دوران ابوبكر (11 - 13 ه)
تاريخ , پديد آمدن اختلافى را در مساءله وضو در اين دوران نقل نكرده است , از آن روى كـه مـردم هـنوز, با دوران پيامبر(ص ) فاصله اى نگرفته بودند, و افزون بر اين اگر چنيناخـتـلافـى وجـود داشت نقل مى شد.بلكه تحقيق آن است كه در اين دوران چنين اختلافى روى
نـداده اسـت , چـه , حكم وضو از قبيل احكام شرعى عاريه و شفعه و عتق نبود كه به سبب برخورد
كمتر مردم با آن و به دليل نداشتن اهميتى به اندازه وضو, بتوان نسبت بدان اظهار نادانى كرد يا از
فـهـم احـكام آن چشم فرو پوشيد, زيرا وضو عملى بودكه هر مسلمان هر روز چند بار آن را انجام
مـى داد و درسـتـى مـهـمترين عبادتها بدان بسته بود.بدين ترتيب اختلاف در مساءله اى چنين با
اهـميت بسيار شگفت انگيز و تعجب آوراست و اين شگفتى هنگامى افزون مى شود كه بگوييم پديد
آمدن اين اختلاف به نبوددليل يا نص شرعى حاكى از حكم وضو بر مى گشته است .ديگر بار تاءكيد مى كنيم و مى گوييم : اختلاف در وضو از پديده هايى است كه قاعده كلى اگر بود
خـبـرش بـه مـا مـى رسـيـد بر آن كاملا صدق مى كند.بنابراين , نبودن دليلى كه از وجود چنين
اخـتـلافـى خبر دهد, و همچنين نرسيدن خبر هيچ واكنشى از سوى صحابه در مساءله وضو, خود
دليلى بر ثبات وضع در اين باره در ميان مسلمانان آن عصر و دليلى بر پايبندى آنان به سيره پيامبر
(ص ) است .ما به رغم بررسى و وارسى دقيقى كه در كتابهاى تاريخ كرده ايم و به رغم آن كه درپى يافتن اندك
نـشـانه اى از اختلاف مسلمانان درباره حكمى از احكام وضو در آن دوره بوده ايم هيچ نشان شايان
ذكرى نيافته ايم .افزون بر اين , نرسيدن هيچ بيان از سوى خليفه نخست درباره چگونگى وضوى پيامبر(ص ) دليلى
ديـگـر اسـت بـر ايـن كه در آن دوران مسلمانان به انجام وضوى نبوى پايبندى و بر آن اتفاق نظر
داشته اند.به ديگر سخن , در آن دوره وضو از بديهى هايى بوده است كه نياز به آموزش نداشته , و از
مـسائل روشن و متداولى ميان مردم به شمارمى آمد, كه نيازى به تاءكيد خليفه بر آموزش آن و يا
بيان چگونگى آن نبوده است .ديـگـر آن كـه اگر در اين مساءله در دوران ابوبكر اختلافى بود يا ابهام و اشتباهى وجودداشت كه
توضيح و تبيين بطلبد قطعا خليفه چگونگى وضوى پيامبر(ص ) را بيان مى كرد وريشه اختلاف را
مـى خشكانيد, بويژه آن كه مى دانيم خليفه با اهل رده پيكار كرد بدين دليل كه ميان نماز و زكات
تـفـاوت گـذاشـتـه , يـكى را پذيرفته و ديگرى را وانهاده بودند.پس چگونه مى توانست با كسى يا
كسانى كه آهنگ تحريف وضوى پيامبر دارند روياروى نشود؟ اين خود گواهى ديگر بر اين حقيقت
است كه در دوران ابوبكر در مساءله وضوهيچ اختلافى در كار نبوده است .