را تنها پيروان يا مريدان مصدق دانسته، و خلوص رهبران ديگرى چون مهدى بازرگان را كه نهضت آزادى ايرانش نشانگر يك تشكيلات بسيار جوانتر است و به ملاها نزديكتر مورد سئوال قرار مى دهد.
او در برابر مقامات سفارت به حقوقدان جبهه مخالف يعنى ميناچى به عنوان يك فرد تازه وارد انتقاد كرده و از مهندس رحمت اللظته مقدم كه در زمان شاه يك افسر نظامى بود به عنوان فردى فاقد اعتقاد به جبهه ملى ياد كرد.
بنابراين در عين حال كه بختيار با ايرانيان مخالف مقيم فرانسه رابطه هاى خوبى برقرار ساخته، ولى با در نظر گرفتن تمام اين عوامل تصور نمى كنيم كه او توانسته باشد وفادارى اكثر آنها را نسبت به خود جلب كرده باشد.
7- گرچه بختيار در سالهاى 1950 و اوايل 1960 سه بار نامزد انتخابات پارلمانى گشت، ولى هيچگاه به عنوان نماينده انتخاب نشد، و حتى در هيچيك از كابينه هاى دولتى وقت به پست وزارت دست نيافت.
8- بختيار مردى است با ظاهرى نسبتاہ مرتب و متوسط القامه با اندامى كشيده و سبيلى پر جلوه، كه به زبان انگليسى در حد قابل قبول و به زبان فرانسه در حد بسيار خوب صحبت مى كند.
سوليوان 52 شماره سند 30 دسامبر 9 - 1978 ديماه 7531 تاريخ: وزارت امور خارج - واشنگتن، دى.
سى.
از: سفارت آمريكا - تهران به:
شاهپور بختيار:
سند شماره 52 بختيار - 22 طبقه بندى: سرى شماره سند: 0808 تاريخ: 30 دسامبر 9 - 1978 ديماه 7531 از: وزارت امور خارج - واشنگتن، دى.
سى.
به: سفارت آمريكا - تهران موضوع: شاهپور بختيار 1- يك ايرانى مطلع در اينجا به ما مى گويد كه بختيار آن چنان كه تظاهر مى كند، يك مخالف تمام عيار و كامل نيست.
در طول سالهاى آرامش قبل از طوفان، رژيم، سخاوتمندانه از طريق گماردن او به مقامهاى فنى پر منفعت در دو كارخانه ئ قند از او مراقبت مى كرد.
ونس ديوپاترسون از: 25 ژانويه 5 - 1979 بهمن 7531 تاريخ:
شاهپور بختيار:
سند شماره 62 بختيار - 32 از: ديوپاترسون تاريخ: 25 ژانويه 5 - 1979 بهمن 7531 درباره: شاهپور بختيار منبع: آقاى علاقمند اسم اول نا مشخص ، معاون قبلى مديريت، و صاحب كارخانه ئ فيلتر خودكار در قزوين است.
خواهر كوچكتر او در كنسولگرى ايران در واشنگتن منشى مى باشد.
علاقمند گفت كه بختيار سالها براى IBDMI كار كرده است، او بعنوان سرپرست كارخانه ئ نساجى وطن و زمانى ديگر به عنوان سرپرست طرح فولاد كه بوسيله ئ IBDMI با يك شركت فرانسوى تاعسيس شده بود، كار مى كرد.
2 يا 3 سال قبل IBDMI مجبور شد كه او را اخراج كند.
بعدها بختيار مدتى سرپرست كارخانه ئ شيشه سازى آبگينه بود، اما نتوانست مدت زايدى را با صاحب آنجا ياسلى ياسينى - مترجم مرد وحشتناكى كه در ايران به عنوان سلطان شيشه شناخته شده است خوب تا كند.
72 شماره سند 15 دسامبر 24 - 1978 آذر 7531 تاريخ: وزارت امور خارجه واشنگتن دى.
سى.
از: سفارت آمريكا در تهران فورى 2778 به:
نزديكى جبهه ئ ملى با دولت آمريكا:
سند شماره 72 مرتضى بازرگان - 1 طبقه بندى: خيلى محرمانه شماره سند: 0856 تاريخ: 15 دسامبر 24 - 1978 آذر 7531 از: وزارت امور خارجه واشنگتن دى.
سى.
