تفسیر هدایت جلد 15
لطفا منتظر باشید ...
شجاعت تهى است، و معنى اول به روند آيه نزديكتر است به دليل گفته خداى سبحان كه:«تَحْسَبُهُمْ جَمِيعاً- تو يكدل و همراه مىپنداريشان.»آنان را، چنان كه خود يا بزرگانشان وانمود مىكنند، متّحد مىپندارى، «وَ قُلُوبُهُمْ شَتَّى- و حال آنكه دلهايشان از هم جداست.»و از هم فاصله دارد، و اختلاف بنيادى و حقيقى همان است كه از دلهاى پراكنده آغاز مىشود.«ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ- و اين از آن روست كه آنان مردمى بىخردند.»يعنى آنان از رهنمايى خرد پيروى نمىكنند و گرنه يگانه و يكتاپرست مىشدند، زيرا حقايقى كه خردهاى درست و مجرّد از اغراض آدمى را بدان رهنمون مىشود در هر زمان و مكان و نزد تمام مردم يكى است، و آنان از باطلى پيروى كردهاند كه مردم با آن توافق ندارند، و بدين سبب پراكنده و جدا شدهاند، و اگر از خرد پيروى مىكردند بيگمان خرد آنان را به حق يگانه رهنمون مىشد.[15] و اين رفتارى است كه بر اساس نيك فهمى و خردورزى قرار نگرفته و شك نيست كه آنان را به سرنوشتى بد در هر دو سراى خواهد كشاند.«كَمَثَلِ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَرِيباً ذاقُوا وَبالَ أَمْرِهِمْ- همانند كسانى هستند كه چندى پيش وبال گناه خويش را چشيدند.»در دنيا.«وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ- و به عذابى دردآور نيز گرفتار خواهند شد.»در آخرت. و معنى آن چنين مىشود: آنان كه جزاى خود را ديدند، و اينان را نيز عذابى است همانند آنان، و وبال همان بدفرجامى است، «63» و درباره عبارت «الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ- و آنان كه پيش از اينان بودند.» گفتهاند: آنان عموم
