لغزش و خطايى كه بخشودنى نيست
سعيد نفيسى نويسنده ايرانى، درتاليفى كه درباره زندگانى شيخ بهائى پرداخته، رنج بيهوده كشيده، و گوهررا با پشكل در آميخته است. او مطالبى نقل كرده كه مدرك درست تاريخى ندارد، و حقايق روشنى بر او پوشيده مانده،توهماتى را بهم بافته و معانى مضحكى را مطرح ساخته، از جمله امور شرم آورى كه نقل كرده، اين است كه در آن كتاب شيخ عبد الصمدرا برادر بزرگتر شيخ بهائى پنداشته واستدلال كرده است كه شيخ عبد الصمد، ده سال پيش از شيخ بهائى وفات يافته است. و گويا او تصور مى كرده كه ترتيب مرگ نيز، ترتيب ولادت است، وهمانطور كه هر كس زودتر متولد شود بزرگتر است پس آنكه زودتر وفات يافته نيز بزرگتر و برادر بزرگ است. و بازپنداشته است كه شيخ عبد الصمد، بنام جدش ناميده شده، و هر گاه شيخ بهائى برادر بزرگتر بود، بنام جدش موسوم مى گرديد، و برادرش نام جد بزرگتر را مى گرفت و گويا اين نوع نامگذارى را يك اصل ثابت و تخلف ناپذير پنداشته، كه بايد گفت درست نيست. و معلوم نيست كه كجا اين اصل ثابت شده، و اصرار او بر اين رويه چه اساسى دارد. اين چيزى است كه نه من و نه خود نفيسى، از آن آگاه نيستيم، و پدر شيخ بهائى و فرزندش نيز آنرا نمى دانند.
و نيز نفيسى گمان كرده، كه شيخ عبد الصمد، آنجاكه پدرش در سال 966 به ايران مسافرت كرده، او همراه پدرش نبوده، و فقط شيخ بهائى پدر را همراهى كرده و او به مدينه منوره گريخته است و هر گاه شيخ عبد الصمد برادر بزرگتر شيخ بهائى نبود، نمى توانست در آن واقعه حركت به ايران از پدر دور بماند بيچاره سعيد نفيسى نمى دانسته كه خودشيخ عبد الصمد، در شكم مادرش بود كه هنگام مهاجرت به ايران، بدينسان پدررا همراهى كرده است، او نمى دانسته شيخ عبد الصمد مطابق آنچه پدرش شيخ حسين صراحه اظهار داشته- در سال وقوع فتنه مذكور- يعنى 966 - در قزوين به دنيا آمده، و معلوم نيست نفيسى، فرار شيخ عبد الصمد را بسال 966 به مدينه از كجا آورده است.
يكى ديگر از اشتباهات " نفيسى " اينكه گمان كرده كه شيخ بهائى كتاب"الفوائد- الصمديه" خود را بنام برادرش شيخ عبد الصمد تاليف كرده، وطبيعى
است كه برادر كوچك نام برادر بزرگ را براى كتاب انتخاب كند، و عكس اين خيلى بندرت اتفاق مى افتد، و آنهم از سوى كسانى كه اسارت نفس اماره، آنها را به خاك نشانده است.
اين مرد، حرفهاى پوچ و بيمعنى ديگرى در اثبات پندار خود بهم بافته، و صفحه تاريخ خود را با چيزهايى كه عقل و منطق، آنها را قبول ندارد، سياه ساخته است. او غفلت داشته از اينكه شيخ حسين پدر شيخ بهائى، تاريخ ولادت او و برادرش را در نامه اى كه در"رياض العلماء" در شرح حال او آمده، ذكر كرده است، و عباراتش اين است: " تولد مبارك دخترم شب يكشنبه سوم صفر سال 950، وتولد برادرش ابو الفضائل محمد بهاء الدين- اصلحه الله وارد شده- در غروب آفتاب چهارشنبه بيست و هفتم ذى حجه سال 953 و تولد خواهرش ام ايمن سلمى در پس از نيم شب ششم محرم سال 955، و تولد برادرش ابو تراب عبد الصمد شب يكشنبه حدود يكساعت از شب مانده در سوم صفر سال 963 در قزوين اتفاق افتاده است. و تولد خواهر زداه اش سيد محمد، شب شنبه 28 صفر همان سال در قزوين صورت گرفته است ".