15 ـ مشاهد صحابه - اماکن سیاحتی و زیارتی دمشق نسخه متنی

15 ـ مشاهد صحابه

در زواياى چهارگانه مسجد، چهار مشهد به نام صحابه رسول خدا(ص) موجود است:

1 ـ مشهد ابى بكر:
در شرق قبله به نام محمد بن ابى بكر كه در آن تعدادى كتب و خزائن وقف بوده است.

2 ـ مشهد على(ع):
در شمال شرقى مسجد يعنى همان جا كه اكنون مقام رأس الحسين(ع) است قرار دارد.

3 ـ مشهد عمر:
در غرب قبله مسجد بوده و اكنون به مشهد عروه معروف است. در اين مكان جماعتى از علماء به درس نشسته و كتب و خزائنى در آن داشته اند.

4 ـ مشهد عثمان:
در سمت شمال مسجد بوده و نائبِ سلطان، بر سمت پنجره آن و حاكم شافعى به سمت راست آن نماز مى گذارده اند. به اين مكان كلاسه نيز گفته مى شد كه به مدرسه كلاسه در پشت جامع اموى راه داشت.

در اين مشاهد، حكّام مذاهب اربعه و علماى آنان براى حل مشكلات با واليان همكارى داشته اند. در داخل مشهد على(ع) مكانى به نام «السجن» بوده است; گويند حضرت امام زين العابدين(ع) هنگامى كه عليه يزيد در جامع سخنانى ارائه نمود در آن جا محبوس شدند.

در گوشه رواق شمال شرقى، درى بوده كه به سمت كامليه (مكانى كه تعدادى از فقرا در آن مجاورت داشته و به حلبيه نيز معروف بوده است) باز مى شده و در آن جا مخازنِ كتب فراوانى وجود داشته است⁽¹⁰⁴⁾. شايان گفتن است اين مشاهد همانند اطاق جلسات يا
حجره هايى براى آموزش علم بوده و اكنون جز آن حجره ها چيز ديگرى باقى نمانده است.