2. سران قزلباش - اندیشه سیاسی محقق کرکی نسخه متنی

‌
درباريان نيز با او همراه شده بودند1 تا اين‏كه عده‏اى شبانگاه نامه‏اى به خانه كركى انداختند و در آن به او توهين روا داشتند و چون شاه دستور داد مسببين را بيابند معلوم شد امير نعمة‏اللّه نيز از آن، اطلاع داشته است، لذا دستور داد او را از ايران اخراج و در بغداد هم نگذارند بين او و قطيفى ملاقاتى صورت بگيرد2 و به حاكم بغداد سفارش شد كه در صورت تمرد تاديب و تنبيه را عليه امير نعمة‏اللّه حلّى به كار بندد3. كركى نيز بعد از امير از ايران خارج شد و مقدر بود كه امير نعمة‏اللّه حلّى ده روز بعد از كركى فوت كند.

به هر حال وجود اختلاف فكرى در ميان علماى شيعه تازگى ندارد، اما اين اختلافات به‏ندرت از مسير ادب و نزاكت خارج شده و به دشمنى مىانجاميد لذا در اين ميان نبايد نقش گروه‏هاى سياسى را ـ كه از اين اختلاف سود مىبردند ـ ناديده گرفت.

قابل توجه است كه كركى در برخوردهاى نظرى خود، بسيار محترمانه‏تر از مخالفان رفتار و ديدگاه‏هاى خود را با استدلال‏هاى قوى و بيانى متين همراه مىكرد، اما او ظاهراً از مخالفت دوستان، بسيار دل آزرده بوده است.

2. سران قزلباش

گروه دوم مخالفان كركى سردمداران قزلباشِ دولت صفوى بودند. همان‏گونه كه اشاره شد، قزلباشان اعتقادات خرافى و غاليانه‏اى داشتند و

1. همان، ص 333.

2. همان، ص 334.

3. خلاصة التواريخ، ص 238.