كـسـانـى كـه تـنـهـا در مـرحـله نـظـر (فـكـر و اعـتـقـاد) بـه خـدا و رسـول او ايـمان آورده اند اگر در مرحله عمل ، از دستورات خدا و رسولش سرپيچى كنند، اينان نيز در گروه گمراهان قرار مى گيرند. به فرموده قرآن مجيد :(وَ مَنْ يَعْصِ اللّهَ وَ رَسوُلَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً مُبيناً)(245)و هر كس خدا و رسولش را نافرمانى كند، به گمراهى آشكارى گرفتار شده است !مـعـصـيـت از دسـتـورات خـدا و رسـولش بـه دو صورت متصور است ، افراط و تفريط، يعنى هم پـيشى گرفتن و هم عقب ماندن از اجراى دستورات الهى سبب وقوع در ضلالت مى شود. در مورد مـخـالفـت با امامان معصوم (ع )نيز كه از طرف خدا و رسولش منصوب گشته اند، امر به همين مـنـوال اسـت . به همين جهت اميرمؤ منان (ع )در توصيه به مردم زمانش آنان را از پيشى گرفتن و عقب ماندن از همراهى با اهل بيت نبوت بازداشته ، مى فرمايد :(اُنـْظُروُا اَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ فَاَلْزَمُوا سَمْتَهُمْ، وَ اتَّبِعوُا اَثَرَهُمْ، ...وَ لا تَسْبِقوُهُمْ فَتَضِلُّوا وَلا تَتَاَخَّرُوا عَنْهُمْ فَتَهْلِكُوا)(246)بـه اهـل بـيت پيامبر خود نگاه كنيد و از طريقه ايشان جدا نشده رفتارشان را پيروى كنيد... و از ايشان پيش نيفتيد كه گمراه و سرگردان خواهيد شد و عقب نمانيد كه هلاك و بيچاره مى شويد.
3- پذيرندگان ولايت شيطان :
خـداونـد متعال در سوره اعراف ، پس از بيان داستان خلقت انسان و سركشى شيطان از سجده بر او و فـريـب انـسـان ، هـمـه فـرزندان آدم را توصيه نموده كه گرفتار شيطان نگردند. در اين آيـات پـس از دسـتـور بـه بـر پـايـى عـدل در تـمام امور و روآوردن به پرستشگاه ها و عبادت مخلصانه ، انسان ها را به دو دسته تقسيم نموده است : گروهى كه هدايت شده اند و گروهى كه گمراهى آنان مسجّل شده است :(فـَرِيـقـاً هـَدَى وَفـَرِيـقـاً حـَقَّ عـَلَيـْهـِمُ الضَّلاَلَةُ إِنَّهـُمُ اتَّخـَذُوا الشَّيـَاطِينَ اءَوْلِيَاءَ مِن دُونِ اللّهِ وَيَحْسَبُونَ اءَنَّهُم مُهْتَدُونَ )(247)جـمـعـى راهـدايـت كـرده و جـمـعـى (كـه شـايستگى نداشته اند،) گمراهى بر آنها مسلم شده است .آنها(كسانى هستند كه ) شياطين را به جاى خداوند، اولياى خود انتخاب كردند ، و گمان مى كنند هدايت يافته اند !دليـل گـمـراهـى ايـن گـروه هـمـان اسـت كـه خـود تسليم ولايت شيطان شده اند و گرنه شيطان تـسـلطـى بربندگان خدا ندارد مگر اينكه خودشان به چنين سلطه اى تن در دهند . در آيه ديگر نـيـز خـداوند در پاسخ شيطان كه تاءكيد مى كند همه بندگانت جز مخلصان را گمراه مى كنم ، دايـره كسانى را كه تحت سلطه شيطان قرار نمى گيرند بيشتر از عباد مخلصين نموده و سلطه شيطان را جز بر پيروانش نفى مى نمايد :(إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ )(248)كه بربندگانم تسلط نخواهى يافت ، مگر گمراهانى كه از تو پيروى كنند.(249)نكته قابل تاءمل در آيه اول ، جمله پايانى آن است كه فرمود : (وَيَحْسَبوُنَ اَنَّهُمْ مُهْتَدوُنَ)بـا ذكـر ايـن فـراز مـى فـهـماند كسانى ضلالت در حقشان حتمى است و راه برگشت ندارند كه آنـقـدر در گـمـراهـى فـرو رونـد كـه گـمـان كـنـنـد راه راسـت هـمـيـن راه اسـت و بـس ؛ زيرا اگر احـتـمـال انـحـراف و خـطـا مى دادند ممكن بود از راه ضلالت برگشته و قابليت هدايت پيداكنند . آيات ديگرى كه به همين گروه اشاره دارد ، دورى نمودن اين گروه از ياد خدا را سبب هم نشينى شان با شيطان مى شمارد و مى فرمايد :( وَمـَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌَ وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ اءَنَّهُم مُهْتَدُونَ)(250)و هـر كـس از يـاد خـداروى گـردان شـود شـيطانى را به سراغ او مى فرستيم پس همواره قرين اوست ، و آنها (شياطين ) اين گروه را از راه خدا باز مى دارند ، در حالى كه گمان مى كنند هدايت يافتگان آنها هستند !