تفسیر هدایت جلد 15

مؤمن در پرتو آن در تمام زمينه‏هاى زندگى پيش مى‏رود و بر اساس آن حركت مى‏كند.

«وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ- و آنان كه كفر ورزيدند و آيات ما را تكذيب كردند، آنان اصحاب و ملازمان دوزخ‏اند.»

در دنيا دوزخى‏اند، از آن رو كه رسالتى را كه شامل نظم و روشهاى مربوط به ابعاد زندگى سعادتبخش است تكذيب كردند در حالى كه نظامهايى فاسد را كه نتيجه‏اى جز ويرانى و انحطاط و رنج ندارد برگزيدند، و در آخرت، از آن رو دوزخى‏اند كه راهى برگزيدند كه آنان را به آتش رهنمون مى‏شود.

[20] و از آنجا كه دنيا دوستى اساس هر خطايى است، موضع خطا كار در برابر دنيا خشوع و سرسپردگى دل را از انسان سلب مى‏كند و او را به نافرمانى و فسوق مى‏كشاند، ولى دنيا در عين حال كشتگاه آخرت و فرصتى است كه آدمى در آن آينده ابدى خود معيّن مى‏كند، پس بايد نسبت بدان موضعى درست بگيرد، و اين مطلبى است كه بقيه آيات اين درس بدان مى‏پردازند و ما را به حقيقت دنيا، و رسالت انسان در آن، و موضع مؤمن نسبت بدان آگاه مى‏سازند.

اوّلا: حقيقت دنيا چيست؟

بشريت در پاسخگويى به اين پرسش حسّاس كه فرد فرد ما را به مذاهبى چند گرايش داده، اختلاف نظر دارد: ايده‏آليستها بر آن‏اند كه دنيا واقعيّت ندارد و جز خيالى بيش نيست، متصوّفان بر آنند كه دنيا شرّ محض است و براستى كالبد زندان روح است، و به دنبال آن گويند وظيفه انسان در زندگى كوشش خستگى- ناپذير و پيگير براى ساختن و پرورش روان به حساب كالبد و جسم است، و براى اين منظور ناگزير بايد دنيا را خوار و حقير شمرد و از آنچه در آن است پرهيز كرد، زيرا خواهشهاى نفس را كه از نيازمنديهاى جسم برخاسته است تغذيه مى‏كند، چيزى كه روان را به فرود آمدن و انحطاط مى‏كشاند و از بالا رفتن در افقهاى ملكوت معنوى، يا رسيدن به خرسندى و رضوان خدا و بهشت بازمى‏دارد، مادّه گرايان (يا