درباره مدت محاصره
نكته اى كه در ميان روايات تاريخى جلب نظر ميكند اختلافى است كه در مدت محاصره بنظر ميرسد، اين اختلاف در ظاهر معنى روايات تاريخى است، و با دقت لازم دانسته ميشود كه هر يك به جنبه اى از حقيقت اشاره دارند، و ميتوان ميانشان وفق داده و زمان حقيقى محاصره را بطور تقريب دريافت.واقدى مينويسد: او را 49 روز در محاصره داشتند. زبير ميگويد: او را دو ماه و بيست روز درمحاصره داشتند. يا بروايتى ديگر: او را چهل شب در محاصره داشتند. ابن كثير مينويسد: محاصره بيش از يكماه طول كشيد، و گفته اند بيش از چهل و چند روز. شعبى ميگويد: مدت محاصره 22 شب بوده است. بموجب يكى از روايات طبرى مدت محاصره 40 شب بوده و از وقتى كه "انقلابيون استانها" به مدينه آمده اند تا كشته شدن عثمان 70شب بوده است. در بعضى روايات آمده كه عثمان را 20 روز پس از ماجراى جهجاه "كه قبلا نقل شد" به محاصره درآورده اند. و از اينگونه روايات.ممكن است هر يك از اين روايات به قسمتى از مدت دو محاصره يا مدت يكى از آن دو اشاره داشته باشد يا مبدا محاصره را وقتى گرفته باشد كه انقلابيون به مدينه رسيده و در اطراف خانه عثمان اردو زده و جمع شده اند يا آغاز محاصره را هنگامى گرفته باشد كه او را در فشار گذاشته و عرصه را بر او تنگ نموده اند يا آنگاه كه از ورود آب به خانه اش جلو گرفته اند ياآن زمان كه از آمد و شد مردم به خانه اش جلوگيرى كرده اند، يا مبدا محاصره را وقتى شمرده اند كه مخالفان استانها به مدينه آمده اند يا زمانى كه مردم مدينه به گرد خانه عثمان بايشان پيوسته اند. بدينسان ميتوان آن روايات را با هم جمع كرده وفق داده و ترتيب زمانى حوادث مهمى را كه با اجتماع مردم عليه عثمان و قتل وى ملازمه داشته بدست آورد.