بر گزيدگان جبهه ئ ملى را در خود دارد.
فقط آنها را بشماريد: صالح، باقر كاظمى، اصغر پارسا، جهانگير حق شناس، كريم سنجابى، خود من و ديگران.
آنها رهبران واقعى جبهه ملى هستند.
افراد حزب ايران ده كرسى در شوراى جبهه ملى دارا مى باشند.
اكثر پستهاى مهم و موئثر توسط اعضاى حزب ايران اداره مى شوند.
ديگران، يعنى آنهايى كه اعضاى حزب ايران نيستند به طور طبيعى كمى احساس حقارت مى كنند و بنابراين نسبت به نقش حزب ايران ظنين هستند ولى من مى توانم شمارا مطمئن سازم كه حزب ايران امتيازاتى داده است و متمايل است كه به منظور حفظ اتحاد، امتيازات بيشترى در آينده بدهد.
دانشجويان دانشگاه براى احزاب كافى نيستند فقط حدود صد عضو حزب ايران در ميان آنها هستند اغلب آنهافقط مصدقى هستند و نسبتاہ گرايشات افراطى دارند.
رهبر جبهه ملى چه كسى است؟ عملاہ هيچكس، هيچكس در ميان ما تمام شريط لازم براى نوع رهبرى كه مصدق داشت، ندارد.
يكى از ما ممكن است شرايط عالى داشته باشند، ولى در يك جنبه حياتى ضيعف باشد.
بنابراين ما واقعاہ يك رهبر منفرد نداريم خود مصدق يك رهبر موئثر نيست و ديگر نمى تواند باشد.
حداكثر او مى تواند مثل يك شخصيت روحانى خدمت كند البته او به مقدار زيادى از طرف مردم محبوب است.
ولى در زمينه ئ سياست جارى كار او تمام شده است.
من نمى توانم بگويم چه كسى احتمالاہ براى نخست وزيرى از جبهه ملى انتخاب مى شود، زيرا مطابق قانون اين امر به شاه بستگى دارند.
ولى من احتمال مى دهم صالح بهترين شانس را براى انتخاب شدن داشته باشد.
نهضت آزادى كشور ميدانى بعضى از اين افراد طرفدار كمونسيم بوده اند.
زمانى كه آن  نهضت آزادى - مترجم  مورد توجه قرار مى گرفت، جبهه ملى از من سئوال نمود كه آيا اين افراد بايستى از جبهه ملى جدا شوند يا نه، و من گفتم بله.
مهدى بازرگان عضوى از شوراى جبهه ملى بود.
ما به بازرگان شكايت كرديم كه پيروان او يك سازمان مخفى تشكيل داده اند و در يك سيستم دموكراتيك جايى براى سازمان مخفى نيست.
ولى اين افراد تحت نفوذ رحيم عطايى و عباس روافيان بودند.
آنها داراى مجموعه ئ غريبى از عقايد كمونيستى مى باشند كه با عقايد مذهبى مخلوط شده است.
رابطهاى حزب توده در اينجا قوى تر هستند.
آنها مثل خليل ملكى و اتحاديه سوسياليستى او تقاضاى عضويت در جبهه ملى نموده اند.
براى دو يا سه هفته اين موضوع تحت يررسى بوده است.
آنها تشخيص مى دهند كه هيچ نفوذى نخواهند داشت و قادر به انجام هيچ كارى نخواهند بود، مگر اينكه آنها بخشى از جبهه ئ ملى شوند، و دولت به منظور ضعيف كردن جبهه ئ ملى آنها را مستقيماہ تشويق مى نمايد.
براى آنها بهتر خواهد بود كه خارج از جبهه ئ ملى بمانند،زيرا ما نمى توانيم از كسانى در ميان آنها كه تمام آن چيزهاى افراطى و طرفدار توده اى را مى گويند، مطمئن باشيم.
من يك نفر قصد دارم كه بر عليه قبول شدن آنها در جبهه ئ ملى راعى بدهم و فكر نمى كنم كه آنها قبول شوند.
