شرح حال شاعر
محمد پسر حسن پسر على پسر محمد حسين پسر عبد السلام پسر عبد المطلب پسر على پسر عبد الرسول پسر جعفر پسر عبد ربه پسر عبد الله پسر مرتضى پسر صدر- الدين پسر نور الدين پسر مصدق پسر حجازى پسر عبد الواحد پسر ميرزا شمس الدين پسر ميرزا حبيب الله پسر على معصوم پسر موسى پسر جعفر پسر حسن پسرفخر الدين پسر عبد السلام پسر حسين پسر نور الدين پسر محمد پسر على پسر يوسف پسر مرتضى پسر حجازى پسر محمد پسر باكير پسر حر رياحى كه در ركاب حسين بن على عليه السلام فرزند شهيد پيامبر در رور عاشورا بشهادت رسيد.اين حر شهيد، كه عصر روز عاشورا در كنار امام بزرگوارمان به شهادت رسيد، موسس شرافت بزرگى در ميان خاندان مكرم خود گرديد، خاندانى كه بزرگان دين و اساطين مذهب و استادان سخن و پيشوايان تفكر و نوابغ سخنورى و نويسندگى و فقهاى ماهر و ائمه حديث وحاملان فضل و ادب و سرايندگان شعر رادر خود جمع كرده است. و در اين ميان، شيخ حر- كه مورد بررسى ما است- از همه اين بزرگان مشهورتر است، كه آثارش، هرگز از ياد نمى رود و زمانه كسى چنو فاضل را تقديم بشريت نكرد، و هميشه آثار و نعمتهاى جاويدانش در بين همه امت اسلامى اثر گذاشته است.
از مهمترين آثار او، كتاب " وسائل الشيعه " را با آن مجلدات ضخيمى كه دارد، نام مى بريم، كه پيوسته گردونه آسياب شريعت است، كه از ماخذ يگانه علماى دين است. و هر گاه كتاب بزرگ و مهم مستدرك شيخ حجت نورى
را در جنب اين كتاب قرار دهيم، بايد تعبير " دو اقيانوسى كه بهم رسيده اند " را با آنها بدهيم. و هيچ فقيهى نيست كه پيش از دادن فتوا، به اين دو كتاب مراجعه نكند.
آرى اين اهل نظر و استنباط هستند، كه اسانيد اين دو كتاب را همواره پيش روى دارند، و شما در كتب معاجم، هيچ شرح احوالى از شيخ حر نمى خوانيد، مگر آنكه با عبارت تكريم و احترام كتاب وسائل الشيعه وى مواجه مى شويد، چنانكه برادرش علامه صالح در تقريظاو چه نيكو سروده است:
- اين كتابى است كه در دين، مقام بس شامخ دارد. و ديگر كتب و اخبار در جنب او، دو مراتب فرودين قرار دارند.
- مانند آفتاب، در فضاى دلها نور هدايت مى پاشد. و از ديدگان ما، حجابها را يكسو مى راند.
- اين صراطهدايتى است، كه رهرو آن هرگز گمراه نمى شود، بلكه بر مراتب خود مى افزايد.
- هر گاه اين دين ما حق است، براستى كه اين كتاب مورد تبعيت و مراجعه علماء و وسيله رسيدن به درجات بالا است.