و مى خواهند به رشد توانائى هاى ايران كمك كنند من مى دانم كه چنين انتظارى را از اتحاد جماهير شوروى داشتن، احمقانه است مى دانم كه آنهايقينا تكنسين هاى خود را در اينجا براى مقاصد سياسى بكار مى برند تا در اين كشور رخنه كنند و دست به تبليغات بزنند.
بار ديگر مى گويم هدف اوليه ما اين است كه بتوانيم بر روى پاهاى خود بايستم مو براى رسيدن به چننى مرحله اى نياز به كمك داريم.
بى طرفى من گمان نمى كنم كه ما از عضويت در اتحاديه هاى نظامى سود واقعى برده باشيم.
ناتو م سازمان پيمان اتلانبيك شمالى ممكن است عالى باشد ولى مادر ناتو نيستيم، اين صف بندى هاى ما تنها به حفظ حكومت هاى فاسد و غير مردمى برمسندقدرت كمك كرده است، و به عنوان نيروى بازدارنده اتحاد جماهير شوروى و كمونيستها بكار نرفته است.
در واقع ما راه ديگرى بجز حفظ مناسبات نزديك با غرب نداريم نو تنها از يان راه است منكه مى توانيم با وجود اين پيمانهاى نظامى يا بدون آنها در مقابله با فشارهاى وارده از جانب شوروى ايستادگى كنيم.
ولى اگر يك حكومت نيرومند داشته باشيم ممكن است بتوانيم مناسبات عادى با اتحاد شوروى برقرار كرده و چنين نپيمانهايى ار نيز بهنفع خود حفظ كيم.
كشورى با فرمانروايى مستقل مانند هند مى تواند در مقابل كمونيستها بيشتر بهغرب كمك كند تايك رژيم غير خلقى و نا مطلوب مانند چين ملى.
سنتو اساساہ چيزى بارى نتسنتو باقى نمانده است عراق رفته، تركيه و پاكستان هم هر دو دستخوش تغييرات بزرگى شدهاند.
من هيچ سودى در اين پيمان براى خودمان نمى بينم.
با يك ارتش نيرومند و با مناسبات حسنه با كشورهاى همجوار كه من معتقدم مى توانيم بدون عضويت در سنتو آن را اداره كنيم خواهيم توانست به همان خوبى اوضاع را سرو و سامان دهيم.
اگر اختيار دست من بود ايران را فوراہ از سنتو خرج ميكردم.
مناسبات دو جانبه با ايالات متحده اين امر بنظر من تا آن ناندازه اى كه مى دانم چيز بدى نيست ن.
ما درباره ئ موفقت نامههاى سرى، اطلاعاتى مداريم و اگر چنين موافقت نامه هايى وجود دارد بايستى آنها را مطالعه كنيم تا بتوانيم پيرامون آنها قضاوت كنيم.
روسها قديميترين نو دائمى ترين دشمنان ما هستند نو ما آموخته ايم كه بايد مراقب تمام مناسباتى باشيم كه به نحوى بر آنهاتاعثير ممى بخشد.
اندازه وقدرت نظامى ما يقيناہ بايد يك ارتش بزرگ داشته باشيم ولى اين ارتش بايستى از لحاظ شكل تغيير كند و ازلحاظ سلسله مراتب تعداد افسران درجات بالا بسيار زياد است و بيشتر ژنرالها و ساير افسارن عاليرتبه بايستى پى كار خود بروند.
علاوه بر اين، على رغم اندازه ئ كنونى آن اين ارتش ظرفيت واقعى براى دفاع از ملت را ندارد و نيز فاقد گرايشهاى اصيل ملى است.
ارتش بايد بهتر مجهز شود و بهتر آموزش ببيند و انگيزههاى بهترى داشته باشد.
اندازه عادى ان بايد حدود 200/000 نفر باشد ولى ام وزش آن بايد چنان باشد كه همواره يك ميليون نفر بتوانند زير پرچم قرار بگيرند.
اعزام هيئت حسن نيت بهاتحاد جماهير شوروى اگر يك چنين ماموريتى صرفاہ جنبه ئ تتشريفاتى داشته باشد سودمند نخواهد بود و جز تاينكه ما را بهزير يوغ استعمار كشد نتيجه اى نخواهد داشت.
شناسايى چنى كمونيست ن اين نبسود ايران خوهد بود.
وجود ميليونها چينى در چين كمونيست يك واقعيت است و تنها راه براى سرو كار داشتن با مسائل موجود اين است كه با آنها به نحو صريح و مستقيمى مقابله كنيم نه اينكه چنان وانمود كيم كه آنها وجود ندارند.
