بررسی نقش امام سجاد (ع) در رهبری شیعه نسخه متنی

مى آورد و در لابه لاى اين بافت مخصوص الهى، سخنى نيز از اقسام عبادات مانند نماز، زكات، روزه، حج، جهاد، حدود، معاملات و امثال اين ها به ميان مى آورد و از اين طريق، بندگان مكلّف خود را ـ بدون اين كه جزئيات و شرايط و مواضع مسائل ياد شده را شرح بدهد ـ به راه ها و روش هاى تقرّب به خدا رهنمون مى شود و شرايط و جزئيات آن ها را به بيان پيامبر(صلى الله عليه وآله) موكول مى كند. اين روش مخصوص، كه از سودمندترين روش تعليم و تربيت و بهترين راه براى بر پاسازى جامعه است، در صحيفه سجّاديه نيز رعايت شده.

امام سجّاد(عليه السلام) در دعاهاى خويش، با همين روش مردم را به خدا و اجراى قوانين و احكام دين دعوت مى نمايد.

در اين جا، مناسب است به معرفى اجمالى اين احكام از ديدگاه امام زين العابدين(عليه السلام) بپردازيم:

1. نماز. امام سجّاد(عليه السلام) در دعاى چهل و چهارم مى فرمايد:

اللّهمَّ صَلِّ على مُحمّد و آلِهِ و وَفّقنا فيه عَلى مَواقيتِ الصَّلَوات الخَمْس بحُدُودِها الّتى حَدَّدتَ و فُروضِها الّتى فَرَضْتَ و وظائِفها الّتى وَظَّفْتَ و اوقاتِهَا الّتى وَقَّتَّ.(1)

بار الها، بر محمّد و آل محمّد رحمت فرست و ما را در اين ماه (ماه رمضان) بر اوقات نمازهاى پنج گانه و حدود آن، كه تعيين كرده اى و واجبات آن را مقرّر نموده اى و وظايف و شروط آن را مشخص ساخته اى و اوقات آن ها را معيّن نموده اى، موفق بدار.

بدين وسيله، امام سجّاد(عليه السلام) ما را به نمازى ارشاد مى كند كه اگر تمام

1 . همان، دعاى چهل و چهارم، ص 211.