مفهوم واقعي زهد
ولي در عين حال در اسلام زهد وجود دارد البته آنچه كه در اسلام به نام زهد ناميده مي شود ، اولا بدانيد كه واجب نيست ، يك فضيلت و يك كمال است ، اما فضيلت و كمالي كه هدفش نه آن دو هدفي است كه عرض كردم ، بلكه چيز ديگر است بلي در اسلام درمواردي براي هدفها و منظورهائي توصيه شده است كه انسان زهد بورزد يعني توصيه شده كه انسان لذت پرست نباشد ، خودش را در لذتهاي دنيا غرق نكند ، حتي اگر خودش را در لذتهاي حلال هم غرق بكند ، كار حرامي نكرده است ، ولي اگر نكند يك كار اخلاقي بزرگ انجام داده است اسلام با لذت پرستي ولو از طريق حلال موافق نيست .
هدفهاي زهد اسلام
اسلام براي چندين هدف قبول مي كند كه انسان در دنيا زاهد باشد ، يعني از لذتهاي حلال چشم بپوشد انسان در شرايطي قرار مي گيرد كه در آن ، انسانهاي ديگر مثل او يا بيشتر از او احتياج دارند در اينجا انسان چه مي كند ؟ ايثار مي كند ، جود و بخشش مي كند ، لذتي را كه براي خودش حلال و جايز است به ديگري مي دهد ، نمي خورد تا به ديگران بخوراند نه اينكه نمي خورد و دور مي ريزد تا در آخرت به او بدهند بخورد ! اگر چنين كند آنجا به او مي گويندكار احمقانه اي كرده اي كه دور ريختي به خيال اينكه اينجا بدهيم به تو بخوري نمي پوشد براي اينكه بپوشاند ، نمي خورد براي اينكه ديگران استراحت كنند و آرام بگيرند آسايش نمي كند براي اينكه بتواند ديگران را در آسايش وارد كند لذت نمي بردبراي اينكه به ديگران لذت برساند اين ، ايثار است ، يكي از عاليترين و باشكوه ترين شئون و خصائص انساني است ، يكي از انساني ترين كارهاي بشر است ، زهد است ولي زهد انساني ، زهد صحيح ، زهد عالي اين ، آن زهدي است كه علي بن ابيطالب دارد . نمي خورد ولي دور نمي ريزد زحمت مي كشد ، به دست مي آورد ، ولي نمي خورد براي اينكه بخوراند ، نمي پوشد براي اينكه ديگران را بپوشاند : و يطعمون الطعام علي حبه مسكينا و يتيما و اسيرا ، انما تطعمكم لوجه الله لا نريد منكم جزاء و لا شكورا ( 1 ) . آيا اسلام اين جور زهد و اعراض از لذت دنيا را مي پذيرد ؟اين گونه اعراض را كه هدف انساني دارد ، هدف معقول دارد ، مي پذيرد ؟ البته مي پذيرد ، اصلا كدام عقل و دل است كه اينگونه زهد را بفهمد و نپذيرد ؟ اگر ديني چنين زهدي را توصيه نكند ، آن ، دين نيست اگر يك مكتب اخلاقي چنين زهدي را توصيه نكند، آن مكتب از مفاهيم عالي انساني با خبر نيست ، از انسانيت چيزي نمي فهمد . اين يكي از هدفها و فلسفه هاي زهد است ، زهدي كه عقل و وجدان آن را مي پذيرد اسلام به اينگونه زهد توصيه كرده است قرآن درباره عده اي از اصحاب پيغمبر ، انصار و مؤمنيني كه در مدينه بودند مي فرمايد : و يؤثرون علي انفسهم و لو كان بهم خصاصه ( 2 ) . ولو اينكه خودشان در سختي به سر مي برند ، در مشقت به سر مي برند ، ولي برادران مسلمان خودشان را بر خودشان مقدم مي دارند ، آنها را بر خودشان ترجيح مي دهند زين العابدين عليه السلام روزه مي گرفت و دستور مي داد غذائي براي خودش آماده مي كردند و معمولا دستور مي داد غذائي از گوشت باشد مانند آبگوشتهايي كه ما مي پزيم مي پختند وقت افطار كه مي شد خودش مي آمد سر ديگ غذا ، دستور مي داد1 - سوره دهر ، آيه 9 - 8 .2 - سوره حشر آيه 9.