لطفا منتظر باشید ...
داشت.
آقاى بوتلر اختصاص منابع مالى جديد به كشاورزى را مورد تاعييد قرار
داد.
سفير قرار است در آينده ئ نزديك با وزير جديد ملاقات نمايد.
سرهنگ شيفر گزارش داد كه ويليام NAM RUOY برانيگان با دفتر
وابسته دفاعى تماس گرفت و در مورد گزارش نادرست خود درباره ئ
استفاده سربازان شورشى ايرانى از تفنگهاى آمريكائى اظهار تاعسف
كرد.
آقاى بنرمن گزارشى در مورد جلسه ئ امنيتى با حضور 187 شركت
كننده ارائه داد.
آقاى گوئلز گزارشى در مورد خبر نه چندان غير منتظره ئ افزايش سريع
درخواستهاى مربوط به ويزاهاى آمريكائى داد.
آقاى رينو گفت كه نمايشگاه كالاهاى بازرگانى بر طبق برنامه در 91
سپتامبر گشايش خواهد يافت.
17 شماره سند
وزارت خارجه، واشنگتن دى سى از:
سفارت آمريكا در تهران - 43880 به:
14 سپتامبر 87-32/6/7531 تاريخ:
حكومت نظامى و مجلس: دوگانگى حكومت
خيلى محرمانه14 سپتامبر 87-32/6/7531
از: سفارت آمريكا در تهران - 43880
به: وزارت خارجه، واشنگتن دى سى
مرجع: تهران 7678
موضوع: حكومت نظامى و مجلس: دوگانگى حكومت
خلاصه: جلسات مناظره ئ مجلس اذهان عمومى را همچنان بخود
مشغول داشته است. حكومت نظامى كارهاى خود را به آرامى دنبال
مى كند، و در روزهاى 14 و 15 سپتامبر احتمالاہ درگيريهاى وجود
خواهد داشت. استانها آرامند، بازارها تعطيل ولى بسيارى از
مغازه هاى ديگر باز شده اند. مراسم مربوط به گورستان تهران نيز قرار
است امروز بعدازظهر برگزار شود. شايع شده است كه بازار تهران
بمدت 10 الى 20 روز تعطيل خواهد شد. شايعات پراكنده در مورد
مشكلات در ارتش پخش ولى تاعييد نشده است. دولت ايران مجبور
است دوگانگى بين بحث آزاد " هر چند تند " در مجلس و مطبوعات و
در مقابل آن مجلس تحت كنترل " و دستگيريهاى بى سر و صدا "
حكومت نظامى را برطرف نمايد. پايان خلاصه.
1- در سومين روز برگزارى مناظره مجلس در مورد دولت جديد
جناح مخالف همان موضوعات گذشته را مطرح نمود و ديگران نيز
طبق معمول به دفاع از دولت برخواسته و ادعا مى كردند كه دولت
جديد مى تواند بهترين شانس پيشرفت و ترقى باشد. سخنگويان
جناح مخالف اظهار داشتند كه فساد مهمترين مسئله حيات سياسى
بود و مى گفتند بعضى از وزراع ابقاع شده از وضع چندان خوبى
برخوردار نمى باشند " از هيچكس ذكرى به ميان نيامد " . عين اله قمى
سخنگوى حزب پان ايرانيست از مجلس خواست كه در "نظام
تغييرات عمده اى را" پديدار سازد. از آنجا كه اكثر سخنگويان طبق
برنامه زمان بندى حاضر شده اند، بايد گفت كه جلسه مناظره تا 16 يا
17 سپتامبر يعنى قبل از اخذ راعى اعتماد براى دولت ادامه خواهد
يافت. يكى از منابع گفته است كه افشاگرى در مناظرات مجلس
ممكن است شاه را به مسائلى كه تا به حال از او مخفى مانده واقف
كرده باشد.
2- در همان حال، حكومت نظامى به اداره شهرهاى بزرگ پرداخته و
تهران، اصفهان، شيراز و تبريز و احتمالاہ شهرهاى ديگر از آرامش
برخوردار مى باشند.
شهروندان نيز به خوبى وضع خود را با مقررات منع رفت و آمد تطبيق
داده اند.
بازارهاى اكثر شهرها در تمام روز 13 سپتامبر تا اواسط 14 سپتامبر
تعطيل بود. در تهران شايع شده كه "مراسم عزادارى" قابل توجهى در
اواخر روز 14 سپتامبر در تنها گورستان شهر برگزار خواهد شد. بنا به
گفته چند منبع اين واقعه احتمالاہ شامل تظاهراتى در مخالفت عليه
دولت ايران بخاطر تيراندازيهايى كه منجر به كشته شدن شورشگران
در تاريخ 8 سپتامبر شد، خواهد بود. گورستان در چنان نقطه ئ دور
افتاده اى از جنوب شهر واقع شده كه بعيد است بتواند شهر را
مستقيماہ تحت تاعثير قرار دهد. طبق شايعات ديگر بازار تهران و
احتمالاہ ديگر شهرها براى مدت 10 الى 20 روز تعطيل خواهد بود
" هر كدام را كه مى خواهيد باور كنيد " .
