8 ظل
بسمه تعالى و له الحمد الم تر الى ربك كيف مدالظل ( قرآن كريمسوره فرقان
آيه 46 )
- ظل مستوى و معكوس و مقياس ظل و ظل سلم و ظل هندسى ( تانژانت و كوتانژانت ) -
يكى از مسائل مهم رياضى در كتب دانشمندان رياضى دان اسلامى
مسأله ظل است كه در متون زيجات و مؤلفات
در هيأت و نجوم و آلات ارصاد چون اسطرلاب و ربع مجيب و غيرهما
از شعب گوناگون آن بحث كرده اند
به
خصوص كه در معرفت خط زوال و خط سمت قبله
بحث از ظل را دخلى تمام است .علامه بيرونى مانند ديگر
مصنفاتش
رساله اى
بسيار ارزشمند در ظل به نام([ افراد المقال فى امر الظلال]( نوشته است .اين رساله
در مسائل رياضى ظل
از هر حيث حائز اهميت است .نگارنده پاره اى از مسائل رياضى ظل را در اين رساله به
حضور طالبان كمال تقديم مى دارد
اين رساله را در حدود بيست سال پيش در تهران نوشته است و امروز جمعه
و ششم ذى القعده 1401 ه .ق مطابق سوم مهر ماه 1360 ه .ش است كه در حوزه علميه قم به مبيضه كردن آن اشتغال
دارد و از اين گونه چند رساله و جزوه ديگر نوشته است كه به صورت مسوده اند و بايد مبيضه شوند لعل الله
يحدث بعد ذلك امرا .