تـفـسـيـر((الدر المـنـثور)) نوشته سيوطى ، از تفسيرهاى قرن نهم و دهم هجرى و داراى گويش عربى و سبك روايى است .دسـتـمـايـه سـيـوطـى در درّ المـنـثور: اين كتاب از جمله آثار مشهور نقلى در تفسير قرآن است كه نـويـسـنـده آن جـلال الدين سيوطى از نويسندگان پركار و سخت كوش عامّه مى باشد. وى ابتدا نـگـارش تـفـسـيـرى را با عنوان ((مجمع البحرين و مطلع البدرين )) شروع كرد كه به گفته خـودش ، جـامـع تـمـام آن چـيـزهـايـى اسـت كـه در تـفـسـيـر قـرآن بـه آن نياز است ، بطورى كه جستجوگران تفسيرى را از تفسيرهاى ديگر بى نياز مى كند.وى كتاب ارزشمند ((الاتقان فى علوم القرآن )) را به عنوان مقدمه آن تفسير نوشته است البته در حال حاضر نشانى از آن تفسير در دست نيست .سيوطى كتاب ((مسندى )) در زمينه تفسير داشته كه ((ترجمان القرآن )) ناميده مى شده و حدود ده هزار حديث را در برداشته است .(178) اين تفسير، دستمايه اصلى او در ((الدر المنثور)) است ؛ وى در اين مورد چنين مى نويسد:((چـون تـرجـمـان القرآن را كه روايات را با طرق مختلف و سندهاى گوناگون به همراه داشت نگاشتم ، ديدم همتها از دست يافتن به آن كوتاهند و گرايش به متون احاديث پيراسته از اسناد فـراوان اسـت ؛ از ايـن روى ايـن مختصر را از آن برگزيدم و اسناد روايات را حذف كردم و تنها بـه نـسـبـت دادن حـديـث بـه مـنـبـع اصـلى و كتاب مرجع بسنده كردم و آن را الدّر المنثور...ناميدم ))(179) دو اشـكـال عـمـده الدّر المـنـثـور: 1 ـ ايـن كـتـاب ، گـسـترده ترين تفسيرى است كه تمام آكنده از اسرائيليات ، خرافات و روايات جعلى است .2 ـ حـذف اسـنـاد احاديث ، موجب دشوارى شناخت روايات ضعيف از صحيح شده است . اين كتاب ، در مـيـان تـفـسـيـرهـاى نـقـلى عـامـّه ، تـنـهـا كـتـابـى اسـت كـه فـقـط بـه نـقـل احـاديـث و آثـار بـسـنـده كـرده و هـيـچ تـفـسـيـر و اظـهـار نـظـرى را در ذيل آيات نياورده است .تفسير جلالين ، كار ديگر سيوطى : اين كتاب ، تفسيرى مختصر و سودمند است كه قسمتى از آن را (از سـوره كـهـف تـا پـايـان قـرآن و سـوره حـمـد)، جـلال الديـن مـحـلّى شـافـعـى ، از عـالمـان سـده نهم هجرى نگاشته ، و بدرود حيات گفته است . جـلال الديـن سـيـوطـى كـه از شـاگـردان و ارادتـمـنـدان او بـوده ، بـه تـكـمـيـل آن پـرداخـتـه و سـوره بـقره تا پايان سوره اسراء را تفسير كرده است از اين رو، به تـفـسير ((جلالين )) اشتهار پيدا كرده است و به اين معنا كار ديگرى از سيوطى در زمينه تفسير است .سـيرى در زندگى سيوطى : جلال الدين عبدالرحمان بن ابى بكر سيوطى از عالمان ، مفسران ، محدثان و مؤ لفان بنام عامه است . او در رجب سال 849 ه . ق در سيوط مصر به دنيا آمد و پنج سـال و هـفـت ماه داشت كه پدر را از دست داد و در هشت سالگى حافظ قرآن شد. وى با حضور در درس بـيـش از 51 تـن از دانـشـمـندان ، در رشته هاى مختلف ، در بسيارى از علوم زمان خود صاحب نـظـر گـرديـد، بـطـورى كه تاءليفات او را تا پانصد كتاب و رساله نيز دانسته اند. وى از چـهـل سـالگـى ، اجـتماع ، درس و افتا را رها كرد و گوشه عزلت برگزيد، بدين جهت بيشتر آثـارش را در هـمـيـن ايـام نـگـاشـت . او در سـال 911 ه . ق در قـاهـره از دنـيـا رخـت بـربـسـت .(180) ديگر تفاسير عامه در اين قرن عبارتند از:((ارشـاد العـقـل السـليـم الى مزايا الكتاب الكريم )) نوشته ابى السعود محمود عمادى حنفى . (قرن دهم ) ((تـفـسـيـر القـرآن الكـريـم )) نـوشته محمد بن محمد خطيب شربينى قاهرى .(قرن دهم )((عناية القاضى و كفاية الراضى على تفسيرالبيضاوى )) نوشته احمد شهاب الدين الخفاجى المصرى . (قرن يازدهم )
لطفا منتظر باشید ...
