شرح آيات - تفسیر هدایت جلد 15

شوكتى قوى يافته‏اند اظهار دشمنى كنند تمام آن مظاهر دشمنى خود را پنهان مى‏سازند، اما اگر بر آنان دست يابند بيگمان «لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ «1»- عهد و سوگند و خويشاوندى هيچ مؤمنى را رعايت نمى‏كنند و مردمى تجاوزكارند»، و دليل اين امر آن كه آنها پيش از اين پيامبر (ص) و مؤمنان را از مكّه گرامى بيرون راندند و حرمت داشته‏ها و اموال آنان را بر خود حلال و روا شمردند.

دوم

مهمّ، نزد مؤمن آخرت است پس بايد در دنيا كارى كند كه روز قيامت بدو سود دهد و اين دوستيها (با كافران) هيچ سودى به او نمى‏رساند، پس براى چه بدان متوسّل شود؟

سوم

اين گسيختن و ترك مراوده‏اى كه خداوند بر مؤمنان واجب كرده است كارى غير ممكن نيست، و كسى هست كه بدان رفتار كرده است، او پيامبر خدا ابراهيم (ع) است و مؤمنانى كه با او بودند، تا آنجا كه در بيزارى از قوم مشرك خود و خدايان دروغين آنها و كفر ورزيدن نسبت به آنها و اظهار دشمنى و كينه‏توزى عليه آنان نمونه‏اى والا گشتند كه به آنان مثل زدند، و چه دلپذير نمونه‏اى است براى هر مؤمنى كه اميد كسب خشنودى پروردگارش را در دل مى‏پروراند و به زندگى آخرت ايمان دارد.

شرح آيات

[1] در شأن نزول اين آيه گفتند: «كافران قريش بيم داشتند كه پيامبر خدا (ص) به جنگ آنان آيد، از اين رو نزد زن حاطب بن ابى بلتعه رفتند- حاطب خود اسلام آورده و هجرت كرده و خانواده‏اش را در مكه ترك كرده بود- آنها از آن زن خواستند كه به وسيله او به حاطب نامه بنويسند و جويا شوند كه آيا محمد مى‏خواهد با مكّه در جنگ شود؟ پس به حاطب نوشتند و اين مطلب را پرسيدند،

1- التوبة/ 10.