اندیشه سیاسی محقق کرکی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اندیشه سیاسی محقق کرکی - نسخه متنی

سیدمحمدعلی حسینی زاده

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید


بعد از پيروزى شاه اسماعيل، بايزيد دل به قوت ازبك‏ها بست. شكست ازبك‏ها و آوردن سر شيبانى به نزد سلطان عثمانى، ضربه سختى بود كه به عثمانىها وارد شد. از سوى ديگر اكثر نيروهاى هوادار صفويه از تركان آناتولى بودند و اتباع عثمانى شمرده مىشدند. پيوستن آن‏ها به صفويه ضررهاى زيادى، چه از لحاظ مالياتى و چه از نظر نيروى انسانى، به عثمانىها وارد مىكرد. اين مطلب را بايزيد در پاسخ شاه اسماعيل كه تقاضا كرده بود عثمانىها به پيروانش اجازه خروج از قلمرو خود را بدهند، متذكر مىشود1. اما اسماعيل كه تكيه‏گاه اصلى خود را از نظر نيروى نظامى در آناتولى مىديد، نمىتوانست از آن‏جا چشم بپوشد، لذا هر از چندگاه سرداران خود را براى جمع‏آورى پيروان صفويه به آناتولى مىفرستاد كه گاه درگيرىهايى نيز بين طرفين رخ مىداد2.

عامل ديگرى كه گويا در اختلاف دو طرف مؤثر بود، اين است كه عثمانىها درصدد تسلط بر تمام جهان اسلام و احياى خلافت بودند3 و


1. عبدالحسين نوايى، شاه اسماعيل صفوى، ص 55 ـ 58.

2. در سال 918 ق. شاه اسماعيل نورعلى خليفه را براى جمع‏آورى طرفداران صفويه و انتقال آن‏ها به ايران به آسياى صغير فرستاد و وى در آن‏جا چند بار با سپاهيان عثمانى در افتاد و ضربه‏هاى زيادى به آنان وارد كرد سپس به همراه عدّه زيادى از نيروهاى طرفدار صفويه به ايران بازگشت (احسن التواريخ، ص 175).

در همين احوال سليم به جاى پدر به تخت سلطنت عثمانى تكيه زد. وى ابتدا به قتل برادران خود همت گماشت. مراد برادرزاده سليم در زمانىكه نورعلى خليفه در آسياى صغير به سر مىبرد از ترس كشته شدن، به صفويان پيوست و عازم ايران گرديد. پناهنده شدنِ وى به ايران از بهانه‏هاى سليم براى جنگ با شاه اسماعيل است. سليم در زمان بايزيد حاكم طرابوزان بود و مستقيماً با نيروهاى طرفدار صفوى و صوفيان پيرو شاه‏قلى بابا برخورد داشت لذا كينه عميقى از آن‏ها به دل گرفته بود كه در برخى از منابع به آن اشاره شده است. ر.ك: عالم آراى صفوى، ص 332 و 456.

3. در نامه‏اى كه سليم به شاه اسماعيل نوشته، از شرايطى كه براى صلح برمىشمرد، الحاق نام ايران به عثمانى و قبول سرورى عثمانيان است. ر. ك: ثابتيان: همان، ص 114. و نوايى، همان، ص 160.

/ 147