لطفا منتظر باشید ...
سفارت آمريكا در تهران - 61680 از:
وزارت خارجه، واشنگتن دى سى به:
10 سپتامبر 87-91/6/7531 تاريخ:
گزارش حكومت نظامى: عزادارى تهران در روز 12 سپتامبر تعيين شد: برنامه دولت ايران به مجلس مى رود
خيلى محرمانه10 سپتامبر 87-91/6/7531
از: سفارت آمريكا در تهران - 61680
به: وزارت خارجه، واشنگتن دى سى
مرجع: الف - تهران 8563، ب - تهران 5558
موضوع: گزارش حكومت نظامى: عزادارى تهران در روز 21
سپتامبر تعيين شد:
برنامه دولت ايران به مجلس مى رود
خلاصه: آشوب مختصرى در 9 و 10 سپتامبر در تهران و 10 سپتامبر
در اصفهان به وقوع پيوست ولى اوضاع در حال آرام شدن است. بازار
خيلى از شهرها از 7 يا 8 سپتامبر تعطيل بوده است. به ماعموران
حكومت نظامى دستور داده شده تا مقررات را با شدت بيشترى به
اجراع بگذارند. عكسهاى خبرى اكنون سانسور مى شوند. رقم رسمى
كشته شدگان تهران در 8 سپتامبر اكنون به 86 مى رسد ولى احتمالاہ
300 نفر صحيح تر است. رهبران مذهبى تا حدودى در مورد
عكس العمل نسبت به سركوب تظاهرات در 8 سپتامبر توسط ارتش
دچار تفرقه شده اند ولى هر دو دسته از كسانى كه مسئول بوده اند
انتقاد مى كنند. دولت ايران برنامه اش را به مجلس ارائه نمود و هشت
نماينده از مجلس خارج شدند. پايان خلاصه.
1- سربازان در نزديكى بازار تهران براى برهم زدن يك تجمع تيرهاى
هوايى شليك كردند و در 9 سپتامبر در نقاط ديگر شهر درگيريهاى
كوچكى وجود داشت. روز 10 سپتامبر تيراندازى خيلى پراكنده اى در
جنوب تهران به وقوع پيوست. يك آمريكايى كه به فارسى آشنا بود
" افسر مسئول اين موضوع را نمى دانست " در يك مقر فرعى حكومت
نظامى مكالمه اى را شنيد كه در آن ژنرال فرمانده واقعه اى را شرح
مى داد كه صبح روز 10 سپتامبر در دانشكده اقتصاد " كه مى تواند از
دانشگاه تهران يا دانشگاه ملى باشد " اتفاق افتاده بود كه در خلال آن
بروى 200 تظاهركننده تيراندازى شد كه منجر به مرگ تعداد زيادى
گرديد. ژنرال بهت زده شد و بلافاصله به سربازان مستقر در شمال
شهر دستور داد تا صف آرائى نموده و فقط تيرهاى هوايى يا به طرف
آسفالت شليك كنند مگر اينكه مستقيماہ مورد حمله قرار گيرند. در
تحولات ديگر تهران، فرماندارى نظامى بعد از ظهر روز 10 سپتامبر
ساعات منع عبور و مرور را بجاى 9 شب از 10 شب تا 5 صبح اعلام
نمود. رهبران مذهبى از جمله شريعتمدارى روز 11 سپتامبر را به
عنوان روز عزادارى اعلام نمودند " سومين روز پس از كشتار 8
سپتامبر " . روشن نيست كه آيا قرار بر اين است كه عزادارى اين روز
آرام باشد يا شامل تظاهراتى همراه با خشونت خواهد بود.
2- كنسول هاى ما در اصفهان، شيراز و تبريز گزارش مى كنند آنها
شهرها براى تمام هفته آرام بوده اند، بجز اصفهان كه جمعيت صبح
روز 10 سپتامبر ظاهراہ چهار ساختمان را در نزديكى محل اغتشاشات
اوائل اوت آتش زده اند. در مشهد براى چهار روز گذشته بجز روز 8
سپتامبر آرامش حكمفرما بود كه در اين روز هنگاميكه در يك مراسم
نماز پرجمعيت دعوت به مقاومت در مقابل حكومت نظامى شد،
توسط سربازان با تيراندازى و احتمالاہ مرگ " افرادى " جمعيت پراكنده
شدند.
3- بازارها در خلال روزهاى آخر هفته در اغلب شهرهاى بزرگ
همچنان بسته هستند و رسانه هاى گروهى تهران گزارش دادند ديگر
نقاط كشور كاملاہ آرام است. ساعات منع عبور و مرور حكومت نظامى
به همان ترتيب ادامه پيدا مى كند ولى ممكن است وقايعى پراكنده در
كشور وجود داشته باشد كه ما از آن بى اطلاعيم. در 8 سپتامبر در
انبارهاى خرمشهر آتش سوزى رخ داد ولى هنوز هيچگونه سبب و
علتى براى آن گزارش نشده است.
4- يك روزنامه نگار ارشد ايرانى به ما اطلاع مى دهد ماعموران
حكومت نظامى به وى گفته اند كه به آنان دستور داده شده مقررات
حكومت نظامى را شديداہ به مورد
اجراع بگذارند. وى مجبور شد كه به پاسگاه پليس برود تا خبرنگار
عكاس خود را كه عكسهاى غير قانونى مى گرفته با ضمانت آزاد كند.
