دقت در اعمال - شيوه هاي بالندگي و شکوفايي اراده نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

شيوه هاي بالندگي و شکوفايي اراده - نسخه متنی

محمدحسين حق‌جو

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید


7- از بين بردن زمينه‎هاي تضعيف روحيه

يكي از عوامل شكوفايي اراده از بين بردن زمينه‎هاي تضعيف روحيه است. بعضي از عوامل و گناهان موجب مي‎شود كه روحية انسان تضعيف شود و يا زمينة رشد را از دست بدهد.

تضعيف روحيه از عواملي است كه انسان اگر دچار آن شود، قدرت تصميم گيري و كار با اراده و شوق را از دست مي‎دهد. هم چنين عواملي هست كه باعث مي‎شود، انسان از نظر معنوي رشد نكند.

اين زمينه‎ها از مشكلات روحي است و آثار مخربي نيز در زندگي و سرنوشت انسان دارد. توجه به مضامين دعاي كميل و دقت در مناجاتهاي علي ـ عليه السلام ـ اهميت اين مطلب را روشن مي‎سازد.

علي ـ عليه السلام ـ مي‎فرمايد:

«اللهم اغفر لي الذنوب التي تُغيِّر النعم»[1]

«خدايا گناهاني را كه موجب تغيير نعمتها مي‎شوند، ببخش».

گاهي روحية معنوي انسان به واسطة گناه از بين مي‎رود و نعمتها به بديها تغيير پيدا مي‎كند. لذا علي ـ عليه السلام ـ مي‎فرمايد:

«اللهم اغفر لي الذنوب التي تقطع الرجاء»

«خدايا گناهاني را كه موجب نااميدي و قطع اميد مي‎شوند، ببخش.»

«اللهم اغفر لي الذنوب التي البلاء»

«خدايا گناهاني را كه موجب نزول بلا مي‎شوند، ببخش.»

«اللهم اغفر لي الذنوب التي تحبس الدعاء»[2]

«خدايا گناهاني را كه مانع به اجابت رسيدن دعاها مي‎شوند ببخش.»

از نظر روانشناسي هر كدام از اين مضامين كه در روحيه پيدا شود، تبعات ناخوشايندي براي انسان در بر خواهد داشت؛ لذا انسان بايد پيوسته انگيزة اعمالش را شديد كند تا اراده نيز براي انجام عمل تشديد شود؛ ضمن آن كه لازم است زمينة تضعيف روحيه نيز از بين برود. توسل به امور معنوي اين زمينه‎ها را تا حدود بسيار زيادي از بين مي‎برد.

دقت در اعمال

از نظر روانشناسي اسلام، دقت در اعمال لازم است. چون گناه، مخالف فطرت پاك است لذاست كه در روح پاك و فطري انسان اثر نامطلوب مي‎گذارد. پس لازم است هر فرد به اعمال خود توجه داشته باشد.

فرهنگ اسلام، در رابطه با گناه شناسي، بيان آگاه كننده‎اي دارد، امام صادق ـ عليه السلام ـ مي‎فرمايد:

«إنّ الرجل يذنب الذنب فيحرم صلاة الليل.»

«هرگاه ديديد كه از نماز شب محروم شديد، بدانيد كه در روز، گناهي مرتكب شده‎ايد.»[3]

توفيق عمل صالح با روح سالم و صالح است. هر گاه روح، پليد شد، توفيق سعادت پيدا نمي‎كند.

چنان كه در مورد بيماريهاي جسمي، مثال مصداق دارد. اگر كسي توازن دستگاه گوارش او به هم خورده و اسهال داشته باشد, نمي‎تواند غذايي چون چلو كباب بخورد، بايد پرهيز كند و هرگاه خوب شد، و معده پذيرش غذا را داشت از چنين غذاهايي نيز استفاده نمايد.

به همين ترتيب كسي هم كه روحش مسموم و آلوده به گناه است، از ذكر خدا لذت نمي‎برد گرايش به عمل صالح ندارد؛ لذاست كه اراده‎اي سست خواهد داشت.

همان گونه كه يك غذاي مسموم، جسم را آلوده و بيمار مي‎كند، يك غذاي مسموم روحي مانند: نگاه شهوت آلود، خوردن مال حرام، ديدن يك منظرة حرام، شنيدن يك آهنگ حرام، لمس حرام، گفتن حرام نيز روح را آلوده مي‎سازد.

هم چنان كه رعايت نكات بهداشتي براي سلامت جسم مورد نياز است، شناخت گناه و آلودگي‎هاي روحي نيز، زمينه‎ساز روح سالم است.

/ 52