در برخى از آيات قرآن، خداوند براى بيان مطلب مهمى، بهپديدههاى طبيعى سوگند ياد مىكند. اين سوگندها علاوه بر اهميتمطلبى كه پس از سوگند بيان مىشود، اهميتخود اين پديدهها رادر بيدارى بخشيدن به انسان نشان مىدهند: در آياتى، خدا بهخورشيد و نورافشانىاش، ماه، روز، شب، آسمان و زمين سوگند يادمىكند: و الشمس و ضحيها × و القمر اذا تليها × و النهار اذا جليها ×و الليل اذا يغشيها × و السماء و ما بنيها × و الارض و ما طحيها ×و نفس و ما سويها × فالهمها فجورها و تقويها × قد افلح منزكيها × و قد خاب من دسيها 187 «سوگندهاى خدا در قرآن، حجتى است كه بر حقانيت جواب قسم وسوگندى كه ياد شده، دلالت دارد. در سوگندى كه (در آيات فوق) دررستگارى نفوس پاك و خسران نفوس آلوده مىخورد، دليلش را همآورده، مىفرمايد: نظامى كه در خورشيد و ماه و شب و روز جرياندارد و منتهى به پيدايش نفسى شده كه فجور و تقوايش به اوالهام شده، خود دليل ستبر رستگارى كسى كه نفس خود را تزكيهكند و خسران كسى كه آن را آلوده سازد». 188 در آيات ديگر نيز خدا به روز و شب و كوه و زمين قسم يادمىكند: و التين و الزيتون × و طور سينين × و هذا البلد الامين × لقدخلقنا الانسان فى احسن تقويم 189 و الضحى × و الليل اذا سجى × ما ودعك ربك و ما قلى 190 سوره ليل، آيه 1-4. و الليل اذا يغشى × و النهار اذاتجلى × و ما خلق الذكر و الانثى × ان سعيكم لشتى 191