البته بعضى مثل بازرگان، كه خيلى خوب است، پس از انحلال نهضت آزادى به عنوان يك فرد قابل قبول خواهند بود.
شاه هيچ كس در جبهه ئ ملى، ديگر به شاه اعتمادى ندارد.
بودن يا نبودن   اين سوئالى است كه جبهه ئ ملى و شاه بايد با آن روبرو شوند.
شاه اساساہ هيچ پايگاهى براى عمل كردن ندارد و اين تجربه ئ او است كه بر عليه هر كسى كه نخست وزير بوده است كار كند.
همانطور كه لرد بايرون در باره ئ وجود زنان گفت، ما نمى توانيم با آنها زندگى كنيم و نمى توانيم بدون آنها زندگى كنيم.
اگر كه به طور ناگهانى از جايش برداشته شود، خلاعئى به وجود خواهد آمد كه پر كردن آن مشكل خواهد بود.
در عين حال تمام تجربه ئ ما با او بد بوده است و چيزى وجود ندارد كه ما را به اين باور بكشاند كه وى ممكن است از طريق تجربياتش چيزى به دست آورده باشد و درسش را ياد گرفته باشد.
اينكه او بايد سلطنت كند نه حكومت، عقيده ئ ماست، ولى ما شك داريم كه وى آن را قبول نمايد.
اساساہ ما بايد سلطنت را حفظ كنيم، ولى اين امكان وجود دارد كه يك سلطنت متفاوت داشته باشيم.
ما هنوز آماده نيستيم كه يك جمهورى داشته باشيم.
على امينى به طور كلى من انتظار داشتم كه امينى يك سازماندهنده ئ بهتر و باارزش تر از آنى باشد كه ثابت كرده است.
ائ در مورد اين شغل سالها فكر مى كرده است، ولى وقتى سرانجام از آن وى شد، هيچ كادرى، هيچ كابينه اى و هيچ برنامه اى كه بر اساس آن كار كند، نداشت.
من تصادفاہ آگاهى پيدا كردم كه وقتى شاه از او خواست كه اين شغل را قبول كند، او بدور افتاد و از دوستان مى پرسيد   من چه كسى را بايد در كابينه بگذارم ؟   البته او به بدى منوچهر اقبال آن مرد احمق نيست.
اگر خدمتكار من نخست وزير مى شد، وى نمى توانست كارى بدتر از كار اقبال صورت دهد.
ولى امينى خودش را نا مطمئن و متزلزل در هر قدمى نشان داد.
اساساہ او يك فرصت طلب است كه هيچ حامى قوى و هيچ دشمن قوى ندارد.
او بيشتر مى خواهد كه نخست وزير باشد.
اگر از طرف دولت ايالات متحده به وى پوى داده كافى داده شود ممكن است براى مدتى دوام بياورد.
اگر شاه به او مى گفت برو او مى رفت.
او هيچ نيروى ديگرى و هيچ نيروى ديگرى وهيچ دوستى و محبتى در ميان مردم ندارد.
امينى فقط به اين خاطر آمد كه بعضى از آمريكائيها را مى شناخت و بنابراين ممكن است قادر باشد پولى بگيرد.
چين كمونيست من فكر مى كنم دولت   چيانگ كاى چك   فاسدترين و نا مطلوب ترين دولت در دنيا مى باشد.
ولى آن هيچ دليلى براى ما نيست كه با كمونيستها در چين روابط نزديك داشته باشيم.
اين به روابط ما با روسها بى شباهت است، زيرا چينى ها خيلى دور هستند.
هيچ دليلى وجود ندارد كه ما روابطمان با دنياى غرب را به وسيله پريدن در دستهاى چين كمونيست به خطر اندازيم.
ما در ابتدا بايد منافع ايران را در نظر بگيريم و آنها را  منافع مترجم مقدم بر همه چيزهاى ديگر بدانيم، و چيزى در برسميت شناختن چين كمونيست وجود ندارد كه به منافع ايران خدمت كند.