3- شايعات همچنين حاكى از آنست كه در بعضى از واحدهاى
نظامى مشكلات انضباطى بروز كرده ولى اينگونه گزارشها مبهم و
تاعييد نشده است. احتمالاہ آنهائيكه در انتشار اينگونه شايعات منافع
سياسى مى برند در مورد رويدادهاى كوچك مبالغه كرده اند " در اين
اواخر به اين فن توسل بسيارى شده است " .
4- دوگانگى جالب موجود بين مناظره آزاد " و گاهى شرارت آميز "
مجلس كه بطور زنده براى كشور پخش مى شود و در برابر
محدوديت هاى تحميلى بر مطبوعات و مجلس بر اساس حكومت
نظامى و دستگيرى هاى پنهانى رهبران مخالف همچنان
ادامه دارد. در حال حاضر مناظره مجلس سوپاپ اطمينان مفيدى را
براى از بين بردن ياعس و نوميدى هاى انباشته شده فراهم آورده
درحاليكه دولت نيز سعى مى كند با توسل به حكومت نظامى وضع
امنيتى كشور را تحت كنترل خويش درآورد.
اين سيستم تاكنون عملكرد خوبى داشته ولى واضح است كه براى
مدت طولانى نمى تواند ادامه پيدا كند. عموم مردم به پخش راديويى
مجلس علاقه مندند، اما چهره هاى فعال سياسى به خاطر امكان
دستگيرى عصبى مى باشند، و فعاليت جديد سياسى در زمان
برقرارى حكومت نظامى به حالت ركورد درآمده است. " علت اصلى
ناراحتى ها مربوط به سياست دستگيرى هاى بى سر و صدا توسط
حكومت نظامى است. "
5- اگر دولت ايران در پايان هفته آتى با خشونت هاى وسيع روبرو
نشود و دولت شريف امامى نيز طبق انتظار مورد تاعييد قرار گيرد،
دولت خواهد توانست نفس راحتى بكشد. با اين وصف در ماههاى
آتى موقعيت هاى ديگرى براى بروز آشوب وجود دارد كه مهمترين
آنها هفتم اكتبر يعنى روز بازگشائى مدارس است. تمام اساتيد و
دانشجويان و تمام مديران از جمله وزير آموزش عالى معتقدند كه
شورش مجدداہ از سر گرفته خواهد شد، و بسيارى پيش بينى مى كنند
كه احتمالاہ سال تحصيلى "بيش از يك هفته يا كمتر دوام نخواهد
داشت. موقعيت ديگرى كه براى بروز آشوب وجود دارد روز 26 اكتبر
يعنى روز تولد شاه است، كه خود هدفى طبيعى براى تظاهركنندگان
ضد رژيم مى باشد. مهمترين روز مذهبى ديگر روز 18 اكتبر يعنى
چهلمين روز "بزرگداشت " كشته شدگان روز هشتم سپتامبر است. اكثر
ناظران معتقدند كه بهترين كار براى به دست گرفتن قوه ئ ابتكار توسط
دولت اينست كه هر چه زودتر برنامه مثبت خويش را در اختيار
مجلس قرار دهد و تلاش كند تا مدت برقرارى حكومت نظامى تا حد
ممكن كوتاهتر شود.
سوليوان
27 شماره سند
سفارت آمريكا در تهران: 14880 از:
وزارت خارجه، واشنگتن دى سى به:
15 سپتامبر 24-78 شهريور 7531 تاريخ:
گزارش حكومت نظامى مورخ 15 سپتامبر
خيلى محرمانه15 سپتامبر 24-78 شهريور 7531
از: سفارت آمريكا در تهران: 14880
به: وزارت خارجه، واشنگتن دى سى
مرجع: تهران 4388
موضوع: گزارش حكومت نظامى مورخ 15 سپتامبر
خلاصه: راهپيمايى هزاران نفر از مردم به سمت گورستان تهران در
بعدازظهر روز 14 سپتامبر بخاطر كنترل شديد مقامات نظامى تواعم با
آرامش بود. اكثر مغازه هاى تهران و شهرهاى ديگر در پاسخ به
درخواستهايى كه به نام خمينى و ديگر ملاهاى محلى اصفهان كه
تندروتر و مغاير با درخواست معتدل تر آيت ا... شريعتمدارى براى
برگزارى عزادارى آرام در منازل بود، تعطيل شده بودند. انفجار چند
بمب آتش زا در اصفهان در اولين لحظات سپيده دم 14 سپتامبر، نشانه ئ
چند عمليات تروريستى كوچك بود، در اين عمليات به پارك
موتورى شركت گرومن خسارات ناچيزى وارد آمد. مقامات اصفهان
در نظر دارند مقررات ساعات منع رفت و آمد را طولانى تر سازند. دو
تن از وزراع سابق " احتمالاہ به جرم فساد " دستگير شده اند. گرچه بين
نحوه ئ برخورد ميانه روهاى مذهبى جناح شريعتمدارى و افراطى هاى
دسته خمينى هنوز
