لطفا منتظر باشید ...
نكته:
كفاف و عفاف برتر از هر چيز است در اين خطبه به جنبه هاى مختلف زندگى دنيا در عبارات كوتاه و گويايى اشاره شده است: نخست اين كه طبيعت زندگى دنيا فناپذيرى است، و تمام اهل دنيا بدون استثناء چه بخواهند و چه نخواهند بايد از آن كوچ كنند.ديگر اين كه ظاهرى زيبا و فريبنده و شيرين و جذاب دارد، و به همين دليل ظاهربينان به سرعت مجذوب آن مى شوند و آگاهان در امانند.ديگر اين كه عشق به دنيا به طور تدريجى در درون جان انسان نفوذ مى كند به گونه اى كه جزيى از وجود او مى شود و به همين دليل رهايى از آن در اين حالت بسيار مشكل است.ديگر اين كه امام عليه السلام براى نجات ازخطرات دنيا دستور موثرى در اينجا بيان فرموده، و آن قناعت به كفاف و عفاف است.منظور از كفاف و عفاف (يا عفاف و كفاف) اين است كه انسان در دنيا به مقدار نيازش قانع باشد و زياده طلبى را كنار بگذارد و از اموال حرام چشم بپوشد كه در اين صورت هم قرين آرامش در زندگى دنيا خواهد بود، و هم بار او براى آخرت سبك مى شود چرا كه بيشترين بدبختى انسان به خاطر حرص و ولع و افزون طلبى است.البته اگر اضافات را براى خدمت به محرومان بخواهد نه تنها با كفاف و عفاف منافات ندارد، بلكه در طريق تقويت برنامه كفاف و عفاف ديگران است.قرآن مجيد الگويى در اين زمينه براى همه انسانها بيان كرده، مى فرمايد: (يا ايها الذين آمنوا لا تحرموا طيبات ما احل الله لكم و لا تعتدوا ان الله لا يحب المعتدين)، اى كسانى كه ايمان آورده ايد روزيهاى پاكيزه اى را كه خداوند براى شما حلال كرده، بر خود حرام نكنيد (و از آنها بهره بگيريد) ولى از حد تجاوز ننماييد كه خداوند متجاوزان را دوست نمى دارد.اين معنى در احاديث اسلامى نيز بازتاب وسيعى دارد، امام صادق عليه السلام اين دعاى كوتاه و پر معنى را از پيغمبر اكرم نقل مى كند كه عرضه مى داشت: اللهم ارزق محمدا و آل محمد و من احب
محمدا و آل محمد العفاف و الكفاف! خداوندا! به محمد و آل محمد و كسانى كه محمد و آل محمد صلى الله عليه و آله و سلم را دوست دارند عفاف و كفاف مرحمت فرما.در حديث ديگرى از امام اميرالمومنين على عليه السلام مى خوانيم: قليل يكفى خير من كثير يردى، زندگى مختصرى كه براى انسان كافى باشد بهتر است از اموال زياد و گسترده اى كه انسان را به هلاكت افكند.اصولا كسى كه به حد لازم زندگى قانع باشد به پرهيزگارى و عفاف و پاكى از گناه آراسته خواهد شد، در غير اين صورت غالبا آلوده گناه مى شود على عليه السلام مى فرمايد: من اقتنع بالكفاف اداه الى العفاف، كسى كه به مقدار كفايت قانع شود او را به سوى عفت و پاكى هدايت مى كند! اضافه بر اين قناعت به مقدار لازم براى زندگى علاوه بر جنبه هاى معنوى و اخلاقى، سبب آرامش روح و جان آدمى در همين دنياست، در يكى از كلمات قصار مولى على عليه السلام در نهج البلاغه آمده است: و من اقتصر على بلغه الكفاف فقد انتظم الراحه و تبوا خفض الدعه، آن كس كه به مقدار نياز اكتفاء كند به آسايش و راحتى دست يافته و در آرامش مسكن مى گزيند! افراد حريص و افزون طلب به انسانهاى بسيار فربهى مى مانند كه در هر وعده غذا چندين برابر
ديگران مى خورند، و اين نتيجه اى جز اين كه بار سنگينى از گوشتهاى اضافى بر آنها تحميل شود كه قدرت حركت را از آنها بگيرد ندارد حتى براى چند قدم راه رفتن به نفس نفس مى افتند، نه از سلامت برخوردارند و نه از آسايش و آرامش! اين مقال را با حديثى از امام زين العابدين عليه السلام پايان مى دهيم، مى فرمايد: پيغمبر اكرم در بيابانى از كنار ساربانى كه مشغول چراى شترهايش بود گذشت از او مقدارى آب (يا شير) خواست.آن مرد كه مى خواست طفره برود گفت: آنچه در پستانهاى اين شترهاست صبحانه قبيله است، و آنچه در ظرفهاست شام قبيله! پيغمبر عرض كرد: خداوندا! مال و فرزندانش را افزون كن! از آنجا گذشت و به چوپانى رسيد همين درخواست را از او كرد، چوپان آنچه در پستان گوسفندان بود دوشيد، و آنچه در ظرف داشت نيز بر آن ريخت (و با خوشحالى) خدمت رسول الله فرستاد و گوسفندى هم به عنوان هديه بر آن افزود و عرضه داشت: اين چيزى است كه نزد ما حاضر بود و اگر دوست داشته باشى باز بر آن بيفزايم؟! پيغمبر در حق او دعا كرد و عرضه داشت: اللهم ارزقه الكفاف!، خداوندا! به اندازه كفايت به او روزى ده!.بعضى از ياران عرض كردند: اى رسول خدا! آن كس را كه دست رد بر سينه تو
گذاشت و بخل كرد مشمول دعايى ساختى كه همه ما به آن علاقه داريم، و به آن كس كه سخاوتمندانه نياز شما را برآورد، دعايى كرديد كه همه ما از آن كراهت داريم! پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم در پاسخ آنها اين جمله بسيار پر معنى را فرمود: ان ما قل و كفى خير مما اكثر و الهى، اللهم ارزق محمدا و آل محمد الكفاف، مقدار كم كه براى زندگى انسان كافى باشد بهتر است از مقدار زيادى كه انسان را از خدا غافل كند، خداوندا محمد و آل محمد را به اندازه كفايت روزى بده!
