1- تسلط بر روح
يكي از زمينههاي شكوفايي اراده بر قواي روحي است. با توجه به اين كه اراده متّخذ از بعد معنوي و روحي انسان و جزء صفات الهي است؛ لذا از بعد ماديات و مقولة مادي نيست. اگر انسان بخواهد به قدري اراده نائل شود و اراده در او شكوفا گردد بايد نسبت به روح تسلّط داشته باشد.ما الآن بر اعضاي مادي خود تسلّط بيشتري داريم. روح ما در غلبة جسم ماست و علّت آن اين است كه حركات ما صرفاً مادي است.اگر ما بتوانيم به قواي روحي خود، مسلّط شويم، جسم ما تحت سيطرة روح قرار ميگيرد. وقتي سيطره، با قواي معنوي و روحي شد، جلوههايي از كارهاي خارق العاده و قدرتهاي معنوي عظيم براي انسان پيش ميآيد.
جلوههاي سيطرة روح
پيامبران و ائمه ـ عليهم السلام ـ و اولياي الهي نمونة بارز كساني هستند كه جسم آن تحت سيطرة روح قرار گرفته است.اعمالي كه اين اولياي الهي انجام ميدهند، وجود مادي صرف نميتواند، اين كارها را انجام دهد. يكي از اين كارها «طي الارض» است.«طي الارض» مقامي است كه انسان در وجود مادي ندارد؛ در يك آن كه تصميم بگيرد، مسافتهاي طويل را بدون استفاده از قواي مادي ميپيمايد؛ اين مقام براي كساني محقق ميشود كه احاطة روحي بر بعد مادي داشته باشند.وجود مادي انسان، ويژگيهاي خاصي دارد. وقتي ماده سيطره دارد، مسألة وزن پيش ميآيد، احتياج به زمان و مكان است و در حركت مادي، مسايل خاصي است اما موجودات معنوي چنين موانعي ندارند. به طور مثال: صدا ماده است اما مادة ظريفي است كه از موانع ميگذرد و وارد يك محوطهاي ميشود.بسياري از ويژگيهاي اولياي الهي به خاطر احاطة روح بر بعد مادي است؛ اگر ما چند وعده غذا نخوريم، به حالت سستي و رخوت در ميآييم. اما آنها كه از نظر معنوي قوي هستند و معنويت بر جسم آنها حاكم است، چنين مشكلي ندارند.شايد شنيده باشيد: سربازان اسلام در جنگ خندق، به علّت كمبود مواد غذايي، هر چند نفر خرما ارتزاق ميكردند. محيط جنگ، هواي گرم، زحمت و كار شديد، خستگي و احتياجات شديد غذايي، آنها را، سيطرة روحي، سامان ميبخشد و آنها قادر به تحمل مشكلات بودند.[1]امام حسين ـ عليه السلام ـ و يارانشان چندين شبانه روز، تشنگي كشيدند و حتي قطره آبي نداشتند، با اين حال در عاشورا در ميدان جنگ، جهاد هم كردند؛ اين صبر و مقاومت آنها تنها به خاطر تقويت ابعاد روحي آنها بود كه كمبودهاي مادي را برايشان جبران ميكرد.[1] . تاريخ اسلام.