به: سفارت آمريكا در تهران فورى 2778 گزارشگر: هنرى پرشت موضوع: نزديكى جبهه ئ ملى با دولت آمريكا 1- مرتضى بازرگان برادر زاده ئ مهدى بازرگان در 15 دسامبر با مقام وزارتخانه تماس گرفت تا طرح جبهه ملى را در مورد دلوت جانشين تشريح كند.
او گفت رهبريت جبهه ملى نگران اين است كه مبادا آمريكا از آينده ئ نامعلوم پس از خروج شاه از صحنه بترسد، او مى خواست دوباره دولت آمريكا را مطمئن كند كه دولتى كه توسط جبهه ئ ملى اداره شود با آمريكا دوستانه برخورد خواهد كرد.
او گفت طرحى كه در ذيل تشريح مى شود مورد حمايت سنجابى و امام خمينى است، هر چند كه از درجه ئ استقبال دو رهبر از آن، اطلاع دقيقى نداشت.
2- در كابينه ئ آينده، نه امام خمينى و نه هيچ ملاى ديگر صاحب پست وزارت نخواهند بود.
شخصيتهاى مذهبى مى توانند فرماندار مشهد يا قم بشوند و در مجلس هم مى توانند راه يابند.
3- جناح مخالف از شاه خواهد خواست كه يك شوراى سلطنتى را تصويب كند تا بعد از آنكه او ايران را ترك كرد مسئوليتهاى مقرر در قانون اساسى را از جانب وى بعهده بگيرد.
اين شورا متشكل از سه نفر خواهد بود: سنجابى، عبدالله انتظام و منوچهر سالور مدير كارخانه هاى سيمان بنياد پهلوى، بسيار مذهبى و مقبول شاه و مخالفينش، مى باشد .
4- شوراى كابينه ئ جديدى به رياست مهدى بازرگان معين خواهد كرد.
در مدت كوتاهى انتخاب آزاد مجلسين و يك هيئت قانونگذار سومى كه قانون اساسى را تصحيح مى كند برگزار خواهد شد.
بازرگان گفت ايران با حكومت جبهه ملى در پى بهترين روابط ممكن با غرب خواهد بود و حتى فروش نفت به اسرائيل را ادامه خواهد داد.
امام خمينى اين را دوست نخواهد داشت اما مجبور به قبول آن وضعيت خواهد شد.
5- اگر مجمع مقننه راى به حفظ سلطنت دهد، شاهزاده رضا دعوت به بازگشت به ايران خواهد شد.
اگر جمهورى انتخاب شود، انتخابات رياست جمهورى برگزار خواهد شد.
6- جبهه ملى، ديگر شخصيتها را شامل جم، امينى، سرورى در نظر گرفته بود اما آنها انتخاب نشدند، كميته حقوق بشر در اين باره مطلع شده بود.
7- دولت جديد ضد كمونيست خواهد بود، حكومت نظامى را پايان مى بخشد و آزادى مطبوعات را مجاز مى شمارد اما احتمالاہ اعتصابات را براى يكسال ممنوع خواهد نمود.
ساواك قدرت خود را از دست خواهد داد.
احتمالاہ 10 تا 15 افسر بلند پايه ارتش همراه با شاه صحنه را ترك مى نمايند، اكثر افسران تصفيه شده، از نيروى زمينى خواهند بود.
هم اكنون جناح مخالف، رهبران نظامى را كه مى توانند وفادارى ارتش را تضمين كنند انتخاب كرده است و هيچ مشكل جدى پيش بينى نمى شود.
اخيراہ تعدادى از افسران با شريعتمدارى و جبهه ملى جداگانه تماس گرفته اند.
8- كارمند وزارتخانه پرسيد آمريكا چه بايد بكند؟ بازرگان گفت: اگر آمريكا حمايت خود را از شاه قطع كند او و افسران نظاميش بى درنگ كشور را ترك خواهند نمود.
او اظهار اميدوارى نمود كه آمريكا طرح جناح مخالف را به شاه ارائه كند تا از خونريزى بيشتر و بر هم خوردن اقتصاد جلوگيرى شود.
9- كارمند وزارتخانه پرسيد كه آيا جناح مخالف خودشان طرح را با شاه در ميان نگذاشته اند؟ بازرگان گفت كه شاه بهبهانى مدير بنياد پهلوى را نزد مهدى بازرگان فرستاده بود تا به وى پيشنهاد نخست وزيرى كند.
مهدى بازرگان امتناع نموده و طرح جناح مخالف را نيز به شاه ارائه نكرده بود.