تفسير رتق و فتق آسمانها و زمين در قرآن - یازده رساله فارسی نسخه متنی

| 501 |

حق اين است كه تقارب مذكور را از منطقة البروج دانست كه معدل النهار ثابت و منطقة البروج به جانب آن
در حركت است چه اگر اين تقارب به سبب تحرك معدل النهار به سوى منطقة البروج باشد
بايد عرض جغرافيايى
نقاط كره ارض اختلاف يابد و خط استوا را در هر زمان مكان ديگر باشد و ديگر توالى فاسده كه ورود بحث در
آن ها موجب اطناب مى گردد
و باز احتمالات و سؤالاتى در اين مقام پيش مى آيد كه اعراض را اولى دانسته
ايم .

آيا ميل كلى به همين منوال رو به انتقاص مى رود كه بالمال دو عظيمه نامبرده در يك سطح قرار مى
گيرند و انطباق مى يابند ؟ و آيا دوباره از يكديگر جدا مى شوند
و در صورت جدا شدن آيا منطقة البروج
به همان وضع نخستين خود عود مى كند
و انفتاح مى يابد ؟ و يا با معدل النهار تقاطع كرده و در خلاف جهت
نخستين خود
از معدل النهار حركت مى نمايد ؟ و يا اين كه اين دو عظيمه هيچگاه در يك سطح قرار نمى
گيرند بلكه منطقة البروج چند درجه اى به سوى معدل النهار حركت مى كند و پيش از تلاقى عود مى كند ؟
علامه نيشابورى در شرح مجسطى گويد : علما و حكماى هند معتقد بودند كه ميل كلى تا هشت درجه انتقاص مى
يابد و دوباره رو به ازدياد مى گذارد

و همواره به همين منوال است ( نقل به ترجمه ) .

( 1 )

تفسير رتق و فتق آسمانها و زمين در قرآن

تفسير رتق و فتق آسمانها و زمين در قرآن
به انطباق و انفتاح معدل النهار و منطقة البروج بنظر علامه
ملا جلال دوانى .

و علامه خفرى در شرح تذكره گويد : بعضى از اجله متأخرين
جزم به انطباق منطقة البروج با معدل النهار
نموده است كه بر اثر انتقاص ميل كلى به تدريج زمانى منطقة البروج منطبق با معدل النهار خواهد شد و در
سطح او قرار مى گيرد و رتق و فتق اين آيه كريمه را : اولم يرالذين 1 عند علماء الهند و حكمائهم ان غاية
قرب هذا الميل و بعده عن دائرة معدل النهار ثمان درجات تنقص ثم تزيد .