حسن و حسين (ع ) امامند و پيشوا - تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی (ع) نسخه متنی

آنچه اين مطلب را روشن مى كند، اين است كه مى بينيم بسيارى از كسانى كه آمادگى خود را براى پذيرش اين
مسؤ وليت ها اعلام كردند و بيعت آنان پذيرفته شد - چنان كه در بيعت با اميرالمومنين (ع ) در روز غدير و
آن گاه كه خليفه شد و... وضع بدين منوال بود - به بيعت خود وفا نكردند و روشن گرديد كه آن ها توانايى
هايى را كه مى بايست در فردى كه تعهدى بدو سپرده مى شود و يا مسؤ وليت هاى بزرگى را در ارتباط با رسالت
و دين بر عهده مى گيرد، به وفور يافت شود دارا نبودند.

حسن و حسين (ع ) امامند و پيشوا

حالا معنا و مفهوم عميق اين گفته پيامبر (ص ) را مى فهميم كه فرمود:

(الحسن و الحسين امامان قاما اءو قعدا.)

حسن و حسين امامند و پيشوا، چه شرايط براى رسيدن به خلافت و امامت ظاهرى آنان آماده شود و چه چنين
شرايطى حاصل نشود.

يا ديگر گفته هاى آن حضرت كه اين معنا را بيان مى كند، با اين كه عمرشان در آن زمان از عدد انگشتان يك
دست تجاوز نمى كرد. امام حسن (ع ) بر كسانى كه به دليل صلحش با معاويه به وى اعتراض ‍ مى كردند به همين
گفته پيامبر(ص ) استدلال مى كرد.

بعضى مايلند ادعا كنند كه خلافت امام حسن (ع ) با انتخاب و بيعت مسلمين با آن حضرت بود، نه به وصيت كسى
، حتى پدرش .

اما گفته پيامبر و ساير مطالبى كه در اين باره گذشت ، اين ادعا را تكذيب مى نمايد. ما روايات زيادى
داريم كه مى گويد: اميرالمؤ منين (ع ) به خلافت امام حسن (ع ) بعد از خود وصيت كرده است . مى توان موارد
زير را در اين جا بر شمرد:

1.امام حسن (ع ) در نامه اى به معاويه نوشت :

و بعد، فان اميرالمؤ منين على بن ابى طالب لمانزل به الموت و لّانيى هذا الامر بعده ؛

وبعد (از حمد و سپاس خدا)، آن گاه كه اميرالمؤ منين على بن ابى طالب در آستانه رحلت بود، امر خلافت را
به من سپرد.

در بعضى از منابع آمده :

(مسلمين خلافت را به من سپردند.)
2.ابن عباس پس از شهادت اميرالمؤ منين (ع ) گفت :

(اين دختر زاده پيامبر شما و وصى امامتان است ، پس با او بيعت كنيد!)

3. هيثم بن عدى گفت :

(بسيارى از مشايخى كه درك كردم ، برايم حديث كردند كه على بن ابى طالب خلافت را به حسن سپرد.)

4. ابن ابى الحديد معتزلى حنفى درباره خلافت مى گويد:

(على در هنگام مرگ براى حسن پيمان گرفت .)

5. گفته اند:

(جندبن عبداللّه بر على (ع ) وارد شد و گفت :

يا اميرالمؤ منين !

اگر تو را از دست داديم - خدا كند از دست
ندهيم - با حسن بيعت كنيم ؟

فرمود: آرى .)

6. ابن كثير گويد:

(بنابر نص حديث سفينه ، خلافت خلفاى چهارگانه ، ابوبكر، عمر، عثمان و على ، تحقق يافت ، زيرا حديث
سفينه مى گويد، خلافت بعد از من سى سال به طول مى انجامد، سپس نوبت به حسن بن على مى رسد، و همين طور
هم شد. چرا كه على (ع ) به خلافت وى پس از خود وصيت كرد و مردم عراق با او بيعت نمودند.)

7. به نظر ابوالفرج و ديگران ، هنگاميكه خبر رحلت اميرالمؤ منين و بيعت مردم با امام حسن (ع ) به
ابوالاسود رسيد، بر خاست و خطبه خواند؛ از جمله گفت :

(و به امانت فرزند رسول خدا و فرزند خودش و سلاله و شبيه پيامبر از لحاظ خلق و خوى (صورت و سيرت ) وصيت
كرد.)