دوره نوجوانى و جوانى، مرحله اى حساس از شكل گيرى شخصيت انسان است كه شناخت ويژگيهاى آن و توجه به عواملى كه در شكل دادن به ساختار شخصيتى جوان نقش اساسى دارد از نيازهاى مقدماتى ولى ضرورى جوانان و اولياء تربيت و مربيان پرورشى به شمار مى رود. ضرورت اين امر تجربه اى است ملموس و مشهود براى همه آنانى كه با عنايت به اين مهم، دوره جوانى را سپرى كرده و به مراحل بعدى رسيده اند. چه اينكه در رهنمودهاى دينى نيز با اهتمام ويژه اى به اين مرحله نگريسته شده و تلاش شده است اذهان متوجه اهميت آن گردد. پرواضح است كه شكل گيرى ساختار شخصيت آدمى از نخستين روزهاى زندگى و حتى پيش از آن آغاز مى شود و اين امر تا آخرين لحظات حيات ادامه مى يابد اما سالهاى نخستين زندگى بويژه دوره نوجوانى و جوانى كه علاوه بر ويژگيهاى روحى و جسمى اين دوره، گام نهادن در جامعه و قرار گرفتن در روابط و مناسبات اجتماعى نيز به صورتى بسيار شاخص در ساختار روحى و شخصيتى و منش انسانى فرد تأثير مى گذارد را نمى توان به اميد سالهاى بعد رها كرد. جوان با احساس شخصيت مستقل همزمان با حضور در جامعه و شكل دادن به روابط اجتماعى خود، مرحله اى بسيار حساس از حيات انسانى خويش را تجربه مى كند و آغاز اين تجربه اگر با آموزشها و آگاهيهاى لازم و واقع بينى و خردورزى كافى همراه نباشد آفتها و خطرهايى را در پى دارد كه چه بسا مسير زندگى او را كاملاً دگرگون مى سازد و تجربه هاى تلخى را بر جاى مى گذارد. مسؤوليت دست اندركاران آموزشى و اولياء تربيتى نسبت به مقطع سنين جوانى بسيار سنگين، حساس و باظرافت است. اين مسؤوليت را تنها مى توان با آميزه اى از جامع نگرى، حسن تدبير، بردبارى، دلسوزى، آگاهى كافى، و همفكرى به انجام رساند. هر گونه شتابزدگى، يكسويه نگرى، افراط، سهل انگارى و برخوردهاى ناشيانه مى تواند آثار نامطلوب و گاه جبران ناپذيرى را بر جاى گذارد.شناخت نقاط عطف در زندگى و شخصيت و ساختار روحى جوان، نيازها، عوامل تأثيرگذار، موانع بازدارنده، و آگاهى از شاخصهاى رشد و كمال در جوان و نوجوان، ضرورتى است كه هم جوانان در شكل دهى صحيح شخصيت خويش، سخت نيازمند آنند و هم اولياء و مربيان تربيتى و آموزشى و نيز مراكز و محافلى كه مسأله جوان در حوزه مسؤوليت آنان مى گنجد.آنچه در اين نوشته به گونه اى موجز و كوتاه با عنوان «درآمدى بر شكل گيرى شخصيت جوان» آمده، نگاهى است گذرا به پاره اى موضوعات و محورهاى عمده در شكل گيرى شخصيت جوان، كه مى تواند پيش زمينه اى براى مباحث تفصيلى در اين باره باشد. دستمايه محورهاى مورد توجه در اين پژوهش، آيات، رواياتى و معارفى است كه ما را در پرداختن به مباحث مورد نظر از منظر دين و با خاستگاهى دينى راه نشان مى دهد و يارى مى كند و اين فارغ از مباحثى است كه امروزه در دانش روانشناسى شخصيت به معناى خاص و فنى آن مطرح است.محورها و عناوينى كه در اين كتاب آمده تنها بخشى از نكات و مسايل مهم در چگونگى شكل گيرى ساختار شخصيت آدمى بويژه در دوره جوانى مى باشد كه در نگاه نويسنده از اهميت ويژه اى برخوردار بوده است.آنچه پيش روى داريد نخست به صورت مقالاتى پياپى، در مجله پيام زن در سالهاى 73 - 1372 منتشر گشت؛ با اين بنا كه در ادامه، عناوين و نكات ديگرى نيز به اين مجموعه افزوده شود اما توفيق بيش از اين يار نبود و گذشت زمان نيز فرصت تازه اى را فراهم نكرد. اينك با اين اطمينان كه اين مجموعه، نكات ارزنده و راهگشايى را پيش روى علاقه مندان مى گذارد و مى تواند گامى در جهت شخصيت شناسى جوان و آگاهى از زمينه ها و عوامل مورد توجه در شكل گيرى شخصيت جوان از منظر معارف دينى به شمار رود، با اندكى اصلاحات تقديم علاقه مندان اين دست مباحث بويژه جوانانى مى شود كه در پى بازشناسى شخصيت خود و دستيابى به كمالات انسانى در حوزه معارف و ارزشهاى دينى مى باشند. نيز اين مجموعه، بخوبى مى تواند دستمايه پژوهشگران مباحث شخصيت شناسى و اولياء و مربيان آموزشى و تربيتى باشد. ان شاء اللَّه.قم - سيد ضياء مرتضوى اول آبانماه 1377
لطفا منتظر باشید ...
