قرآن و مساله حيا - گناه شناسی نسخه متنی

حيا در برابر خدا، حيا در برابر مردم ، حيا در نزد خود، هر كدام نقش ‍ موثرى در سالم سازى محيط دارند.

رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمودند:
إ ستحيوا من اللّه حقّ الحياء(216)
به طور كامل از خدا حيا كنيد.

اميرمؤ منان على عليه السلام مى فرمايد:
من لا يستحيى من النّاس لم يستحيى من اللّه (217)
كسى كه از مردم حيا نمى كند از خدا حيا نمى كند.

و نيز فرمودند:
أ حسن الحياء استحيائك من نفسك (218)
نيكوترين حيا، حياى از خودت مى باشد.

قرآن و مساله حيا

در قرآن با تعبيرات گوناگون در مورد حيا سخن به ميان آمده مانند:

1 حيا در زبان ، (انعام 108).

2 حيا در طرز سخن گفتن ، (احزاب 32).

3 حيا در راه رفتن ، (قصص 25).

4 حيا در شركت در مجالس مهمانى ، (احزاب 53).

5 حيا در نگاه كردن ، (نور 30 و31).

6 حيا در امور اقتصادى ، (بقره 273).

7 حيا در ورود به منازل ، (نور 59 و58).

كوتاه سخن آنكه : اگر آنگونه كه اسلام فرموده به صفت نيك حيا در تمام ابعادش توجه شود و عملاً رعايت
گردد موجب پاكسازى محيط مى گردد، چنانكه شكستن مرز حيا زمينه ساز و گسترش دهنده ى فساد محيط خواهد
بود.

ج بى تفاوتى و تماشاچى بودن

يكى ديگر از عواملى كه به فساد محيط دامن مى زند، و موجب تشويق گناه در جامعه مى شود، اين است كه مردم
در برابر گناهانى كه در محيط انجام مى شود بى تفاوت و تماشاچى باشند.

اسلام با دستور دقيق و گسترده دو فريضه ى مهم *((*امر به معروف و نهى از منكر*))* و دو وظيفه عميق *((*تولّى
و تبرّى *))* و جهاد و دفاع به پيروان خود دستور مى دهد كه نسبت به جامعه و رويدادهاى آن تماشاچى و بى
تفاوت نباشند، بلكه با نظارت دقيق در صحنه حضور يابند و از هر گونه فساد جلوگيرى نمايند و به گسترش
نيكى ها همت گماردند.(219) و در عقيده و عمل به يارى دوستان خدا *((*تولّى *))* بپردازند. و از دشمنان خدا
بيزارى *((*تبّرى *))* جويند.

تولّى يعنى عشق به خوبان ورزيدن و تاييد عملى راه آنان ، كه در راستاى پاكى محيط در دراز مدت بسيار
عميق و گسترده و نتيجه بخش خواهد بود.

تبرّى يعنى قهر و بى اعتنايى با فاسقان و ستمگران .

اين دستورات بزرگ اسلامى هر فرد مسلمان را از بى تفاوتى و تماشاچى بودن نهى مى كند و با تاكيد از آنها
مى خواهد كه در برابر گناه ايستادگى كنند و براى جلوگيرى از آن در صحنه حضور يابند و تا آخرين حد
امكان در راستاى پاكسازى محيط كوشا و جدى باشند.

د رضايت به گناه

رضايت به گناهِ گنهكار و خاموشى در برابر گناه نيز از عوامل زمينه ساز اجتماعى گناه است و نقش به
سزايى در پيدايش و استمرار گناه دارد.

خداوند به يهوديان زمان پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله كه به پيامبر كُشى اجدادشان راضى بودند
مى فرمايد، *((*شما قاتل هستيد!*))* چنانكه اين مطلب در آيه 183 آل عمران آمده است .

امام صادق عليه السلام آنانرا كه در عصر ايشان به قتل امام حسين عليه السلام در كربلا خشنود بودند