در حسرت تجدد و ترقی نسخه متنی

اگرچه ممكن است كاركرد آنها در آن دوره تاريخى مؤثر بوده باشد اما با عوض شدن شرايط و دسترسى بشر به علوم و فنون جديد و افسون زدايى و رازگشايى از هستى، اين قوانين كاركرد خود را در چنين جوامعى از دست مى دهند. در توهم سكولار، شريعت به دو جزء تفكيك مى شود، عبادات و عادات. اين دو جز از هم مجزا مى باشد. جزء ثابت و ابطال ناپذير شريعت جزء عبادات است. عبادات همان هست كه حكم آن تا ابدالدهر قابل تغيير نيست. اما عادات كه گسترده وسيعى از امور اجتماعى و سياسى است هيچ حكم ثابتى براى آن وجود ندارد. سكولارها تفكيك بين عبادات و عادات را از جنبه هاى ديگر نيز مورد بحث و بررسى و به زعم خود اثبات مى كنند. در انديشه سكولار بين «ابلاغ مكّى» و «امت مدنى» تفاوت وجود دارد. «ابلاغ مكّى» مرحله ى صورت بندى عقيده و اصول سياسى اسلام و امت مدنى تحقيق آن عقايد و اصول، در شراط تاريخى مشخص مى باشد. امت مدنى مقوله اى خارج از چارچوب رسالت پيامبرى بوده است. «چرا كه امر دنيوى هيچ پيوندى با رسالت او ندارد.» بنابراين بين عملكرد تاريخى و مرتبه ى عقيده بايد تفاوت قايل شد. تحقق امت مدنى يك تحقق نسبى و يك تجربه تاريخى محدود به شرايط خاص بود و دليلى وجود ندارد كه ساير مسلمانان اين تجربه ى تاريخى را به عنوان يك عقيده دينى بپذيرند.