خـداونـد مـتـعـال در پـاسـخ ايـراد كـسـانـى كـه مـى گـفـتـنـد چـرا قـرآن يـكـبـاره نازل نشده است ، به اسرار نزول تدريجى قرآن اشاره كرده ، آن ها را چنين برمى شمارد:(وَ قـَالَ الَّذِيـنَ كَفَرُوا لَوْلاَ نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْاَّنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلاًَ وَ لاَ يَاءْتُونَكَ بِمَثَلٍ إِلا جِئْنَاكَ بِالْحَقِّ وَاءَحْسَنَ تَفْسِيراً)^129 و كـافـران گـفـتـنـد: چـرا قـرآن يـكـجـا بـر او نـازل نـمـى شـود؟ ايـن بـه آن دليـل اسـت كـه قـلب تـو را بـه وسـيـله آن مـحـكم داريم و (از اين رو) آن را به تدريج بر تو خـوانـديـم . آنـان هـيـچ مـَثَلى براى تو نمى آورند، مگر اين كه ما حق را براى تو مى آوريم و تفسيرى بهتر (و پاسخى دندان شكن كه در برابر آن ناتوان شوند.) بـا اسـتـفـاده از آيـه مـزبـور و ديـگـر مـنـابـع در ايـن زمـيـنـه ، مـى تـوان فـوايـد نزول تدريجى قرآن را اين گونه دسته بندى نمود:1 ـ بـدون شـك ، هـم از نـظـر تـلقـّى وحـى و هـم از نظر ابلاغ به مردم ، اگر مطالب به طور تـدريـجـى و طـبـق نـيازها اعلام شود و براى هر مطلبى شاهد و مصداق عينى وجود داشته باشد، بسيار مؤ ثرتر خواهد بود.اصـول تـربـيـتـى ايـجـاب مى كند كه شخص يا اشخاص تربيت شونده قدم به قدم اين راه را بـپـيـمـايـنـد و بـراى هـر روز آن ها برنامه اى تنظيم شود تا از مرحله پايين شروع كنند و به مـراحـل عالى برسند.برنامه هايى كه اين گونه پياده مى شود، هم براى گوينده و هم براى شنونده خوشايندتر و مطلوب تر است .2 ـ نـزول تـدريـجى قرآن سبب ارتباط دايم و مستمر پيامبر(ص )با مبداء وحى بود. اين ارتباط دايـمـى قـلب ايـشـان را قـوى تـر و اراده آن حـضـرت را نـيـرومـندتر مى ساخت و تاءثيرش در برنامه هاى تربيتى او انكارناپذير بود.3 ـ از سـوى ديـگـر، ادامـه وحـى بـيانگر ادامه رسالت پيامبر(ص )است و جايى براى وسوسه دشـمـنان نخواهد گذاشت كه بگويند: او يك روز ازسوى خدا مبعوث شد، سپس خدايش او را ترك گـفـت ، هـمان گونه كه در تاريخ اسلام مى خوانيم كه هنگام تاءخير وحى در آغاز نبوت پيامبر اكـرم (ص )، ايـن زمـزمـه پـيـدا شـد و سـوره (والضـحـى ) بـراى نـفـى آن نازل گرديد.4 ـ بـدون شـك ، اگـر بـنـا بـود بـرنـامـه هـاى اسـلام ، هـمـه يـكـجـا نـازل شـود، لازم بـود يـكـجـا نـيـز اجـرا گـردد؛ زيـرا نازل شدن بدون اجرا ارزش آن را از بين مى برد و مى دانيم اجراى همه برنامه ها اعم از عبادات ، زكـات ، جـهـاد و رعـايـت تـمـام واجـبات و پرهيز از تمام محرّمات به صورت يكجا، كار بسيار سـنـگـيـنـى بـود كـه مـوجـب فـرار گروه عظيمى از اسلام مى شد. پس چه بهتر كه به