لطفا منتظر باشید ...
چگونگى اخذ جزيه در زمان پيامبر و خلفا
ديديم كه پيامبر اسلام در زمان حيات خود از بعضى از اهل كتاب جزيه گرفت نخستين گروه از اهل كتاب كه پيامبر از آنها جزيه گرفت اهل نجران و ايله بودند به گفته ابن اثير، پيامبر اسلام با نصاراى نجران قرار داد بست كه دو هزار لباس در هر سال به مسلمانان بدهند كه قيمت هر لباس چهل درهم بود و نيز شرط كرد كه اگر فرستادگان پيامبر نزد آنها رفتند از آنها پذيرايى كنند. وقتى ابوبكر به خلافت نشست با آنها همين معامله را كرد ولى عمر بن خطاب كه تمام مسيحيان را از جزيرة العرب كوچ داد نصاراى نجران را هم كوچ داد. عثمان دويست لباس از مجموع دو هزار لباس را از جزيه آنها كم كرد. وضع به همين منوال بود تا در زمان معاويه و يزيد چهارصد لباس از موضوع قرار داد كم شد و چون حجاج بن يوسف والى عراق شد هزار و سيصد لباس از آنها گرفته مى شد و در زمان عمر بن عبدالعزيز آنها را سرشمارى كردند و ديدند كه جمعيت آنها يك دهم جمعيت زمان پيامبر شده است عمر بن عبد العزيز به همان نسبت از مقدار جزيه آنها كم كرد و آنها فقط دويست لباس مى دادند.(3) همچنين پيامبر از نصاراى بنى تغلب بن وائل جزيه گرفت ولى در زمان عمر بن خطاب آنها گفتند ما عرب هستيم و جزيه نمى دهيم و عمر از ترس اينكه آنها به روم1 - علامه، تذكرة الفقهاء، ج 1، ص 442.2 - ابن عبدالحكم، فتوح مصر و اخبارها، ص 272-273.3 - ابن اثير، الكامل فى التاريخ، ج 1، ص 646.
