بازشناسى مفهوم تجدد و ترقى در انديشه هاى جريان روشنفكرى
براى بازشناسى مفهوم تجدد و ترقى و نسبت آن با شعار ملى گرايى و هويت ملى چاره اى نداريم مگر اين كه ابتدا در تعريف اين مفهوم به نتيجه ى مشخصى برسيم و آن نتيجه ى مشخص را حديقف داورى هاى خود قرار دهيم. براى ان كه مصاديق اين مفهوم را به ذهن نزديك كنيم مى توانيم از مثال هاى تحول و تجدد در عالم طبيعت استفاده كنيم و مشابهت هاى آنها را با اجتماع و عالم انسانى به دست آوريم. ما هميشه در عالم طبيعت با مفهوم گذر زمان، روز جديد، هفته جديد، ماه جديد، سال جديد سروكار داريم. اما اين مسئله را به خوبى درك مى كنيم كه تجددى كه ما در طبيعت از آن ياد مى كنيم در بستر يك سنت و قانون پايدار عمل مى كند. اگر روزى مى رود و روز ديگرى مى آيد و اگر سال مى رود و سال جديدى مى آيد، اين تحولات جديد در دامن سنت ها، قواعد و قوانين پايدار طبيعت به وقوع مى پيوندد.