيرى با بركتتر از شيرمادر براى كودك نيست."(414)

3 - امام صادق عليه السلام به زن شيرده توصيه مى كند كه از دو پستان به نوزاد شير دهد. ام اسحاق گفت در حالى كه فرزندانم محمد واسحاق را شير مى دادم ابو عبد اللَّه به من نگريست وفرمود: "اى ام اسحاق!او را از يك پستان شير نده واز هردو پستانت تغذيه اش كن كه يكى ازآن دو خوراك وديگرى نوشاك اوست."(415)

4 - اسلام دوره شير خوارگى را دو سال تمام مقرر كرده است،وامام صادق عليه السلام مى فرمايد: "نبايد زنى به فرزندش بيش از دو سال كامل شير دهد، واگر خواستند پيش از اين دوره كودك را از شيربستانند بايد با رضايت پدر ومادر باشد."(416)

5 - شرع حرام كرده است كه زن وشوهر از ترس حامله شدن يا ازترس بر كودك شير خوار، با جلوگيرى از همبستر شدن به يكديگرزيان وارد آورند. اين نكته در قرآن آمده وسنت هم آن را تفسير كرده است، در روايتى آمده است كه ابو الصباح كنانى پيرامون اين آيه شريفه )لَا تُضَارَّ وَالِدَةٌ بِوَلَدِهَا وَلَا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ( از امام صادق عليه السلام پرسش مى كند، وحضرت عليه السلام مى فرمايد: "چنين بوده است كه زن شيرده مرد خود را از خويش مى رانده ومى گفته: به تو اجازه نمى دهم با من همبستر شوى. ترسم كه حامله شوم وفرزند شير خوار خود رابكشم. و نيز چنين بوده كه زنى مرد خود را به آميزش فرا مى خوانده ومرد مى گفته؛ من مى ترسم با تو همبستر شوم وتو باردار شوى ومن فرزند خود را بكشم، ولذا زن خود را كنار مى زده وبا او همبسترنمى شده، خداوند نهى كرده از اين كه مردى به زن يا زنى به مرد زيان وارد كند."(417)

6 - يكى از احكام شيردهى. كراهت دايه گرفتن زن زناكار ودخترحرامزاده اوست. از امام كاظم عليه السلام رسيده است كه برادرش على بن جعفر درباره زنى سؤال كرد كه از زنا فرزندى را زائيده است، آياصلاحيت دايه شدن را دارد؟

حضرت عليه السلام فرمود: "نه خود او شايستگى دايه شدن را دارد ونه دخترش كه از زنا زاده شده است."(418)

ونيز بر حسب روايت رسيده از امام صادق عليه السلام زن مجوسى نيزصلاحيت دايه شدن را ندارد: "نوزاد را نبايد زن مجوسى شير دهد،ولى شيردادن توسط زن يهودى يا مسيحى اشكال ندارد، واينها نبايدميگسارى كنند واز آن باز داشته مى شوند."(419)

زن ناصبى نيز نبايد به عنوان دايه شير دهد.(420)

7 - اسلام توصيه مى كند دايه را بر حسب موازين شرعى وعقلى گزينش كنند. امير المؤمنين على عليه السلام مى فرمايد: "بنگريد چه كسى به فرزندان شما شير مى دهد، زيرا فرزند بر شير او جان مى گيرد وجوان مى شود"(421) از اين رو كراهت دارد زن نادان واحمق يا زنى كه ضعف چشم دارد كودك را شير دهد زيرا توسط شير )بيماريهاى روانى وجسمى( سرايت مى كند.(422)

8 - اسلام توصيه مى كند كه زنى زيبا به فرزند شير دهد نه زن زشت وقبيح رو. در حديثى از امام باقرعليه السلام رسيده است كه: "از بين دايه هازنى را بر گزينيد كه زيبا رو باشد، زيرا كه شير عامل سرايت است."(423)