آنان سخنى ناپسند و دروغ مىگويند
رهنمودهايى از آيات
در قضيهاى خانوادگى مانند ظهار، و هنگام گفتگوى خصوصى ميان پيامبر و يكى از زنان مسلمان درباره اين مشكل خود، بيانى قرآنى نازل مىشود. كدام گواهى بزرگتر از شهادت پروردگار بر حوادث روى داده وجود دارد! يا چه حضور مؤثّرى موجب نزول وحى در مسايل جارى و روزانه امت شده است! آرى، خداوند گفتگوى آن دو را مىشنود.
اعراب معتقد بودند كه اگر مردى به زن خود بگويد: «تو بر من مانند پشت مادرم هستى،» آن زن براى هميشه بر او حرام مىشود، و اين حكم متضمن ستمى بزرگ بر زن بود كه از آن پس با او به عنوان همسر نمىزيستند و در عين حال او را رها نمىكردند كه شوهرى ديگر اختيار كند.
ظهار از عادات جاهليّت بود كه پيش از دميدن پرتو اسلام بسيارى از خانوادهها را تباه كرد، و اجتماع عرب بدان عادت كرده بود و اعتقاد بسيارى از مردم تا بعد از اسلام آوردنشان بدان باقى بود. آن گاه كه خداوند اراده كرد رسالت او جايگزين جاهليّت شود قرآن نازل شد كه از خانواده بدين لحاظ دفاع كند كه اگر كانون خانوادگى اصلاح شود و استوار گردد اساس بناى جامعه و تمدن است. از اين ديدگاه قرآن با انديشه ظهار مبارزه كرد و آن را امرى ناشايست و گفتهاى دروغ شمرد كه قانون خدا و واقعيّت آن را توجيه نمىكند، زيرا گفته مرد به زن خود كه: تو بر من مانند پشت مادرم هستى آن زن را مادر او نمىكند، زيرا «إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِي وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً- مادرانشان فقط زنانى