(قاعده دوم) بدان كه جدوده اعلى بعين حكم اخوه و اولاد اخوه را دارند - حاشیه بر رساله ارث ملا هاشم خراسانی نسخه متنی

تومان، الباقى: سى و شش تومان، حق پسر و دختر برادر ابى است، للذِّكرِ ضعف الانثى به پسر بيست و چهار تومان به دختر دوازده تومان.

(قاعده دوم) بدان كه جدوده اعلى بعين حكم اخوه و اولاد اخوه را دارند

چنانچه با وجود يك نفر اخوه و لو ابى فقط يا امى فقط اولاد اخوه و لو ابوينى باشند ارث نمى‏برند و هم چنين با وجود يك نفر از جدوده اربعه بلا واسطه و لو جده امى باشد يك نفر از جدوده بواسطه ارث نمى‏برد و لو جد اعلاى ابى باشد و اما جد اعلا با اخوه ارث مى‏برد به شرط نبودن جد ادنى چنانچه اولاد اخوه بواسطه با جد ادنى ارث مى‏برد به شرط نبودن خود اخوه چون اخوه و اجداد دو صنفند و گفتيم كه اقرب از هر صنفى مناع است ابعد از صنف خود را نه ابعد از صنف ديگرى را و هر گاه جد يا جده ابى احدهما او كلاهما جمع شوند با جد يا جده امى احدهما او كلاهما پس از براى جدوده امى مطلقا ثلث تركه است كه بالسويه قسمت كنند چه متحد باشد و چه متعدد و از براى جدوده ابى دو ثلث از تركه است ايضاً چه متحد و چه متعدد كه للذكر ضعف الانثى قسمت كنند و اگر با اينها احد زوجين هم باشد پس از براى او نصيب اعلا هست از نصف و ربع و حق جدوده امى ثلث از مجموع تركه است چه متحد و چه متعدد و بقيه حق جدوده ابى و بر فرض تعددشان للذكر ضعف الانثى و توضيح اين قاعده ايضاً به مثال آنست كه هر گاه وارث فعلى ميت منحصر باشد به اجداد ثمانيه به اين كه ميت ابوين پدر پدر دارد و ابوين مادر پدر و ابوين مادر دارد و ابوين مادر مادر و تركه ميت هم همان هشتاد و يك تومان است پس ثلث آن كه بيست و هفت تومان باشد حق چهار نفر جدوده امى است كه بالسويه مرد و زن قسمت مى‏كنند به هر