خواهند شد.
اوضاع آنچنان وخيم است كه احتمال مى رود مردم بطرف كمونيستها كشيده شوند.
اصلاحات ارضى - جبهه ملى اطلاع يا تسهيلات لازم براى اتخاذ تصميمات نهايى در باره اين موضوع را ندارد.
من فكر مى كنم كه اصلاحات ارضى بايد باشد.
اصلاحات ارضى جدى، نه كوششهاى مضحك فعلى، مسئله باى بطور كامل مورد مطالعه قرار گيرد.
اين يك مسئله ساده نيست.
مشكلات مكانيزه كردن، تامين آب و توانايى كشاورزان ايرانى بايد در نظر گرفته شوند.
مضحك تر اينست كه امينى مدعى است كه مسئله اصلاحات ارضى به سادگى قابل حل و فصل است.
آشكار است كه شاه و امينى اصلاحات ارضى حقيقى را جدى نمى گيرند.
ذوب آهن - اين براى دولت اران مسئله مهمى است چون براى ساختن ماشين آلات، ما به آهن و فولاد احتياج داريم.
اما من اطلاع كافى در باره اين موضوع ندارم تا بتوانم با آگاهى صحبت كنم، قبل از نظر كردن به ذوب آهن ما بايد به خيلى چيزهاى ديگر جلب توجه كنيم.
اول بايد بودجه دولت مورد مطالعه قرار گيرد تا معين شود كه آيا بودجه لازم براى احداث ساختمان كارخانه وجود دارد يا نه.
حزب " كمونيست " توده - حزب توده در ايران برجسته نيست.
امكان دارد كه بعضى از مردم ايران داراى ايده هاى كمونيستى باشد.
اگر ديكتاورى فعلى ادامه يابد، خواهيد ديد كه بسيارى از مسلمانان از روى سرخوردگى به دامان كمونيسم پناه مى برند.
اگر يك دولت ناسيوناليست وارد عمل شود، موجبات نارضايتى كمم شده و بدين ترتيب امكان مخوف پيدايش يك رژيم كمونيستى در ايران تقليل مى يابد.
ايران نبايد خود را در يك جنگ عمومى جهانى با روسها داخل كند، اما بايد در تضعيف كمونيستهاى ايران از هيچ كارى فروگذار نكند.
اگر يك دولت مردمى قدرت را در دست گرفته دزدان را دستگير كند، به مردم آزادى بيشترى دهد و بودجه را اصلاح نمايد، قدرت كمونيستها در ايران كاهش مى يابد.
تا زمانى كه امينى بر مسند قدرت است و ديكتاتورى ادامه مى يابد، حزب توده همچنان استفاده خواهد برد.
دولت، جبهه ملى را به كمونيست بودن متهم كرده، اگر مقامات رسمى اسامى كمونيستها را در رده هاى ما بگويند، ما بلافاصله آن ها را بيرون خواهيم انداخت.
در دولت امينى بسيارى از توده ايها و توده ايهاى سابقه وجود دارند به محمد درخشش و نورالدين المونى نگاه كنيد.
كاملاہ امكان دارد كه آن ها به نظرهاى حزب توده باز گردند.
آنگاه ايران كجا خواهد رفت.
ضعفها و قوتهاى جبهه ملى - قوت جبهه ملى در حمايت مردم نهفته است.
به دانشگاه تهران نگاه كنيد.
نود درصد دانشجويان طرفدار جبهه ملى هستند، به استثناع دزدها، گروه حاكم فعلى و زمينداران بزرگ، اكثر مردم از جبهه ملى حمايت مى كنند.
دولت بما اجازه نمى دهد كه در استانها و بين كارگران و كارمندان دولت فعاليت كنيم.
ضعف داخلى ما اينجاست.
و همين ضعف است كه مردم را وادار مى كند كه براى ابراز نارضايتى هاى مخفيانه به كمونيسم رو بياورند.
ميزان طرفدارى از ما بوضوح در پاسخ عمومى به تجمعاتمان در تهران طى بهار گذشته نشان داده شد.
اكنون جبهه ملى بايد يك روزنامه و يك باشگاه دست و پا كند تا بتواند نظرات خود را ابراز نمايد.
در حين عال در نظر داريم تشكيلات خود را نيز گسترش دهيم.
