در حسرت تجدد و ترقی نسخه متنی

و اين تضاد تاريخى تجدد به معناى بى اعتبارى و بى اعتنايى به گذشته و دل سپردن به آينده است، آن هم آينده اى كه پيوسته در حال دگرگونى و بى اعتبارى است. اتوپياى پيروان جريان اول، اتوپياى استاندارد شده تفكر فرنگى و به تعبير امروزى ايدئولوژى غربى است، در استانداردهاى اين اتوپيا، همه چيز بايد داراى مارك مدرنيته باشد. هر نظام سياسى اى غير از نظام ليبرال و دموكراسى غيرمدرن است. دين، عقل، علم، عشق، هنر، فلسفه و معرفت وقتى وجاهت دارد كه با استانداردهاى اتوپياى مدرنيته همسازى مطلق داشته باشد. اما جريان دوّم، نه عقل را در انحصار يك فرهنگ خاص مى داند و نه معتقد است كه نردبان تجربه بشرى به انتها رسيده و نظام ليبرال دموكراسى نظام پازل تاريخ است، از ديدگاه اين جريان كه خط تاريخى آن از ميرزاى شيرازى آغاز مى شود و به نظام جمهورى اسلامى متصل مى گردد. علم، تكنيك و ساير محصولات عقل بشرى ناشى از تراكم فرهنگ هاى انسانى است و تا زمانى كه مارك ايدئولوژى خاصى نداشته باشد بايد آن را كسب كرد حتى اگر در چين باشد. نقطه چالش جريان دوم با جريان اول ضرورت پذيرش علم، عقل، تكنيك يا تغيير، دگرگونى و تجدد نيست بلكه روش آن است، از ديدگاه جريان دوم تجدد يك سير طبيعى و تاريخى است كه وقتى منجر به دگرگونى در جوامع انسانى خواهد شد كه اولاً آزادانه انتخاب شود ثانياً در بستر سنت ها، اصول اوليه و اصالتهاى جامعه رشد كند. نقطه ى عزيمت چالشهاى اين دو جريان را در تاريخ تحولات دوران معاصر، و درك آنها از تجددطلبى و ترقى خواهى را مى توان در انقلاب سياسى و اجتماعى مشروطه و قيام ملى كردن صنعت نفت ايران مورد تجزيه و تحليل قرار داد. تجزيه و تحليل اين دو جنبش بزرگ اجتماعى به ما كمك مى كند تا در