یازده رساله فارسی نسخه متنی

| 601 |

به راستى علماى بزرگ ما در هر فن
مرد يك فن و دائرة المعارفى ناطق
و كتابخانه اى حى
و متحرك بودند .

صاحب جواهر كه از فقهاى بزرگ اسلام است در بحث قبله جواهر از مقدس اردبيلى نقل مى كند
كه وى گفت : براى معرفت قبله
ستاره قطبى به نام جدى را با قصبه اى

يعنى نى ميان تهى رصد كرده است .

و
نيز علامه حلى بسيارى از مسائل فقهى كتاب قواعد را كه يكى از متون فقهى اماميه است مثلا مسائل وصايا
را
به قواعد جبر و مقاله حل كرده است .

در وقف نامه مدرسه سپهسالار قديم تهران
قيد شده است كه استاد
آن مدرسه بايد كسى باشد كه از عهده تدريس قواعد علامه بر آيد .

كتب رياضى از قبيل خلاصة الحساب شيخ
بهائى
و فارسى هيأت قوشچى
و شرح چغمينى قاضى زاده رومى
و اصول اقليدس
و اكرو مساكن ثاوذوسيوس
و
اكرمانالاؤس در مثلثات كروى
و شرح خفرى بر تذكره در هيأت خواجه طوسى
و مناظر ابن هيثم به تنقيح
ابوالحسن فارسى
و زيجات الغ بيكى و محمد شاهى و بهادرى
و بيست باب خواجه در اصطرلاب
و هفتاد باب
شيخ بهائى يعنى رساله حاتميه در اسطرلاب
و عمل به ربع مجيب
و كره متحركه اوطولوقس
و عمل به كره
قسطابن لوقا كه شصت و پنج باب در معرفت مسائل ضرورى روزانه در هيأت و نجوم است
و مجسطى بطلميوس به
تحرير خواجه
از جمله كتب درسى حوزه هاى علميه ما در رشته هاى رياضى است و خود اين حقير به تدريس اكثر
كتب نامبرده در حوزه علميه قم
و شرح و تعليقه و تحشيه بر آن ها توفيق يافته است .

مثلا زيج بهادرى را
يك دوره شرح به فارسى كرده است .

و همچنين اكرمانالاؤس در مثلثات كروى را يك دوره تدريس و شرح كرده
است .

و از بدو تا ختم اصول اقليدس
دو دوره حواشى و تعليقات دارد و همچنين بر اكرومساكن ثاوذوسيوس و
نيز بر مجسطى تحرير خواجه و به خصوص در مسأله يافتن بين المركزين آن
يك رساله جداگانه نوشته است و
آن را شرح كرده است .

و در حقيقت آنچه در اين علوم گفته ايم و نوشته ايم همه شعله اى از