موضع ايالات متحده در ايران اساساہ مردم ايران قبل از اوت 1953  مرداد 1332  براى ايالات متحده بيش از هر كشور ديگرى عشق و احترام قائل بوده.
شما كارهاى زيادى براى كمك كردن به ما انجام داديد و ما از آن قدر دانى نموديم.
ولى مرداد 1332 يك ضربه شديد به پرستيژ آمريكا در اينجا بود.
از آن پس پرستيژ آمريكا پايين رفته است.
شما بيش از يك ميليارد دلار در اينجا خرج كرده ايد، فقط براى اينكه محبو بيت كمترى براى آن داشته باشيد.
من براى ميلياردها دلارى كه شماها به ما داده ايد متاعسف نيستم، من فقط متاعسفم كه آن پولها به جاهاى اشتباهى رفته و استفاده هاى نادرست از آن شده است و شما در نتيجه ان زيان برده ايد.
ولى ما در چند سال گذشته احساس كرده ايم كه اندك آزادى كه به جبهه ملى داده شده است با سياست جديد آمريكا بى ارتباط نيست، بنابراين مردم ما با نظر مساعدى به ايالات متحده مى نگرند.
دولت ما به تنهايى و بدون كمك شما قادر به انجام كارى نيست.
اگر اين طرز فكر صحيح باشد، اقدام آمريكا براى بازگرداندن ديكتاتورهاى نظامى، نابخردانه خواهد بود.
ژنرال فضل الله زاهدى   فول جنكيوتاتيستا   براى ما بود.
اين روزها صحبت زيادى از يك كودتا مى شود اگر چنين چيزى روى دهد براى مردم خيلى آشكار خواهد بود و در اولين روز، قيام خواهند كرد.
فقط اصلاحات دموكراتيك مى تواند راه را براى يك آينده خوب براى ايران باز نمايد.
هر شخصى يا گروهى كه خيلى متمايل است ه اگر بفهمد كه آن حمايت مادى و معنوى آمريكايها را دارد و اگر اعتقاد داشته باشد كه كشور واقعاہ مى تواند اصلاح شود، آن گروه مى تواند كار را به انجام برساند.
حمايت ايالات متحده بزرگترين اثر ممكن را روى اعمال چنان شخصى خواهد داشت.
ولى اين كار نبايد به قيمت نوكر مى آيى صورت پذيرد.
01 شماره سند ژوئيه، اكتبر 1961 - خرداد، مهر 0431 تاريخ:

اختلاف بين كريم سنجابى و شاهپور بختيار، رهبران جبهه ملى:

سند شماره 01 بختيار - 7 گزارش اطلاعاتى حوزه ئ ماعموريت طبقه بندى: خيلى محرمانه - غير قابل رويت براى خارجيان - كنترل مستمر كشور: ايران شماره گزارش: 5728 - نيت موضوع: اختلاف بين كريم سنجابى و شاهپور بختيار، رهبران جبهه ملى تاريخ اطلاعات: ژوئيه، اكتبر 1961 - خرداد، مهر 0431 تاريخ و مكان: تهران، ايران 10 تا 15 اكتبر 18 - 23  1961 مهر 0431  منبع: عضو جبهه ملى كه به رهبران جبهه دسترسى دارد.
 درباره موثق بودن نمى توان قضاوت كرد  ارزيابى مفاد احتمالاہ صحت دارد.
1 - زمانى قبل از تظاهرات سى تير 1340 جبهه ملى، كريم سنجابى، رئيس كميته اجرائى اين جبهه - به شاهپور بختيار گفت مقرون به صلاح خواهد بود كه او از سمت خود به عنوان سرپرست كميته تشكيلاتى استعفا دهد.
زيرا معلوم شده بود كه بسيارى از اشخاص نسبت به كنترل كميته هاى مهم جبهه ملى از سوى حزب ايران ايراد داشتند  اين موضوع از سوى منابع مستقل موثق تاعييد شده است  بختيار از اين پيشنهاد دلخور شد.
بختيار از جمله آنهايى بود كه به خاطر شركتش در تظاهرات 30 تير زندانى شده بود، ولى پس از آزاديش ضمن