تاريخچه ى انجيل برناباى موجود - مسيحيت نسخه متنی

تاريخچه ى انجيل برناباى موجود

نويسنده اى مسيحى كه مترجم انجيل برنابا به عربى نيز هست، درباره ى تاريخچه ى اين انجيل مى نگارد:

نخستين كسى كه از وجود نسخه ى ايتاليايى انجيل برنابا[1] آگاه شد يكى از مستشاران پادشاه پروس[2] بود. اين مستشار كه نامش در حافظه ى تاريخ ثبت شده «كريمر» و مقيم آمستردام بود. او در سال 1709 م اين نسخه را از كتاب خانه ى يكى از مشاهير و افراد به ظاهر صاحب منصب آمستردام امانت مى گيرد. پس از مدتى وى آن را به شخصى به نام «طولند» و او نيز پس از چهار سال آن را به پرنس «اوژن ساووى»[3] اهدا مى كند. مشهور است كه اين ژنرال جنگ جو با وجود لشكركشى هاى فراوان و اشتغال به امور سياسى، به علوم و آثار تاريخى علاقه اى فراوان داشته است. نسخه ى مذكور بعدها در سال 1738 همراه با ديگر كتاب هاى شخصى وى به كتاب خانه ى سلطنتى وين انتقال يافته و تا امروز -15 مارس 1908 م- در اين كتابخانه نگه دارى مى شود.[4]

علاوه بر نسخه ى ايتاليايى انجيل برنابا، نسخه ى ديگرى گزارش شده كه اسپانيايى است. اين نسخه كه شامل 222 فصل و 420 صفحه است در اوايل سده ى هجدهم ميلادى كشف شده و متأسفانه گذشت زمان سبب فرسودگى و پوسيدگى صفحات آن شده بود. نسخه ى مذكور توسط شخصى از اهالى «هدلى»، از شهرهاى ايالت همپشير انگلستان، به صورت امانت در اختيار خاور شناس مشهور، دكتر «سايل»[5] قرار مى گيرد. سپس از طريق دكتر سايل به دست دكتر «منكهوس» كه يكى از اعضاى هيأت علمى دانشگاه سلطنتى آكسفورد بود، مى رسد. منكهوس پس از مدتى اين نسخه را از زبان اسپانيايى به زبان انگليسى ترجمه مى كند و در سال 1784 م متن مترجَم را همراه با نسخه ى اصلى اسپانيايى در اختيار دكتر «هويت» كه از انديشمندان و اساتيد برجسته ى زمان خود بود قرار مى دهد.[6]

از يادداشتى كه دكتر «سايل» در آغاز نسخه ى اسپانيايى نگاشته، چنين برمى آيد كه اين نسخه در اصل توسط مسلمانى «اروغانى» به نام «مصطفى عرندى» از روى نسخه ى ايتاليايى به زبان اسپانيايى برگردانده شده است.[7]

اهميت نسخه ى اسپانيايى در مقدمه اى است كه طى آن مشخص مى گردد كه راهبى به نام «فرامرينو» به مجموعه اى از نامه ها و يادداشت هاى «قديس ايرنائوس»[8] دست مى يابد كه شامل تعاليمى عليه پولس و تقبيح اعمال و افكار اوست; و ايرنائوس مطالبش را به انجيلى منسوب به برنابا نسبت مى دهد. از اين جا اشتياق راهب فرامرينو براى كشف انجيل برنابا شدت مى يابد و در نهايت به آن دست مى يابد.[9]

[1]. نخستين انجيل برناباى كشف شده نسخه اى ايتاليايى و پس از آن نسخه اى اسپانيايى است.

[2]. Prussia; بزرگترين و مهم ترين كشور سرزمين آلمان كه در گذشته شامل قسمت اعظم آلمان شمالى بوده و حدود دو سوم جمعيت آلمان را در بر مى گرفته است (مقدمه ى خليل سعادة بر انجيل برنابا، ص 352 (پاورقى مترجم).

[3]. Eugene de Savoie مشهور به پرنس اوژن (1663 ـ 1736) ژنرالى فرانسوى كه در اصل فرزند يكى از شاهزادگان بود. در طول عمر خود جنگها و فتوحات بسيار داشت. از جمله در دو نوبت تركان عثمانى را شكست داد. ر.ك: غلامحسين مصاحب، دايرة المعارف فارسى، ج 1، ص 201.

[4]. مقدمه ى خليل سعادة بر انجيل برنابا، ص 16.

[5]. Georgie Sale خاورشناس انگليسى.

[6]. مقدمه ى خليل سعادة بر انجيل برنابا، ص 16.

[7]. همان. اروغان (Arrogon) از شهرهاى اسپانيا.

[8]. Irenaeus، (حدود 125 ـ 202 م) اسقف ليون در فرانسه ى كنونى و مولف رساله ى «بر ضد بدعت» (غلامحسين مصاحب، دايرة المعارف فارسى، ج 1، ص 329).

[9]. مقدمه ى جرج سيل بر ترجمه ى قرآن مجيد; به نقل از: حسين توفيقى، سير تاريخى انجيل برنابا، ص 15.