مفهوم واقعي زهد - حق و باطل نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حق و باطل - نسخه متنی

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مفهوم واقعي زهد

ولي در عين حال در اسلام زهد وجود دارد البته آنچه كه در اسلام به نام زهد ناميده مي شود ، اولا بدانيد كه واجب نيست ، يك فضيلت و يك كمال است ، اما فضيلت و كمالي كه هدفش نه آن دو هدفي است كه عرض كردم ، بلكه چيز ديگر است بلي در اسلام در
مواردي براي هدفها و منظورهائي توصيه شده است كه انسان زهد بورزد يعني توصيه شده كه انسان لذت پرست نباشد ، خودش را در لذتهاي دنيا غرق نكند ، حتي اگر خودش را در لذتهاي حلال هم غرق بكند ، كار حرامي نكرده است ، ولي اگر نكند يك كار اخلاقي بزرگ انجام داده است اسلام با لذت پرستي ولو از طريق حلال موافق نيست .

هدفهاي زهد اسلام

اسلام براي چندين هدف قبول مي كند كه انسان در دنيا زاهد باشد ، يعني از لذتهاي حلال چشم بپوشد انسان در شرايطي قرار مي گيرد كه در آن ، انسانهاي ديگر مثل او يا بيشتر از او احتياج دارند در اينجا انسان چه مي كند ؟ ايثار مي كند ، جود و بخشش مي كند ، لذتي را كه براي خودش حلال و جايز است به ديگري مي دهد ، نمي خورد تا به ديگران بخوراند نه اينكه نمي خورد و دور مي ريزد تا در آخرت به او بدهند بخورد ! اگر چنين كند آنجا به او مي گويندكار احمقانه اي كرده اي كه دور ريختي به خيال اينكه اينجا بدهيم به تو بخوري نمي پوشد براي اينكه بپوشاند ، نمي خورد براي اينكه ديگران استراحت كنند و آرام بگيرند آسايش نمي كند براي اينكه بتواند ديگران را در آسايش وارد كند لذت نمي بردبراي اينكه به ديگران لذت برساند اين ، ايثار است ، يكي از عاليترين و باشكوه ترين شئون و خصائص انساني است ، يكي از انساني ترين كارهاي بشر است ، زهد است ولي زهد انساني ، زهد صحيح ، زهد عالي اين ، آن زهدي است كه علي بن ابيطالب دارد . نمي خورد ولي دور نمي ريزد زحمت مي كشد ، به دست مي آورد ، ولي نمي خورد براي اينكه بخوراند ، نمي پوشد براي اينكه ديگران را بپوشاند : و يطعمون الطعام علي حبه مسكينا و يتيما و اسيرا ، انما تطعمكم لوجه الله لا نريد منكم جزاء و لا شكورا ( 1 ) . آيا اسلام اين جور زهد و اعراض از لذت دنيا را مي پذيرد ؟اين گونه اعراض را كه هدف انساني دارد ، هدف معقول دارد ، مي پذيرد ؟ البته مي پذيرد ، اصلا كدام عقل و دل است كه اينگونه زهد را بفهمد و نپذيرد ؟ اگر ديني چنين زهدي را توصيه نكند ، آن ، دين نيست اگر يك مكتب اخلاقي چنين زهدي را توصيه نكند، آن مكتب از مفاهيم عالي انساني با خبر نيست ، از انسانيت چيزي نمي فهمد . اين يكي از هدفها و فلسفه هاي زهد است ، زهدي كه عقل و وجدان آن را مي پذيرد اسلام به اينگونه زهد توصيه كرده است قرآن درباره عده اي از اصحاب پيغمبر ، انصار و مؤمنيني كه در مدينه بودند مي فرمايد : و يؤثرون علي انفسهم و لو كان بهم خصاصه ( 2 ) . ولو اينكه خودشان در سختي به سر مي برند ، در مشقت به سر مي برند ، ولي برادران مسلمان خودشان را بر خودشان مقدم مي دارند ، آنها را بر خودشان ترجيح مي دهند زين العابدين عليه السلام روزه مي گرفت و دستور مي داد غذائي براي خودش آماده مي كردند و معمولا دستور مي داد غذائي از گوشت باشد مانند آبگوشتهايي كه ما مي پزيم مي پختند وقت افطار كه مي شد خودش مي آمد سر ديگ غذا ، دستور مي داد

1 - سوره دهر ، آيه 9 - 8 .

2 - سوره حشر آيه 9.

/ 76