روش گام به گام
در بعد جسمي انسان نميتواند، يك مرتبه كلية حواس مادي خود را به استخدام بگيرد و در يك مسير دلخواه از آنها استفاده كند.كلية حواس اعم از بينايي، چشايي، بويايي، شنوايي و يا بساوايي، اگر بخواهند در اختيار انسان قرار گيرند با حركت دفعي ممكن نيست، بلكه بايد از روش گام به گام و تدريجي در به كار گيري حواس استفاده شود.اراده و تصميم انسان براي انجام خوبيها يا ترك بديها به يك باره قابل اجراء نبوده و براي انسان مقدور نيست، چنان كه برخي افراد با شنيدن يك صحبت يا نصيحت تصميم به كار ميگيرند ولي چون اصولي رفتار نميكنند، خيلي زود آن را كنار ميگذارند. و در بحث ما كه اراده است نيز اين امر مستثني نيست.دانستن نكاتي چند در به كار گيري حواس پيرامون اراده لازم است:1. اراده را نميشود به استخدام خود در آورد، بلكه بايد آن را شكوفا كرد.2. به يك باره، نميتوان تمام حواس را پيرامون اراده به استخدام گرفت.3. به كار گيري، يك حس، بايد تدريجي و در يك ساعت معين، در هر روز انجام شود.
اهميت تمرين
حركت بايد تدريجي باشد و تمرين در اين جا نقش بسيار مهمي دارد. اگر تصميم ميگيريم هنري ياد بگيريم، مستحبي را انجام دهيم يا گناهي را ترك كنيم، فني را بياموزيم، بايد بدانيم كه اين امور به يك باره انجام پذير نيست.در فراگيري هر فن، دانستن نكات كليدي پيرامون آن بسيار لازم است و اين كار بايد زير نظر استاد انجام شود، تا به ثمر برسد.علّت مهم اين كه، گاهي تصميم ميگيريم به دنبال كاري برويم ولي موفق نميشويم، اين است كه ميخواهيم فوري و با عجله و بدون رعايت فنون و تكنيك آن فن، فوراً استاد شويم. بدانيم كه اراده محكم و قوي نيز به تدريج در اعمال و رفتار انسان به وجود ميآيد.[1] . دعاي شريف كميل.[2] . همان مرجع.[3] . ميزان الحكمة، ج 3، ص 465، ح 6632 و «سرماية كلاسداري» اثر ديگر مؤلف.[4] . دعاي شريف كميل.[5] . انعام، 160.[6] . بقره، 25.[7] . بحار الانوار، ج 8، ص 186، روايت 154، باب 23.[8] . خودسازي اثر ديگر مؤلف.