22 مى 87-1/3/7531 تاريخ:
آشوب " ناآراميهاى شهرى " در زاهدان
خيلى محرمانهزمان و مكان: 22 مى 1357/3/1-78، زاهدان
يادداشت مذاكرات
شركت كنندگان: سرهنگ مظفر جواهرى، رئيس شهربانى استان
سيستان و بلوچستان ويكتور ل. تامست كنسول آمريكا در شيراز
موضوع: آشوب " ناآراميهاى شهرى " در زاهدان
جواهرى گفت كه زاهدان در زمره ئ معدود شهرهاى ايران است كه از
اوايل ماه مى تاكنون آشوبهاى ضد رژيم را از جانب بازار و روحانيت
اسلامى بخود نديده است. " ليكن در آن زمان اقدامات اعتراض آميز
در محوطه دانشگاه سيستان و بلوچستان انجام شد " . جواهرى اين
پيشرفت و موفقيت را بخود نسبت مى داد. او گفت شخصيتهاى در
سطح رهبرى و مذهبى بلوچ و نيز تجار زاهدان را به دفتر خود فرا
خوانده، و به آنها گفته كه نمى خواهد نام اسلام لكه دار شود. بمانند
يك كرد و بطور اخص يك مسلمان سنى، وى نتيجه گرفت كه،
درخواست او اثر قابل ملاحظه اى در بين بلوچهاى سنى داشته است.
43 شماره سند
كنسولگرى آمريكا در اصفهان، 600 - A از:
وزارت خارجه، واشنگتن دى سى به:
31 مى 87-01/3/7531 تاريخ:
ناآراميهاى دانشجويى در اصفهان
خيلى محرمانه31 مى 87-01/3/7531
از: كنسولگرى آمريكا در اصفهان، 600 - A
به: وزارت خارجه، واشنگتن دى سى
موضوع: ناآراميهاى دانشجويى در اصفهان
خلاصه: درحاليكه تظاهرات و خشونت هاى خيابانى در اصفهان به
علت كشته شدن 4 نفر و زخمى شدن بسيارى از مردم در تظاهرات
نهم ماه مى، تقريباہ تمام شده، دانشجويان دو دانشگاه مهم اصفهان به
اعتراضات كوركورانه خود ادامه داده اند، كه اين باعث شد مقامات
دانشگاه بوجود آورندگان اصلى اين مشكلات را از دانشگاه اخراج
نمايند. اكثر اصفهانى ها معتقدند كه اين اعمال موفقيت آميز خواهد
بود ولى بعضى ها معتقدند كه مشكلات بسيارى بروز خواهد كرد.
پايان خلاصه.
در نهم ماه مى تظاهرات در اصفهان با شليك پليس به جمعيت عظيم
در دو نقطه كه منجر به 4 يا 5 كشته " حداقل يك نفر رهگذر بى گناه -
يك بيمار كه از پنجره بيمارستان واقعه را تماشا مى كرد " و حداقل 12
نفر زخمى كه نياز به بسترى شدن در بيمارستان پيدا كردند، به اوج
خود رسيد. اين ارقام از بيمارستانهائى كه كشته و زخمى ها را به آنجا
برده بودند بدست آمد. ضربه اين خشونت باعث شد كه تظاهرات از
آن پس انجام نگيرد ولى صداى سه شليك مبهم بگوش رسيد و
سازمان
دفاع مدنى "گروه هاى عملياتى" به دستگيرى "كسانيكه اعلاميه هاى
خرابكارانه توزيع مى كرده اند" اقدام نمود و آنها را به پليس تحويل
داد.
ولى در محوطه دانشگاه، داستان صورت ديگرى گرفته است. هم
دانشگاه اصفهان و هم دانشگاه آريامهر با اعتراضات كوركورانه
گروه هاى دانشجويى خود روبه رو شده اند.