و تنها راهى كه مى توان آن ها را از شوروى ها جدا ساخت اين ساخت اين است كه با آنها مناسباتى داشته باشيم.
هر قدر غربى ها با كمونيستهاى چين ضديت كنند به همان اندازه چينى ها به شوروى نزديكتر خواهند شد و اگر با آن ها با نزاكت بيشترى رفتار شود كمتر به شوروى متكى و متمايل خواهند شد.
شايد در نتيجه رفتار بهتر بتوان شكاف بزرگى را در جهان كمونيست ايجاد كرد.
نفت نو منسر سيوم - من يقين دارم كه قرارداد كنونى همه ئ منافع ايران را تامين نمى كند نولى هرگونه تغييرى كه در آن داده شود نبايد مانند سابق با متوقف شدن جريان و فروش نفت و ضبط و توقيف و سر و صداى زياد و غيره همراه باشد.
اين بار قرار داد باسيستى با دقت و از روى فهم و درك مورد مذاكره قرار گيرد در اليكه من يقين دارم كه حقوق و منافهع ايران طبق قراردادهاى كنونى تامين نمى شود.
من در باره ئ اين كه چه نوع تغييراتى بايد در اين موارد داده شود نظر قطعى ندارم.
مثلاہ نمى دانم چه درصدى از در آمد نفت بايد به ايران متعلق باشد.
بهر صورت اين موضوعات بايد با توجه به اوضاع و زمان، تحت مطالعه قرار گيرد.
شاه - شاه از همان لحطات اوليه اى كه به تخت نشست نشا نداد كه مايل است نقش بسيار مدودى را بر طبق قانون اساسى ايفا كند و جبه ئ ملى و شاه نيز نمى توانند به نحو رضايت بخشى با يكديگر همزيستى داشته باشند.
خود شاه نيز عامل اصلى از بين رفتن تمان تلاشهايى است كه براى ايجاد همزيستى مسالمت آميز بكار مى رود.
شاه را بايد وادار كرد تا نقش محدودى را ايفا كند تا بتواند با جبهه ئ ملى زنديگ نمايد.
ولى من يقين دارم كه شاه كنونى چنين نقشى را ايفاع نخواهد كرد.
شاه حتى اگر هم بگويد كه موافق است چنين رفتار كند، باز هم عليه ما دست به تحريك خواهد زد.
ن در اين باره يقين دارم.
معذلك ما در اين مورد بايستى محتاط باشيم زيرا هر چيزى و هر اقدامى كه جنبه ئ افراط يا تفريط داشته باشد ممكن است به نفع عناصر بيگانه و امپرياليست تمام شود.
با اين حال احساس مى كنم كه اگر يك حكومت نيرومند خوب روى كار بيايد نقش سلطنت بقدرى بى اهميت خواهد شد كه موجوديت سلطنت ديگر محسوس نخواهد بود.
من براى اينكه در اينجا يك نظام جمهورى داشته باشيم مانع نمى بى.
يك لبخند زير كانه در اين لحظه بر لبانش نقش بست .
انتخابات - ما عملاہ در جبهه ئ ملى واقعاہ نياز به چند ماه وقت داريم تاز سازمان خود را بهبود بخشيده وسياست خو را براى مردم روشن سازيم ولى نمى توانيم از فشار خود بردولت براى برگزارى هر چه سريعتر انتخابات بكاهيم.
اگر چنين فشارى وجود نداشت هيچ عااملى مانع از آن نمى شد كه مرتجعين موقعيت بهترى براى خودشان بدست بياورند.
اگر انتخابات اصيل آزاد تا دو سه ماه بعد انجام گيرد شك ندارم حداقل يكصد كرسى را درمجلس بدست خواهيم آورد.
اگر انتخابات بلافاصله انجام گيرد يقين دارم كه همه ئ كرسى ها را در شهرهاى بزرگ بدست خواهيم آورد.
على امينى - مردم ايران هرگز كذشته ئ امينى را فراموش نمى كنند.
آنها هرگز نمى توانند فراموش كنند كه امينى كار كرده است.
بهمين داليل او از طرف مردم مورد قبول قرا نمى يرد.
با اين وجود ايمنى كارهاى خوبى نيز انجام داده است.
وى بعضى از آنهايى را كه از موقعيتهاى خود براى سودهاى شخصى و زيان ملت سوع استفاده كرده اند اخراج كرده است.
ولى امينى ظرفيت و قدرت انجام همه ئ كارهاى لازم را ندارد.او بر نظاميان كنترل نداشته و قدرت لازم را براى انجام اصلاحات اجتماعى كه حائز اين همه اهميت است و خود او نيز مايل به انجام آنهال است، ندارد، متاسفانه وى در ميان مردم نفوذ ندارد و اين امر مانع مى شود كه او اقدامات موثرى را بعمل آورد.