ما بايد نتايج كار خود را به مردم نشان دهيم و گرنه پس از ما كسى باقى نخواهد ماند مگر كمونيستها، ما اكنون در منزل اعضاى خود جلسه تشكيل مى دهيم و سعى داريم تشكيلاتى بپا كنيم تا براى پذيرش مسئوليتهاى اجتماعى آينده آماده باشيم.
اما مردم و دانشجويان خيلى ناراحتند و خواستار اقدامند.
اوضاع خيلى بد است و معلوم نيست آيا ايران فرصت خواهد داشت خود را نجات دهد يا نه نهضت آزادى ايران - بين آراع جبهه ملى و نهضت آزادى جز در مورد سرعت عمل اختلاف زيادى نيست.
معهذا آن ها اعضاى زيادى ندارند.
آنها موافقت كرده اند كه آرا ما و كنترل ما و جهت گيرى هاى ما را نپذيرند احتمالاہ در آينده مشكل ديگرى بين اين دو گروه نخواهد بود.
رهبر جبهه ملى - رهبريت فعلى جبهه هاى در دست يك كميته است.
البته محمد مصدق مورد احترام جبهه ملى است چون او رهبر ما بود.
الهيار صالح نفر بعدى از لحاظ سلسله مراتب است و احتمالاہ او يك دولت جبهه ملى يا جناح جبهه ملى در مجلس را رهبرى خواهد كرد.
لازم است كه اطرافيان صالح افرادى قوى باشند تا مانع از تزلزل وى شوند.احتمالاہ مى توان غلامحسين صديقى را به عنوان دستيار صالح در نظر گرفت.
كريم سنجابى اكنون بيشترين فعاليت ما را در كميته اجرائى اداره مى كند.
در حال حاضر نمى توان كه ما يك رهبر داريم، مثلاہ من مسئول تبليغاتم.
در حال حاضر، حاكميت يك كميته بهتر است.
يك نفر ممكن است اشتباهات فراوانى بكند و ما فرصت اشتباه كارى نداريم.
ما به كار جمعى قادريم از اين اشتباهات جلوگرى كرده و به يكديگر كمك كنيم.
نقش ايالات متحده - متاسفانه كمك اقتصادى فعلى ايالات متحده براى مردم ايران هيچ ارزشى ندارد.
فقط كمك مى كند كه يك ديكتاتور و يك رژيم فاسد قدرت را در دست داشته باشد.
آمريكا بايد ايران را راهنمايى كرده و كمك كند كه بطرف دموكراسى غربى برود تا مردم بتوانند آزاد باشند.
متاسفانه ايالات متحده اين كار را نمى كند.
و ما از سخنرانيهاى پرزيدنت كندى بسيار دلگرم شده ايم اما منتظريم كه حرفهاى او جامه عمل بخود بپوشند.
در آينده ايالات متحده بايد به ايران كمك اقتصادى و فنى عرضه دارد.
اما بايد اطمينان دهد كه منافع اين كمك ها به مردم ايران مى رسد.
اگر ايالات متحده خواستار يك كشور آزاد است كه عليه شورويها كار كند بايد به جبهه ملى كمك كند.
1- يادداشت حوزه فعاليت: براى ديدن گزارش در بازه نظرگاههاى حسيبى به " 5722 - نيت " مراجعه شود.
غير قابل رويت براى بيگانگان - كنترل دائمى - خيلى محرمانه - 66 شماره سند 1 اوت 10 - 1964 مرداد 3431 تاريخ: منابع تحت كنترل آمريكا از: رئيس بخش سياسى به:

مذاكره ساواك با محمد على كشاورز صدر ز سران جبهه ملى:

سند شماره 66 كشاورز صدر - 2 طبقه بندى: سرى يادداشت غير قابل رويت براى بيگانگان / فقط براى استفاده داخلى شماره: پ - 46/493 تاريخ: 1 اوت 10 - 1964 مرداد 3431 از: منابع تحت كنترل آمريكا به: رئيس بخش سياسى موضوع: مذاكره ساواك با محمد على كشاورز صدر ز سران جبهه ملى متن زير براى اطلاع شما و هر گونه استفاه اى كه از آن در حدود امنيتى تعيين شده ميخواهيد ببريد، مى باشد.
در هر گزارشى كه از اين اطلاعات تهيه مى كنيد قيد غير قابل رويت براى بيگانگا بايد ذكر شود اما لزومى ندارد از بخش منابع تحت كنترل آمريكا به عنوان منبع، چيزى به ميان آيد.
منبع اين اطلاعات يك مقام پيشين دولت مصدق است كه از روابط خوبى با سران مخالفين برخوردار است.
