نقد و بررسي: منطق فهم دين - آسیب ‌شناسی مطبوعات جلد 3

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

آسیب ‌شناسی مطبوعات - جلد 3

سید محمدعلی داعی نژاد، حسن رضائی مهر، علی اکبر مؤمنی، ابوالقاسم مقیمی حاجی، عباس بصیر، محمد ملک زاده، هبت الله صدر السادات زاده، احمد شجاعی، محمد جواد نوروزی، مهدی اکبری، محمد امین، غلامحسن محرمی، حمید کریمی؛ تهیه کننده: مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه قم؛ با مقدمه و نظارت: عبدالحسین خسروپناه

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نقد و بررسي:
منطق فهم دين

مقدمه

على اكبر مؤمنى

در سده‌هاى نخستين صدر اسلام، پس از آن‌كه بر اثر برداشت‌ها و پش‌فرض‌هاى خاص، مذاهب گوناگونى پديد آمد، به منظور جلوگيرى از آشفتگى و ناهماهنگى در فهم دين و نيز در جهت ضابطه‌مند ساختن فهم نصوص، علوم مختلفى به وجود آمد كه پيدايش علم فقه، اصول و غيره بيانگر همين موضوع است.
در غرب نيز، اصطلاح هرمنوتيك در دو قرن اخير براى روشمند ساختن تفسير و تأويل دين مطرح شده و پس از آن به شرق نيز سرايت كرده است؛ امّا جاى تأسف است كه برخى آن را ابزارى براى تجويز قرائت‌هاى مختلف از دين قرار داده‌اند و از آن نتيجه‌ى معكوس مي‌گيرند.

جاى ترديد نيست كه پذيرفتن يك مكتب، ملازم با پاي‌بندى به مبانى آن مكتب است. يكى از مبانى مكتب تشيع اين است كه اگر چند رأى و قرائت در عرض هم قرار گيرند، يكى از آنها صحيح است؛ و پذيرفتنى نيست كه شخصى خود را پاي‌بند به دين معرفى كند و به مبانى آن بي‌توجّه باشد.
كسانى كه با ذهنيّت و مفاهيم غربى در اسلام به كاوش پرداخته‌اند، با اسلام و دين، برخورد گزينشى نموده و بسيارى از واقعيت‌ها را ناديده گرفته‌اند و از سكولاريسم، پلوراليزم و امثال اين‌ها سر در آورده و بدين طريق، به هدفى كه در پى آن بودند نايل آمده‌اند.

بر كسى پوشيده نيست كه واژه‌ها در جوامع و فرهنگ‌ها داراى مفاهيم مختلف و گاه متفاوت با يكديگرند؛ بنابراين، شرط اخلاق علمى اقتضا مي‌كند با مفاهيمى كه خود دين ارائه كرده است به جست‌وجوى انديشه‌ى اسلامى بپردازيم. اخذ مفاهيمى از واژگان آزادي، مشروعيت و غيره، به گونه‌اى كه تناسبى با فرهنگ اسلامى نداشته، بلكه با آن تباين نيز داشته باشد، به همراه پيش‌داورى و نتيجه‌گيرى از آن، از روش‌شناسى تحقيق و اخلاق علمى به دور است.(2)
چندى پيش، آقاى مهندس لطف‌الله ميثمى در گفت‌و‌گو با نشريه‌ى طبرستان سبز با عنوان «طالقانى و نوگرايى ديني»، مطالبى بيان كرده است كه آنچه در زير مي‌خوانيد نقد همان مطالب است. اميدوارم براى طالبان حقيقت، مفيد واقع شود.

/ 51