همه ئ صحبتهاى مربوط به اصلاحات ارضى و اين طور چيزها كلاہ مبهم و نامشخص است.
اصلاحات ارضى - م انديشه ئ تقسيم ارضى را شخصاہ نمى پسندم.
با آن مخالفم زيرا يقين دارم كه اگر زمين تقسيم شود مدتى طول نخواهد كشيد كه همين زمين داران يا شايد ديگران همه ئ زمينها را بار ديگر غصب كنند و اوضاع تغيير چندانى هم نكند.
من معتقدم كه زمين يعنى زمينهاى كشاورزى بايد ملى شود انهم پس از ايجاد شركت هاى تعاونى كه خدمات لازم را به كشاورزان ارائه دهند.
اين بعقيده من راهى عملى تر و موئثرتر براى انجام اصلاحات كشاورزى درايران است.
البته نياز زيادى براى اصلاح شيوه هاى كشاورزى نيز وود دارد و من خوشوقتم از اينكه اندكاى پيشرفت از لحاظ مكانيزه كردن و غيره از هم اكنون حاصل شده است ولى التبه كارهاى بسيرا بيشترى بايد صورت گيرد.
كارخانه ذوب آهن - يك كارخانه ذوب آهن البته مادر صنايع است.
ما يك چنين كارخانه اى لازم داريم، ممكن است اختلاف نظرهايى در موردمحل كارخانه و يا ظرفيت و ساختمان آن و غيره وجود داشته باشد ولى بنظر من مربوط به امور فنى محخل و ظرفيت و غيره خارج از اطلاعات شخصى من است ولى همكاران من اطلاعات كافى براى حل اين مسائل دارند.
در ايتنجا نبايد تنها پرستيژ ايران را عامل مهم مورد نظر بحساب آورد بلكه نياز كشور را بايد مهمترين مسئله تلقى كرد.
من يقين دارم كه ما مواد خام به اندازه ئ كافى براى نگهدارى دو كارخانه ئ ذوب آهن و برآوردن تقاضاهاى كوچك داريم.
نيرو و ظرفيت هاى حزب توده خطر كمونيسم از نارسايى هاى اجتماعى و كمبود غذا و آموزش و فقدان عدالت اجتماعى ناشى مى شود.
اينها شرايطى هستند كه در ايران وجود دارند و تا زمانى كه اين شرايط وجود دارند، خطر نيز وجود خواهد داشت.
حكومت ايران از طريق تدابير سر كوبگرانه خويش سازمان آنها را عمدتاہ نابود كرده است.
ولى موفق نشده است عقايد و انديشه هاى آنها را ريشه كن كند.
به لحاظ آزادى نسبى كه به ما داده شده است نشانه هاى بيشترى او وجود و فعاليت آنها مى بينيم.
آنها هم فعال هستند و هم زير پوشش هواداران مصدق، بعضى از آن ها از عقايد ماركسيستى پيروى مى كنند و در ميانشان گرايش براى اينكه روشن فكران رهبرى پرولتار يا را بعهده بگيرند وجود دارد.
ابتدا چند سسال قبل آنها مى خواستند رهبران شوروى را بخاطر تنها گذاشتن خلق ايران در لحظات بحرانى، مورد حمله قرار دهند.
با تشكيل جبهه ئ ملى براى آنها همچنان به عنوان يك خطر واقعى باقى مانده اند و در انتظار فرصت هستند و يك كادر آماده تدر اروپا دارند تا هرگاه مزمان مناسب فرارسد وارد ميدان شوند.
بنابراين سزاوار است كه جبهه ئ ملى يا هر حكومت ديگرى علل اساسى خطر كمونيسم را در ايران بجاى اينكه به اصطلاح از بالا نابود كند بايد از پائين ريشه كن سازد.
با كمونيسم بايد مقابله و مبارزه كرد آن هم در ميان انديشمندان و در سطح تئوريك به عنوان نوع جديدى از امپرياليسم و امثالهم.
همكاران من در حزب و خود من همواره كمونيستها را دشمن شماره يك ايران تلقى كرده ايم.
آنها كوشيده اند تحريكاتى در داخل جبهه ئ ملى بوجود آورند ولى ما مى كوشيم آنها را از طريق مظنون بودن و زير نظر گرفتن هر كسى كه ميخواهد به ما ملحق شود از خود دور سازيم.
من گمان مى كنم كه تقريباہ حدود 14 آنهايى كه در ميتينگ 18 ماه مى 28 ارديبهشت جبهه ئ ملى در ميدان جلاليه شركت داشتند د رگذشته وابسته به حزب توده بوده اند آنها يا در ميتينگهاى حزب توده حضور داشته و يا از حزب هوادارى مى كرده اند.
اين نشان مى دهد كه جبهه ئ ملى توانسته است مردم را از خط كمونيسم دور كند و ما آنها ار به يك زندگى سياسى ميهن پرستانه منو اصيل ترى هدايت كند.
جبهه ئ ملى، سازمان، نقاط ضعف و قدرت آن بعضى ها گمان مى كنند كه ما يك حزب عادى هستيم و عده اى فكر مى كنند كه ما واقعاہ يك حزب هستيم.
ولى ما اگر بخواهيم واقع گرايانه صحبت كنيم بايد بگوييم كه يكحزب ننيستيم نو نمى توانيم باشيم.
ما يك جبهه هستيم، ائتلافى از احزاب و افراد مختلف با نظريات و هدفهاى مختلف در زمينه هاى متعدد اجتماعى.
بعضى از اعضاء ما بيش از حد افراطى هستند و بعضى ديگر بيش از حد محافظه كار، بعضى ها بيش از حد پيشرفته هستند و بعضى ها كهنه پرست.
بعضى ها داراى تمايلات مذهبى هستند كمنو مبعضى ها ليبرالهاى اجتماعى ن.
با يك چنين تقسيم بندى از انديشه ها ما نمى توانيم هر نوعى موضع قطعى اتخاذ كنيم تا برنامه اى جامع در زمينه ئ اجتماعى دشاته باشيم.
ما مى توانيم فقط در زمينه سياسى با يكديگر همكارى كنيم.قدرت ما در محبوبيت عمومى ضمنى ماست.
مى توان گفت كه محبوبيت ما بيش از تشكظل ماست.
نهضت آزادى ملى ايران من نسبت به گروهى كه خود را نهضت آزادى مى نامد بسيار مظنون هستم.
من فكر مى كنم كه آن ها در بعضى موارد از مرحله پبرت هستند و گمان مى كنم كه آن ها با بعضى از بيگانگان نيز پيوند داشته باشند.
آنهان.وعى گرايش مذهبى نيز دارند كه ماهيت بيشتر توطئه هاى انگليس در ايران را كه شالوده اصلى امپرياليسم بريتانيا را در گذشته تشكيل مى داده است، ندارند.
شما درباره ئ ميس لمپتون اطلاع داريد؟ در جبهه ئ ملى ما احساس مى كنيم كه لازم است در چنين زمانى به ايالات متحده آمريكا نشان دهيم كه احساس مى كنيم كه لازم است در چنين زمانى به ايالات متحده آمريكا نشان دهيم كه اشخاص معقولى هستيم و ضد بيگانگان و راديكالهاى كله شق نيز نمى باشيم.
ولى آنها اصرار دارند كه از هيجان انگيزترين و زيانبارترين راهها پيروى شود من بسيار متاسفم كه مصداق آن نامه را براى آنها فرستاد در تاعييدشان .
مصدق منزوى و گوشه گير شده است و در واقع نمى داند چه مى گذرد و مى خواسته است دوستى نخود را با مهدى بازرگان نشان دهد.
آنها اساساہ و غالباہ بطرز عجيبى ارتجاعى هستند ولى خوشبختانه نفوذ آنها بعد از مدتى از ميان خواهد رفت.
آنها نيز مانند مردم پى خواهند برد كه نمى توان تنها براساس شعار پيروانى را حفظ و يا كشورى را اداره نمود.
و به محض اينكه جبهه ئ ملى قاطعيت خود را نشان دهد آنها همه ئ نفوذ وارد جبهه ئ ملى شوند.
من خود شخصاہ عليه آنها راى خواهم داد.
مشكلات مربوط به جببهه ئ ملى و حزب ايران اختلاف نظر بر سر تاكتيكها و شيوه ها و غيره در داخل هر جبهه اى وجود دارد.
ولى گمان نمى كنم كه اختلافات موجود در داخل وحدتمان متكى است مسئله مربوط هب حزب ايران در روزهاى اول نخست وزيرى مصدق پديدار گشت كه مدر ان زمان حزب سعى كرد تمام موقعيت ها و مواضع را تحت كنترل خود درآورد.
بسيارى ازاشخاص هنوز گمان مى كنند كه اين حزب هنوز هم از همان سياست پيروى مى كند.
حزب ايران داراى كادر خوب و نيرومندى است كه با ميزان پشتيبانى كه از آن برخوردار است تناسبى ندارد.
ولى همانطور كه گفتم اين مسئله نمى تواند خطر بروز يك تجزيه يا شكاف واقعى را به همراه داشته باشد.
لطفا منتظر باشید ...
