مـحـرم جـايگاه ويژه اى در فرهنگ شيعه دارد، زيرا اين ماه يادآور دلاوريها و رشادتهاى امام حسين (ع ) بـا اصـحـابـش از يـكسو و جنايت ، بى رحمى و ظلم و ستم يزيد و يارانش از سوى ديگر اسـت . قـيـام و شـهـادت امـام حـسـين (ع ) همواره راهنما و مشعلى فروزان براى قيامها و نهضتهاى شـيـعـه در طـول تـاريـخ بـوده اسـت . آن حـضـرت بـا ايـسـتـادگـى و مـقـاومـت بـى نـظـيـرش در مـقـابـل مـظـهـر ظـلم و جـور، بـه پـيـروان راسـتـيـن خـود آمـوخـت كـه چـگـونـه در مـقـابـل يـزيـديـان زمـان بـه پـا خـاسته ، با نثار جان خويش در راه اسلام قيام كنند. شيعيان هر سـال بـه يـاد امـام و پـيـشـواى شـهـيـد خـود گـريـسـتـه ، خـون او را حـيـات بـخـش نهال آزادى و عدالت مى دانند.(301) شروع اين ماه بعد از كشتار فجيع مدرسه فيضيه ، سرآغاز مرحله جديدى از مبارزات امت قهرمان ايـران عـليـه رژيـم شاه شد. نيروهاى امنيتى رژيم كه مى دانستند مردم در ماه محرم خاطره شهداى فـيـضـيـه را زنـده خـواهـنـد كـرد، سـعى نمودند تدابير لازم را فراهم كنند؛ به همين مناسبت طى اطـلاعيه اى از مردم درخواست شد كه سوگوارى آنها همراه با دعا براى تاج و تخت شاه باشد. مردم كه از فلسفه قيام حسين بن على (ع ) در ماه محرم بخوبى آگاه بودند، قصد داشتند همانند او در مقابل حاكم ستمگر زمان قيام كنند.(302) امـام خـمينى ـ ره ـ رهبر قيام در اعلاميه اى وعاظ و اهل منبر را كه با همه مردم از دورترين نقطه تا مركز تهران در تماس بودند، دعوت كرد تا همراه ذكر مصيبتها گذشته ، از مصيبتهاى امروز نيز سخن گويند و موضع حسينى و يزيدى زمان حاضر را به مردم معرفى كنند. معظم له علاوه بر اينها، به هياءتهاى حُسينى و دسته هاى سينه زنى توصيه كرد كه در اين ايام وظيفه خود را در اجـتـمـاعـات انـجـام دهـنـد، زيـرا خـطـر حـاكـم امـروز بـر اسـلام ، كـمـتـر از خـطـر بنى اميه نيست .(303) مـبـارزات در ايـن سـال و در مـاه محرم در سراسر كشور گسترش يافت و تمام مجلسها و مسجدها و حـسـيـنـيـه هـا بـه كـانـون ضـد رژيـم تـبـديـل شـد. دولت ايـران ، در ايـن سـال عـده اى از خـطـبـا و وعـاظ را بـه سـازمـان امـنـيت فرا خوانده و تهديد كرده بود كه از سه موضوع حرف نزنند و غير از اين سه هر چه كه بگويند آزاد هستند. اينها عبارت بودند: