روش كلى حساسيت نسبت به ظلم و ستم و فقدان آزادى هاى اوليه نيز باشد.
آنها بدون شك با نوعى از اتهامات نسبت به پشتيبانى آمريكا از يك   ديكاتورى ايرانى   كه ما خودمان انديشمندان ايران مى شنويم مواجه خواهند شد و واكنشهاى آنها كاملاہ قابل پيش گويى است معذلك ما معتقديم با در نظر گرفتن طرازنامه اين فعاليتها صود حاصله از چنين ديدارهايى بر زيانهاى ناشى از آن خواهد چربيد.
بويژه اگر ديدار كنندگان متوجه لزوم محدود كردن تعاليم و اظهار نظرهاى خود به نهادهاى آمريكايى باشند و از هر گونه اظهار نظرى درباره ئ امور داخلى كشور ميزبان امتناع كنند.
استادان و معلمانى كه با بورس فولبرايت مى آيند به طور كلى خود را با اين محدوديت به نحو موفقيت آميزى تطبيق داده اند.
ج - از آنجا كه روشنفكران برجسته ئ آمريكايى تنها به ديدار از يك كشور يعنى ايران تن نخواهند داد، بهتر است براى ايران و همسايگانش برنامه ئ ويژه اى طرح شود تا نياز آنها از نظر فعاليتهاى مشابه برآورده شود، مثلاہ برنامه ئ ويژه اى تحت عنوان سنتو تهيه شود تا در صورت اعلام نياز توسط سفارتهاى  آمريكا  در آنكارا و كراچى، روشنفكران  نه فقط از آمريكا  بتوانند به هر سه كشور عضو پيمان سنتو سفر نمايند.
كاملاہ روشن است كه برنامه ئ فولبرايت براى آن نوع از ديدارهايى كه ما در نظر داريم مناسب نيست.
چنانچه در طبقه بندى از كارشناسان ديدار كننده پول لازم در دسترس نباشد وزارت  مقصود وزارت امور خارجه - م  بايد با بنيادهاى ديگرى بر اساس فوريت تماس بگيرد.
البته انديشمندان برجسته ديدار كننده آمريكايى بايد پاداشى متناسب با درآمدهاى جارى خود دريافت كنند و عوامل مشوقه ويزايى بايد بوجود آيند تا آن ها را به انصراف از فعاليتهاى جارى خود مثلاہ براى يك ترم تشويق كنند.
ديدار چنين اشخاصى از ايران بايد براى هر ديداركننده در حدود دو ماه از جمله سفر به دو مركز آموزشى شهرستانى در نظر گرفته شود.
عقيده بر اين است كه پرفسور   سيدنى هوك   رئيس بخش فلسفه دانشگاه نيويورك براى رسيدگى به امكان برقرارى و تهيه يك برنامه در جهت فوق بسيار مناسب خواهد بود، در صورتى كه وى اين كوششها را به موازات كوششهايى كه در ژاپن انجام داده قرار دهد.
در ژاپن جامعه ئ انديشمندان آن كشور از او استقبال خوبى به عمل آوردند، هر چند معتقدات او و بويژه عقايد ضد كمونيستى مبارزه جويانه او با عقايدى كه در ژاپن امروز متداول است در تضاد بوده است.
پايبندى پرفسور هوك به ايده ال دمكراتيك و درك احراز عرف دمكراتيك همراه با سمپاتى او نسبت به نقطه نظر چپ گرايان حتى در عين حالى كه او از يك موضع آگاهانه ضد كمونيستى طرفدارى مى كند، او را براى انجام گفت و شنود با انديشمندان بيگانه دچار اغتشاش فكرى مناسبت ترين شخص قلمداد مى كند و آنها او را به عنوان يك همصحبت به نحو مقاومت ناپذيرى جاذب خواهند يافت.
د - براى توسعه برنامه فولبرايت درباره ئ معلمان زبان انگليسى ديداركننده، مجال فراوان و همچنين پذيرايى فراوان يافت مى شود.
مثلاہ هر 8 دانشكده دانشگاه تهران از اين كه معلمان انگليسى داشته باشند خوشبخت خواهند شد  در حال حاضر سه معلم از برنامه ئ فولبرايت در دانشگاه تهران هستند كه همگى انگليسى را با موفقيت در دانشكده ئ ادبيات تدريس مى كنند ولى ساير دانشكده ها به همان اندازه پذيرا خواهند بود  هنگامى كه يك چنين پذيرشى براى خدمات اين معلمان وجود دارد حضور چنين معلمانى گاهى ممكن است براى بهبود موقعيت ما در اين بخش از جامعه ئ انديشمندان كمك كننده باشد.
البته در مورد اين برنامه در ايران در حال حاضر محدوديت مالى جدى وجود دارد اگر برنامه ئ مبادله ئ اشخاص به طور كلى توسعه يابد ما توصيه مى كنيم كه همچنين به توسعه ئ برنامه ئ تدريس انگليسى   فولبرايت   توجه شود.
همچنين ما سرگرم مطالعه درباره ئ امكان استفاده از سپاه صلح براى تدريس انگليسى اساسى به نام HSILGNE CISAB در دانشگاه ها هستيم.
ه - كوشش قابل ملاحظه اى بايد به عمل آيد تا جوانان ايرانى تنها به موئسسه هايى در ايالات متحده بروند كه مى توانند به دانشجويان بيگانه تعليم و تربيت خوبى بدهند.
اين كار از طريق اصلاح كار مشاوره در ايران و همچنين اقدام در واشنگتون براى تاعمين اين كه تنها موئسسات واجد شرايط با معيارهاى عالى دانشگاهى اجازه داشته باشند دانشجوى خارجى بپذيرند، عملى است.
بنابراين از وزارت امور خارجه مصراہ خواسته مى شود تا در فهرست موئسسات قابل قبول، تجديد نظر كند و آن موئسسات را كه شايستگى آنها مورد شك است، از فهرست حذف كند.
بعضى از اين موئسسات در پرونده هاى 26 - VMO 30 سپتامبر 8  1963 مهر 1342  و 44 - VMO 7 دسپامبر 1963  16 آذر 1342  سفارت ثبت شده اند.
و - ما همچنين معتقديم كه ايجاد يك موئسسه آمريكايى مطالعات فارسى در تهران فرصتى خواهد بود براى اين كه آمريكائيان انديشمند همراه با همتاهاى ايرانى خود آرزوى يك محيطى را داشته باشند كه از حضور رسمى آمريكا در آن مبرا نگه داشته شده است.
هر سال بيش از 6 نفر از دانشمندان آمريكايى در رشته فرهنگ و تمدن ايران به همت برنامه هاى غير دولتى آمريكايى به ايران مى آيند اگر مكانى وجود داشته باشد كه آنها زندگى و كار كنند و با همتاهاى ايرانى خود معاشرت داشته باشند، در تحت تاعثير قرار دادن انديشمندان ايران نقش مهم ترى خواهند داشت همچنين درباره ئ فرهنگ و تمدن خودمان انديشه هاى سودمندى را عنوان خواهند كرد.
ز - از پرفسور   ريچارد اتينگ هاوزن   از گالرى هنر  فرير  كه ديدار او اخيراہ بسيار موفقيت آميز بود  هر چند نداى او به تعداد نسبتاہ كمى از دانشمندانى كه تخصص او را دارند مى رسد  مى توان استمداد كرد تا او در برقرارى يك چنين مدرسه اى در صورتى كه بنيه ئ مالى خصوصى براى آن يافت شود رهبرى را به عهده بگيرد.
به هر صورت ديدار مجدد پرفسور   اتينگ هاوزن   براى يكسال تمام دانشگاهى بر اساس يك بورس تخصصى به عنوان وسيله اى براى اصلاح چهره ئ آمريكا در ميان بخشى از انديشمندان ايران مطلوب خواهد بود.
ح - حكومت ايران مواجه با مشكل بسيار دشوارى است.
بعضى از بهترين مغزها و استعدادهاى كشور در حال حاضر در اختيار رژيم نيستند و شور و هيجان كوشش عمرانى كه ممكن است از احساس وحدت ملى در پيشبرد چنين وظيفه اى ناشى شود به طور عمده وجود ندارد.
سازش بين حكومت و انديشمندانى كه در كنار ايستاده اند تا زمانى كه مخالفين اصرار دارند كه شاه به عنوان فرمانروا كنار رفته و قدرت واقعى را به وزارت خانه ها منتقل كند غير محتمل است.
از آنجا كه شاه فعلاہ چنين منظورى ندارد از دست حكومت ايران كمتر كارى برمى آيد تا مشكل انديشمندان را در جبهه سياسى حل كند ولى مى تواند در جبهه ئ تعليم و تربيتى كار زيادى انجام دهد.
يكى از موانع اصلى رشد موئثر، موقعيت دانشگاه تهران و دانشگاه پهلوى شيراز و سوع اداره ئ آن بوده است.
ايالات متحده بايد مساعدت كنونى خود را به عنوان وزنه اى براى بوجود آوردن مهم ترين اصلاحات در اين زمينه به كار برد.
چنين كوششهايى به اصلاح كيفيت تعليم و تدريس كه جوانان دريافت مى كنند كمك خواهد كرد ولى اينها مشكل سياسى را حل نخواهد كرد.
تعليم و تربيت بهتر الزاماہ بينش هاى سياسى را به اعتدال نخواهد كشيد، بلكه زمينه ئ طرز فكر غير منطقى را در جايى كه برخورد متعصبانه افراد نيمه تحصيل كرده شروع به رشد مى كند كاهش داده و روشنفكران جوان را براى ايفا يك نقش سازنده در آينده كشور آماده مى سازد.
ط - خود شاه پيشنهاد كرده است برنامه هاى فرهنگى خود را از جمله ديدار اركسترها و گروههاى رقص و موسيقى دانان براى مقابله با تعرض شوروى در اين زمينه گسترش دهد  رجوع شود به تلگرام شماره 1150 مورخه ئ 22 ژوئن  در حالى كه چنين برنامه هاى پيشبرد داده شده سودمند باشد اين را نمى توان جايگزين راهگشايى مغز به مغز يا نمايشهاى بصرى و ساير نمايش هاى هنرى ديگر كرد.
