شرح نهج البلاغه نسخه متنی

(و هزينه هاى دفعى و عمرانى و انتظامى فراهم مى شود) (و يجمع به الفى ء).

پنجم اين كه: به كمك او با دشمنان مبارزه مى شود.

(و يقاتل به العدو).

ششم اين كه: به وسيله او جاده ها امن و امان مى گردد.

(و تامل به السبل).

و هفتم اين كه: حق ضعيفان به كمك او از زورمندان گرفته مى شود.

(و يوخذ به للضعيف من القوى).

و در سايه انجام يافتن اين وظائف هفتگانه از سوى حكومت اين نتيجه نهايى حاصل مى گردد كه
نيكوكاران در رفاه خواهند بود و از دست بدكاران درامان مى باشند.

(حتى يستريح بر و يستراح من فاجر).

تاريخ سياسى جهان، نشان مى دهد كه در گذشته و حتى در زمان حال اقليتى بودند كه طرفدار نفى حكومت و حاكميتها بودند- و به ادله سست و واهى آنها در بحث آينده اشاره خواهيم كرد- خوارج نيز از چنين تفكر خام و ناپخته اى طرفدارى مى كردند، پاسخ آنها را تاريخ داده است، زيرا با چشم خود ديده ايم و يا شنيده ايم كه به هنگام متلاشى شدن شيرازه يك حكومت و قرار گرفتن مردم براى چند روز يا چند ساعت در شرائط بى حكومتى، اراذل و اوباش كه در هر جامعه اى وجود دارند به اموال و نواميس مردم حمله ور شده، مغازه ها و مراكز تجارى را به سرعت غارت مى كنند، نواميس مورد تجاوز قرار مى گيرند و خونهاى بى گناهان ريخته مى شود، جاده ها ناامن مى گردد و تمام فعاليتهاى مثبت اجتماعى متوقف مى شود، دشمنان از هر سو به آن كشور حمله مى كنند، بيت المال به غارت مى رود، نه مومن در امان مى ماند و نه كافر، نه تنها حقى به حقدار نمى رسد، كه تمام حقوق پايمال مى گردد، نه آرامشى وجود دارد و نه استراحتى.

بى شك اولين و مهمترين شرط براى زندگى صحيح امنيت و نظم است، سپس وجود افراد ني
رومندى است كه در برابر دشمنان خارجى و زياده خواهان داخلى سدى ايجاد كنند كه آن هم بدون تشكيل حكومت و بيت المال و جمع آورى بخشى از اموال عمومى در آن امكان پذير نيست.

حضرت در سخنان پرمعنى بالا به تمام اين نكات دقيقا اشاره كرده است، و منطق سست طرفداران بى حكومتى را به طور كامل ابطال مى كند.

در اينجا اين سئوال پيش مى آيد كه انجام وظائف هفتگانه بالا كه از سوى امير بر و نيكوكار و عادل مسلم است، آيا امير فاجر و ظالم نيز مى تواند اين وظائف را انجام دهد؟ در حالى كه در كلام امام عليه السلام اين وظائف براى هر دو بيان شده است، به گونه اى كه نشان مى دهد كه هر دو توان انجام آن را دارند.