احكام مزارعه - تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی نسخه متنی

دهم و مقدار آن را معين نكند چنانچه كسى آن عمل را انجام دهد بايد مزد او را به مقدارى كه كار او در نظر مردم ارزش دارد بدهد.

مساله 2231 - اگر عامل پيش از قرارداد كار را انجام داده باشد يا بعد از قرارداد به قصد اينكه پول نگيرد انجام دهد حقى به مزدندارد.

مساله 2232 - پيش از آنكه عامل شروع به كار كند جاعل مى تواند جعاله را بهم بزند.

مـسـالـه 2233 - بـعد از آنكه عامل شروع به كار كرد اگر جاعل بخواهد جعاله را بهم بزند اشكال دارد.

مـسـاله 2234 - عامل مى تواند عمل را ناتمام بگذارد ولى اگر تمام نكردن عمل اسباب ضرر جاعل شود بايد آن را تمام نمايد.

مثلا اگركسى بگويد هر كس چشم مرا عمل كند فلان مقدار به او مـى دهـم و دكـتـر جراحى شروع به عمل كند چنانچه طورى باشد كه اگر عمل را تمام نكند چشم معيوب مى شود بايد آن را تمام نمايد و در صورتى كه ناتمام بگذارد حقى به جاعل ندارد.

مـساله 2235 - اگر عامل كار را ناتمام بگذارد چنانچه آن كار مثل پيدا كردن اسب است كه تا تمام نشود براى جاعل فائده ندارد عامل نمى تواند چيزى مطالبه كند و همچنين است اگر جاعل مزد را براى تمام كردن عمل قرار بگذارد مثلا بگويد هركس لباس مرابدوزد ده تومان بـه او مى دهم ولى اگر مقصودش اين باشد كه هر مقدار از عمل كه انجام گيرد براى آن مقدار مزد بدهد جاعل بايد مزدمقدارى را كه انجام شده به عامل بدهد اگرچه احتياط اين است كه به طور مصالحه يكديگر را راضى نمايند.

احكام مزارعه

مـسـاله 2236 - مزارعه آن است كه مالك با زارع به اين قسم معامله كند كه زمين را در اختيار او بگذارد تا زراعت كند و مقدارى از حاصل آن را به مالك بدهد.

مساله 2237 - مزارعه چند شرط دارد: اول آنكه صاحب زمين به زارع بگويد زمين را براى زراعت به تو واگذار كردم و زارع هم بگويد قـبول كردم يا بدون اينكه حرفى بزنند مالك زمين را به زارع به قصد زراعت واگذار كند و زارع قبول نمايد.