1- سرهنگ ناصر مقدم، رئيس اداره ساواك، محمد على كشاورز را كه سخنگوى سابقه جبهه ملى بوده است احضار كرده و از او پرسيده كه جبهه ملى چه مى كند.
كشاورز صدر گفته كه نمى داند.
سرهنگ مقدم پرسشهاى خود را حول موضوع دانشجويان خارج از كشور مطرح كرد.
وى دو جلد كتاب حاوى جزئيات شرح و احوال و تصاوير دانشجويان 320= خارج از كشور را همراه داشت كه در رابطه با سفرهاى شاه بخارج تهيه شده بود.سرهنگ مقدم گفت اين خيلى بد است كه دانشجويان خارج از كشور عضو جبهه ملى، قواى خود را با اعراب و  دوازده  كمونيست پيوند زده اند.
سرهنگ مقدم از كشاورز صدر خواست كه از ساير سران جبهه ملى بخواهد كه به دانشجويان خارج از كشور عضو جبهه ملى نامه نوشته و بگويند كه روابط خود را با اعراب و كمونيستها قطع كند، چون اين امر خلاف ميهن پرستى است.
مقدم اظهار داشت كه دانشجويا خارج از كشور عضو جبهه ملى لحن جبهه ملى را ندارند، بلكه شاه را تهديد مى كنند.
كشاورز صدر به سرهنگ مقدم گفته است كه اگر اين دانشجويان عليه دولت و شاه سعى كرده اند جبهه ملى را از هم بپاشند و اينك بسيارى از دانشجويان سرگردانند و حاضرند هر گونه ايدئولوژى را كه با دولت و شاه مخالف باشد بپذيرند.
جبهه ملى مخالف شاه نيست بلكه فقط مى خواهد كه شاه سلطنت كند نه حكومت.
كشاورز صادر اظهار داشت كه از سران جبهه مى نخواهد خواست كه به دانشجويان خارج از كشور عضو جبهه ملى نامه بنويسند.
2- سرهنگ مقدم آنگاه از كشاورز صدر خواست كه از مصدق نخست وزير پيشين بخواهد كه نامه اى به دانشجويان خارج از كشور نوشته و آنها را از تماس با كمونيستها و اعراب برحذر دارد.
كشاورز صدر گفت كه ساواك اخيراہ مصدق را تهديد مى كرد كه براى دانشجويان خارج از كشور نامه توسط مصدق شود، اما اظهار داشت كه به مصدق دسترسى ندارد.
سرهنگ مقدم گفت كه كشاورز صدر مى تواند توسط پسر مصدق، دكتر غلمحسين مصدق اين كار را انجام دهد.
كشاورز صدر گفت كه غلامحسين مصدق حمل پيامهاى سياسى براى پدرش را نخواهد پذيرفت.
3- سرهنگ مقدم گفت كه بنابر اين با نصرت اله امينى عضو كميته مركزى، وكلى نخست وزير پيشين تماس خواهد گرفت، و او را وادار خواهد كرد كه از نخست وزير پيشين بخواهد كه هشدار نامه اى به دانشجويان خارج از كشور عضو جبهه ملى بخاطر تماسهايشان با كمونيستها و اعراب بنويسد.
76 شماره سند تهران از: 4 مارس 13 - 1954 اسفند 2331 تاريخ:

داريوش فروهر:

سند شماره 76 داريوش فروهر طبقه بندى: خيلى محرمانه صفحه 11.
شماره 838 از: تهران تاريخ: 4 مارس 13 - 1954 اسفند 2331 داريوش فروهر " منبع كنترل شده آمريكائى، گزارش مى دهد كه گزارش بيوگرافى كامل وى در واشنگتن موجود است " .
فروهر رهبر جوان و روشنفكر حزب پان ايران است.
او مانند عطائى و بقائى به طور فعالانه اى از جانب مصدق پشتيبانى نميشود گرچه مصدق به توانايى هاى وى احترام مى گذارد.اما عملا روابط فروهر با الهيار صالح نزديكتر است و او خودرادنباله رو صالح مى داند.
فروهر در ابتدا از عقيده پان - ايرانيسم " اعاده سرزمين هاى از دست رفته ايران " خوشش آمد، ولى ايدئولوژى وى امروزه حول و حوش اين متمركز است كه ايران بايد از قيد همه قدرت هاى بزرگ آزاد باشد.
او شديدا ضد كمونيسم است.