اين اعتراضات از گردهم آيى هاى عمومى صلح آميز و پرجمعيت تا
مسدود شدن راهروها و خيابان هاى محوطه هاى دانشگاه بوده است.
در دانشگاه اصفهان، حداقل شش اجتماع عمومى برگزار گرديد كه
بسيار منظم و خالى از خشونت بود ولى از نظر استراتژيكى طورى
ترتيب داده شده بود تا از آمد و شد وسائط نقليه در خيابان ممانعت
كند و حداقل در دو مورد مانع از ورود به سالن هاى امتحان شده بود.
حدود 60 درصد دانشجويان در سر كلاس حاضر شده اند، و اين
ميزان در جلسات امتحان به 75 درصد مى رسد ولى حداقل در يك
مورد اكثريت دانشجويان حاضر در يك جلسه امتحانى اوراق
امتحانى خود را بى جواب و سفيد ارائه كردند. اعتراضات دانشجويان
بر دو موضوع تكيه مى كند: بررسى وحشيگرى و كشتار توسط پليس
در پاسخ به گردهم آيى هاى بدون خشونت و درخواست تحقيق و
محاكمه افراد مسئول تيراندازى; و نيز تقاضاى تاعخير در موعد
امتحانات تا آنها كه نتوانسته اند درسهايشان را مطالعه كنند "فرصت
خوبى" براى اين كار داشته باشند، و آنها تفاوتى ميان آنها كه در
تظاهرات شركت كرده يا نكرده اند قائل نيستند. دانشگاه دو دانشكده
را تعطيل اعلام كرده و برنامه ئ امتحان چند درس را تغيير داده، ولى در
اكثر موارد بر برنامه تعيين شده قبلى اصرار مى ورزد و مدعى است كه
كسانيكه نتوانند اوراق امتحانى خود را بنويسند در دوره آينده از آنها
نام نويسى به عمل نخواهد آمد. خيلى ها اين تهديد را باور ندارند،
ولى بسيارى از آنها حداقل در مورد برخى از امتحاناتشان از ترس
پذيرفته نشدن در دوره ئ بعد به نوشتن اوراق امتحانى خود مى پردازند.
در دانشگاه آريامهر در اصفهان كه بيشتر مركب از دانشجويان سال اول
است، اعتراضات بيشتر شكل تحريم كلاسها را بخود گرفته است. در
ماه حاضر، حضور در كلاس درس به 15% رسيده است. گردهم آئى،
تظاهرات و يا اعمال ديگرى صورت نگرفته است ولى گزارشات
وسيعى در مورد تهديدهاى جدى عليه آنها كه در كلاس حاضر
مى شوند بوده است. مديريت دانشگاه مراقب حضور دانشجويان
است و به دانشجويان تا چهارشنبه 24 ماه مى فرصت داده است كه
به كلاسها باز گردند. بعنوان چاشنى، همه امتحانات به اوايل جولاى
موكول شده است. در جمعه 26 ماه مى، پليس محوطه
دانشگاه پس از آنكه از همه خواست تا از محوطه خارج شوند وسايل
شخصى 500 دانشجو " از 620 نفر " را از خوابگاه ها جمع آورى كرده
در كيسه هاى پلاستيك قرار داد. اين كيسه ها در محل درب ورودى
محوطه دانشگاه نگهدارى شد و از دانشجويان مربوطه خواسته شد
كه بيايند و اسبابهاى خود را به خانه ببرند و در ترم آينده جهت
پذيرفته شدن مجدد در دانشگاه اقدام نمايند.
درحاليكه خوف بروز خشونت بود در يكشنبه صبح بسيارى از
دانشجويان وسايل خود را برداشته به خانه بردند، به استثناى
بعضى ها
كه التماس مى كردند تا به آنها فرصت ديگرى داده شود. اساتيد
گزارش مى دهند كه ميانگين حضور دانشجويان از شنبه تاكنون به
25% رسيده است ولى آنها نمى دانند كه آيا اين افزايش حضور به
علت موفقيت التماسها بوده است، يا اينكه بعضى از دانشجويان
بدون اجازه در سر كلاس حاضر شده اند تا مبادا از دانشگاه اخراج
شوند.
