انسان کامل نسخه متنی

حماسي مثل فردوسي است كه دارد حرف مي زند ، يا فلان مرد آزاديخواه كه جز آزادي چيزي سرش نمي شود دارد حرف مي زند ، يك جاي ديگر را كه مطالعه مي كند ، خيال مي كند يك عابد گوشه نشين و يك زاهد گوشه گير و يا يك راهب دارد حرف مي زند . همه ارزشهاي انساني را [ در علي ( ع ) مي بينيم ] ، چون سخن ، نماينده روح گوينده است . ببينيد علي چقدر بزرگ است و ما چقدر كوچك ! تا حدود پنجاه سال پيش كه گرايش جامعه ما در مسائل ديني و مذهبي فقط روي ارزش زهد و عبادت بود ، وقتي واعظي بالاي منبر مي رفت كدام قسمت از نهج البلاغه ر ا مي خواند ؟ حدود ده تا بيست خطبه بود كه معمول بود خوانده شود . كدام خطبه ها ؟ خطبه هاي زهدي و موعظه اي نهج البلاغه ، [ مانند اين خطبه كه اينطور شروع مي شود : ] ايها الناس انما الدنيا دار مجاز ، و الاخرش دار قرار ، فخذوا من ممركم لمقركم ( 1 ) . باقي خطبه هاي نهج البلاغه مطرح نبود ، چون اصلا جامعه نمي توانست آنها را جذب كند . جامعه به سوي يك سلسله ارزشها گرايش پيدا كرده بود و [ فقط ] همان قسمت نهج البلاغه كه در جهت آن گرايشها و ارزشها بود ، معمول بود . صد سال مي گذشت و شايد يك نفر پيدا نمي شد كه " فرمان اميرالمؤمنين به مالك اشتر " را كه خزانه اي از دستورهاي اجتماعي و سياسي است بخواند ، چون اصلا روح جامعه اين نشاط و اين موج را نداشت . مثلا آنجا كه علي ( ع ) مي گويد : فاني سمعت رسول الله ( ص ) يقول في غير موطن " لن تقدس امة لا يؤخذ للضعيف فيها حقه من القوي

1 نهج البلاغه عبده ، خطبه . 201