منبع همچنين مى گويد براى اولين بار در ايران سانسور حكومت
نظامى روى عكسهاى خبرى كه به خارج از كشور مى رود برقرار شد.
مقامات حكومت نظامى با آن عكسهايى كه از حضور نظاميان گرفته
شده و يا نشان دهنده تخريب مى باشد مخالفت مى كنند. منبع
مى گويد هنوز سانسورى در مورد گزارشاتى كه به خارج ارسال
مى شود، وجود ندارد.
5- مطبوعات محلى عموماہ حكومت نظامى را در مقالاتشان تائيد
مى كنند ولى هر دو روزنامه انگليسى زبان لزوم نگرش به فرا سوى
حكومت نظامى را در جهت اقداماتى كه دولت ايران بايد به منظور
تاعمين نيازهاى كشور در دراز مدت انجام دهد، خاطر نشان مى سازند.
پوشش خبرى همچنان كامل و پر محتوا است ولى در 10 سپتامبر
هيچ گزارش راجع به نظرات رهبران مذهبى ارائه نشد. دولت ايران
گفته است كه 86 گواهى فوت صادر شده ولى چندين منبع از جمله
آنهائيكه با دولت در ارتباط هستند بطور خصوصى اظهار مى دارند
رقم تقريبى كشته ها احتمالاہ حدود 250 تا 300 نفر است.
6- در بيانيه اى كه توسط آژانس خبرى فرانسه از پاريس ارائه شد،
آيت الله خمينى مى گويد تظاهرات اخير نشان مى دهد كه مردم
خواستار خروج شاه و متلاشى كردن رژيم او هستند. او از ارتش به
خاطر تيراندازى ننمودن به طرف مردم در 7 سپتامبر تمجيد كرد و اين
را زمان سرنوشت ساز براى مردم ايران در جهت خلاصى از شر شاه
خواند. آيت الله شريعتمدارى نيز در بيانيه اى كه 9 سپتامبر توسط
آژانس خبرى فرانسه از پاريس منتشر شد آنهائيكه مسئول كشتار
بودند را مستوجب انتقام خدا دانست. شريعتمدارى با اشاره و
احتياط از موضوع اينكه دقيقاہ چه كسى بايستى براى كشتار محكوم
شود احتراز جست ولى در هر حال اشاره كرد كه عناصر مشخصى در
تلاش هستند تا اتحاد مذهبى را برهم زنند. او مسلمانان را به رفتار
خيلى شايسته و اجتناب از دادن بهانه به دست استعمارگران و
ستمگران و مستبدين ترغيب نمود.
7- دولت ايران در 10 سپتامبر برنامه اش را به مجلس ارائه نمود و
همين برنامه را در روز 11 سپتامبر به سنا ارائه خواهد نمود " ماهيت و
اساس برنامه در تلكس جداگانه اى تشريح خواهد شد، ليكن
هيچگونه موضوع غير عادى و غافلگير كننده اى در آن وجود
نداشت " و پزشكپور رهبر حزب پان ايرانيست و هفت نماينده
ديگر در هنگام سخنرانى نخست وزير از سالن مجلس خارج شدند و
بنى احمد نماينده مزاحم كه تا زمان استعفاى نخست وزير فعلى به
اعتصاب غذا دست زده است در جلسه شركت نكرد. رئيس مجلس
بلافاصله پس از سخنرانى نخست وزير جلسه را تعطيل كرد و گفت
بحث در مورد برنامه از 12 سپتامبر شروع خواهد شد. 25 موافق
دولت و 4 نفر در مخالفت براى ايراد سخنرانى ثبت نام كرده اند.
سوليوان
36 شماره سند
كنسولگرى آمريكا در اصفهان - 2900 از:
وزارت خارجه، واشنگتن دى سى به:
واكنش اصفهان نسبت به دولت جديد.
10 سپتامبر 87-91/6/7531 تاريخ:خيلى محرمانه
10 سپتامبر 87-91/6/7531
از: كنسولگرى آمريكا در اصفهان - 2900
به: وزارت خارجه، واشنگتن دى سى
موضوع: واكنش اصفهان نسبت به دولت جديد.
خلاصه: اصفهان دولت جديد را بمثابه عاملى كه فقط راه را براى
انتخابات آينده هموار خواهد كرد تلقى نمى كنند. با توجه به اينكه در
مورد داشتن اختيارات مستقلى به دولت مشكوك هستند، اما به
اقدامات آن به منزله انعكاسى از نحوه تفكر شاه علاقمندند. تاكنون
هيچگونه نشانه اى از تغييرات اساسى مشاهده نشده است. آنها
معتقدند كه شاه اميدوار است با مسكن ها و حرافى ها از شكست
جلوگيرى نمايد. آنها معتقد نيستند كه او موافق شود و منتظر اقدامات
مى باشند. پايان خلاصه.
1- عزل دولت آموزگار براى مردم اصفهان هيچگونه تعجبى بهمراه
نداشت. براى مدتى بيش از يك ماه عنوان بيشتر صحبتها اين بود كه
چه كسى نامزد جايگزينى آموزگار خواهد شد. بهر حال انتخاب
شريف امامى مايه ئ تعجب و ياعس بود. بيشتر مردم انتظار داشتند كه
دولت جديد يك خواست واقعى براى تغيير نشان دهد و مسيرى به
سمت راههاى جديد ارائه دهد. شريف امامى را بعنوان يك مرد پير
كه هيچگونه قدرتى ندارد رد مى كنند. وظيفه احتمالى او تا انتخابات
سال آينده