علاوه بر اين اقدامات كلى، مقامات دانشگاه اقداماتى عليه
دانشجويانى كه به نظرشان "رهبران" اين ناآرامى ها هستند به عمل
مى آورند. دانشگاه اصفهان عليه 15 دانشجو به اتهامات جنائى اقامه
دعوى كرده است و پرونده آنها در 13 و 15 ژوئن مورد رسيدگى قرار
خواهد گرفت. اتهامات شامل ايجاد آتش سوزى تا حمله و شكستن
پنجره ها مى گردد. در صورتى كه اتهام اين دانشجويان ثابت شود براى
هميشه از نظام دانشگاهى ايران محروم خواهند شد. مقامات
دانشگاهى گفته اند كه اين 15 نفر افرادى هستند كه از ميان 45 نفر
آشوبگر اتهاماتشان سنگين تر است و اميدوارند كه نتيجه محاكمات
تاعثيرى مفيد بر بقيه بگذارد. در دانشگاه آريا مهر، مقامات سرگرم
تنظيم ليستى شامل حدود 50 دانشجو كه مجاز به ثبت نام در دوره
آينده نيستند، مى باشند.
ولى بنا به گزارشهاى رسيده بر سر تعداد و بعضى از اسامى اختلاف
نظرهايى وجود دارد در حاليكه همه اين تصميم را اعلام كرده اند
ولى از افشاى اسامى خوددارى نموده اند تا از اتحاد هر چه بيشتر
ميان دانشجويان اخراجى جلوگيرى كرده و نيز باعث شود كه اين
تهديد عاملى در "تغيير رفتار" در اين تابستان باشد تا در دوره آينده به
ثبت نام دوباره از آنها بيانجامد.
نظريه:
بسيارى از اصفهانى ها از رفتار و عمل معتدل دانشگاه و پاسخ صلح
جويانه دانشجويان خوشحال هستند. آنها معتقدند كه هر گونه اقدام
شديدتر باعث عصيان و شورش آشكار در ميان دانشجويان خواهد
شد و اميدوارند كه اين عامل بتواند
آرامش در محوطه دانشگاه را، در سال آينده، بهمراه داشته باشد.
ولى، بعضى نيز مى ترسند كه دانشجويان در مدت كوتاهى كارى كنند
كه دانشگاهها مجبور به دست كشيدن از موضعشان بشوند و ترس از
برخورد خشونت بار را دارند. بر اساس شايعات روز 5 ژوئن روز
تظاهرات همگانى به رهبرى دانشجويان خواهد بود، ولى همگان با
حالتى محافظه كارانه به حمايت از آن مى پردازند. مقامات امنيتى
محلى و مقامات دولتى به اين شايعات اهميتى نمى دهند ولى آشكارا
نگران هستند. آنها نمى خواهند بار ديگر به خشونت توسل جويند،
البته از ترس عكس العمل خشونت بار، ليكن آنها معتقدند كه
دانشجويان اقدامات معتدل مقامات محلى را حمل بر ضعف آنها
خواهند كرد. آنها سعى خواهند كرد تا از شكل گيرى اجتماعات وسيع
ممانعت كنند و سپس بسته به ميزان موفقيت اقداماتشان ، تصميم به
عكس العمل مى گيرند. عقيده شخصى من بر اين است كه پس از
كشته شدن افرادى در آشوب اخير، زمان فعلى براى برگزارى
تظاهرات و انجام درگيرى توسط دانشجويان خيلى زود است و اگر
اينگونه اقدامات بتواند تا تابستان به تعويق افتد، دانشگاهها شانس
خوبى براى موفقيت تاكتيكهايشان دارند.
مك گافى