شرايط جنس و عوض آن - منتخب الأحکام نسخه متنی

شرايط جنس و عوض آن

(مسئله 444) جنسى كه مى فروشند و چيزى كه عوض آن مى گيرند، پنج شرط دارد:

1. مقدار آن با وزن يا پيمانه يا شماره و مانند اينها معلوم باشد:

2. بتوان آن را تحويل داد يا مشترى خود بتواند در اختيار بگيرد تا معامله عقلايى گردد، بنابراين، فروختن اسبى كه فرار كرده در صورتى كه حتّى مشترى نتواند آن را بگيرد، صحيح نيست: ولى اگر مشترى احتمال مى دهد كه بتواند مال را پيدا كند و به قيمت كمترى بخرد تا معامله عقلايى گردد، صحيح است:

3. خصوصيّاتى را كه در جنس و عوض هست و به واسطه آنها ميل مردم به معامله فرق مى كند، معيّن نمايد:

4. كسى در جنس، يا در عوض آن، حقّى نداشته باشد. پس مالى را كه انسان نزد كسى گرو گذاشته، بدون اجازه او نمى تواند بفروشد.

5. بنا بر احتياط، خودِ جنس را بفروشد نه منفعت آن را: اگرچه جايز بودن، خالى از قوّت نيست. پس اگر مثلاً كسى منفعت يك ساله خانه را بفروشد، صحيح است، و چنانچه خريدار به جاى پول، منفعت ملك خود را بدهد، مثلاً فرشى را از كسى بخرد و عوض آن، منفعت يك ساله خانه خود را به او واگذار كند، اشكال ندارد.