معذلك توسعه ئ نمايشهاى فرهنگى ايالات متحده اثر مساعى در جامعه ئ انديشمندان ايران خواهد داشت.
ى - توصيه هاى فوق چيزهايى هستند كه در ارتباط با تجزيه و تحليل جامعه ئ انديشمندان ايران كه در اين گزارش گنجانده شده به نظر ما رسيده است.
كميته ئ جوانان گروه بررسى مسائل كشور كه مسئله ئ دانشجويان را تحت بررسى مداوم قرار داده است و اداره ئ اطلاعات ايالات متحده همان طور كه در پاراگراف  ب  ذكر شده سرگرم تهيه برنامه اى براى حادتر كردن تاعكيد خود بر گروه هاى هدف ويژه از جمله روشنفكران است، همچنين فعالانه سرگرم اكتشاف تعدادى از انديشه هاى عملياتى در زمينه هاى خطوط زير مى باشند.
1 - برقرارى مركز مطالعات در لااقل سه دانشگاه ايران يعنى دانشگاههاى تهران، پهلوى، شيراز و مشهد .اداره ئ اطلاعات آمريكا مقتضى تر مى داند كه مشوق اين برنامه از بنيادهاى خصوصى ناشى شود و به توسط برنامه ئ مبادله ئ اشخاص به آن كمك شود.
2 - دو برابر كردن برنامه ئ نمايش ها با توجه بيشتر به انديشمندان جوان.
3 - تعيين ماعمورين جوان اداره ئ اطلاعات آمريكا براى تحصيل تمام وقت در دانشگاه تهران به پيروى از الگوى آمريكا لاتين با رسالت اصلى تحت تاعثير قرار دادن افكار عمومى دانشجويان در جهتى مساعد براى سياستهاى ايالات متحده.
4 - توسعه ئ مركز دانشجويى انجمن ايران و آمريكا در جنب دانشگاه تهران از طريق اجاره ئ فضاى اضافى و گسترش كادر اين مركز دانشجويى دو مليتى موفقيت برجسته اى داشته است و بهترين تريبون تبليغاتى براى انديشمندان ديدار كننده ئ آمريكايى است ولى به علت محدود بودن فضاى آن استفاده ئ كافى از آن بعمل نيامده است.
5 - برقرارى مراكز دانشجويى مشابه در مشهد و شيراز.
6 - برقرارى يك كتابخانه ئ اداره ئ اطلاعات آمريكا در تبريز، كه تنها شهر دانشگاهى مهم در ايران است كه فاقد اداره ئ اطلاعات آمريكا و كتابخانه ئ CNB مى باشد.
7 - توسعه ئ برنامه ئ توليد فيلم مستند اداره ئ اطلاعات آمريكا با تاعكيد بر موضوعات مثبت مربوط به مدرنيزه كردن ايران.
8 - دو برابر كردن توضيح پژوهنده كه نشريه اداره ئ اطلاعات آمريكا براى دانشمندان است و اكنون در تيراژ 10000 توزيع مى شود.
اين نشريه شامل تجديد چاپ مقالاتى است كه در مجلات آمريكايى منتشر شده است.
البته قابل قبول است كه محدوديتهاى مالى ممكن است مانع به مورد اجراع گذاشتن بسيارى از توصيه هاى فوق بشود ولى مسئله اهميت دارد و هنگامى كه تمامى منافع ما در ايران در نظر گرفته مى شود، هزينه ئ اقدامات جديد پيشنهادى نسبتاہ زياد نيست.
  استيوارد راكول كاردار موقت 3 شماره سند 21 آوريل 1969 - اول ارديبهشت 8431 تاريخ: وزارت امور خارجه از: سفارت آمريكا - تهران به:

وضع مخالفان سرسخت غير كمونيست در ايران:

سند شماره 3 طبقه بندى: خيلى محرمانه شماره: 481 - A تاريخ: 21 آوريل 1969 - اول ارديبهشت 8431 از: وزارت امور خارجه به: سفارت آمريكا - تهران موضوع: وضع مخالفان سرسخت غير كمونيست در ايران خلاصه: برنامه ئ ترقى خواهانه ئ اصلاحى شاه همراه با كاربرد قدرت موئثر پليس، تمامى مخالفتهاى سياسى سازمان يافته را از ميان برده است.
معذلك بقاياى احزاب مخالف غير كمونيست قديمى كه جبهه ئ ملى را تشكيل مى دادند هنوز هم وجود دارد و اين در حالى است كه افرادى كه در نهضت جبهه ئ ملى داراى شخصيتى بوده اند، امروز به كلى غير فعال هستند.
آنها همچنان ضد شاه بوده و به همين جهت تهديدى در حال كمون  حالتى كه آنها رشد مى كنند ولى تظاهر خارجى ندارند - م  را براى نظام كنونى تشكيل مى دهند.
در تشخيص هويت بعضى از شخصيتهاى مخالف رژيم در ايران امروز اين گزارش آنها را به سه گروه جداگانه جهت مقاصد تحليلى تقسيم كرده است: