تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی نسخه متنی

نمى كند بيشتر منفعت ببرد اظهر اين است كه شركت آنان صحيح و شرط باطل است و به حسب سرمايه منفعت بين آنها تقسيم مى شود.

مساله 2155 - اگر قرار بگذارند كه همه استفاده را يك نفر ببرد يا تمام ضرر يا بيشتر آن از يكى از آنان باشد شركت صحيح ولى منفعت وضرر بين آنها به نسبت مال تقسيم مى شود.

مـسـالـه 2156 - اگر شرط نكنند كه يكى از شريكها بيشتر منفعت ببرد چنانچه سرمايه آنان يك انـدازه بـاشد منفعت و ضرر را هم به يك اندازه مى برند و اگر سرمايه آنان يك اندازه نباشد بايد مـنـفعت و ضرر را به نسبت سرمايه قسمت نمايند مثلا اگر دو نفر شركت كنند وسرمايه يكى از آنان دو برابر سرمايه ديگرى باشد سهم او از منفعت وضرر دو برابر سهم ديگرى است چه هر دو به يك اندازه كار كنند يايكى كمتر كار كند يا هيچ كار نكند.

مساله 2157 - اگر در عقد شركت شرط كنند كه هر دو باهم خريد و فروش نمايند يا هر كدام به تنهائى معامله كنند يا فقط يكى از آنان معامله كند بايد به قرارداد عمل نمايند.

مـسـالـه 2158 - اگر معين نكنند كه كدام يك آنان با سرمايه خريد و فروش نمايد هيچ يك آنان بدون اجازه ديگرى نمى تواند با آن سرمايه معامله كند.

مـسـاله 2159 - شريكى كه اختيار سرمايه شركت با او است بايد به قرارداد شركت عمل كند مثلا اگر با او قرار گذاشته اند كه نسيه بخرد يانقد بفروشد يا جنس را از محل مخصوصى بخرد بايد به همان قرارداد رفتار نمايد و اگر با او قرارى نگذاشته باشند بايد به طور معمول معامله كند و داد و ستدى نمايد كه براى شركت ضرر نداشته باشد و مال شركت را در صورتى كه متعارف نباشد در مسافرت همراه خودنبرد.

مـسـالـه 2160 - شـريـكـى كـه با سرمايه شركت معامله مى كند اگر بر خلاف قراردادى كه با او كـرده اند خريد و فروش كند يا آنكه قراردادى نكرده باشند و بر خلاف معمول معامله كند در اين دو صورت معامله نسبت به حصه شريك فضولى است پس چنانچه اجازه نكند مى تواندعين مالش را و در صورت تلف عين